Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Öndeş Açıklaması

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Öndeş, "Yeni teşvikler Türkiye'deki iş dünyasını 2023 yılı hedeflerine götürmede itici rol oynayacaktır" dedi.

Öndeş, AA muhabirine, 2012 yılı yeni teşviklerin genel teşvikler, bölgesel teşvikler, büyük ölçekli yatırımların teşviki ve stratejik yatırımların teşviki olarak dört başlığa ayrıldığını anımsattı.

Turan Öndeş, bu kapsamda yatırımcılara KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi, işçi ve işveren hissesi desteği, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi, gelir vergisi stopajı desteği ve KDV iadesi desteklerinin verilebileceğini vurguladı.

Bu desteklerin tamamından veya bir bölümünden yararlanma imkanının, yatırımın büyüklüğüne, yatırım yapılacak bölgesine ve konusuna göre değişen oran ve farklı sürelerde olacağını belirten Öndeş, Türkiye'de hedeflerin yenilendiğini, teşvikler aracılığıyla ihtiyaç sınıflandırmalarının belirlendiğini vurguladı.

Önceki teşviklerde Türkiye'nin 4 bölgeye ayrıldığını ve Doğu Anadolu'nun da içinde bulunduğu bir çok ilin 4. bölge kapsamına alındığının altını çizen Öndeş,

"2012 yeni teşviklerinde ise ülkede illerin birden altıya kadar gelişmişlikleri dikkate alınarak yeniden numaralı olarak sıralandığını görüyoruz. 2012 teşviklerinde önemli gördüğümüz bir yaklaşım bölgesel teşvik yerine il bazlı değişken-bölgesel teşvik sistemine geçilmesidir" diye konuştu.

Prof. Dr. Öndeş, illerin bölgesel dağılımındaki yerleri ve teşvik numaralarının, TÜİK'in rakamlarına göre gözden geçirilecek ve gelişim, değişim seyrine göre bölgelerin yerlerinin değişebileceğini ifade ederek, "Yani bu illerin teşvik numaraları sabit değil, değişken olmaktadır. Bu durum teşviklerimizde ilktir" dedi.

-"Doğu'nun sosyo-ekonmik gelişimine ivme kazandıracak"-

Yeni teşvik sistemiyle sanayinin ithal etmek zorunda kaldığı malların Türkiye'de üretilmesini teşvik ettiğini ve ilgili yatırımlara çeşitli destekler sunduğunu belirten Öndeş, şunları kaydetti:

"Yeni sistemde bazı lokomotif nitelikteki eczacılık ürünleri ile kan ürünlerine yönelik yatırımlar, yatırım yeri dikkate alınmaksızın 5. bölge desteklerinden yararlanabilecektir. Eğitim konusu da teşviklerde yer almış olup, özel sektör tarafından gerçekleştirilecek ilk orta ve lise eğitim yatırımları ve turizm yatırımları hangi ilde yapılırsa yapılsın 5. bölge desteklerinden yararlanacaktır. Bu teşvikler, Doğu'nun sosyo-ekonomik gelişimine ivme kazandıracak."

Sigorta priminin, işveren hissesinin destek süresini bölgeler olarak yeniden belirlendiğinin altını çizen Öndeş, "Asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işçi hissesi desteği ve gelir vergisi stopajı desteği sadece 6. bölgedeki bölgesel, büyük ve stratejik yatırımları kapsayacaktır. 6. bölgede 2013 yılı sonuna kadar başlayacak yatırımlarda 10 yıl, bundan sonra iş kuranlar ise 7 yıl sigorta primi desteği verilecektir" şeklinde konuştu.

Yeni teşvik sistemiyle, bölgeler arasındaki iller arasındaki gelişmişlik farklarının azaltılabileceğini vurgulayan Öndeş, "Kanaatimce bu teşvikler Türkiye'deki iş dünyasını 2023 yılı hedeflerine götürmede itici rol oynayacaktır" dedi.

-"Yarın, düne kıyasla daha kolay bir iş günü olmayacaktır"-

İşletmecilere çeşitli önerilerde bulunan Prof. Dr. Öndeş, her işletmecinin, kendi konumuna göre "bu teşviklerden nasıl yararlanabilirim" diyerek araştırma yapması, bundan yararlanması, ayrıca fikirlerini proje haline dönüştürmeleri gerektiğini vurguladı.

Şirketlerin, yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile birlikte kurumsallaşmaya önem vermesini öneren Öndeş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Firmalar, işletme-iktisat eğitimi almış elemanlara yer açmaları gerekiyor. Zira gelişme hızımız, 20-30 yıl öncekine hiç benzemeyecektir. Her geçen gün keskin bir rekabet, işletmeleri bekliyor. Buna hazırlıklı olmak için firmaların da kendilerini yenilemeli, güncellemeli, firmada kalifiye elemana önem vermeli, firmalar arası güç birliğine gitmelidirler. Yarın, düne kıyasla daha kolay bir iş günü olmayacaktır."

- ERZURUM