Tedavisi Pahalı Korunması Ucuz

Eskişehir Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şube Müdürü Dr. Mesut Göktepe, 8 Mayıs Dünya Talasemi Günü sebebiyle açıklamalarda bulundu.

Dr. Göktepe açıklamasında, halk arasında 'Akdeniz anemisi' adıyla bilinen talaseminin, kalıtım yolu ile anne ve babadan çocuklara taşınabilen ve kesin tedavisi mümkün olmayan bir kalıtsal kan hastalığı olduğunu belirtti. Talaseminin tüm dünyada en sık görülen, aynı zamanda önlemi en kolay olan kalıtsal bir kan hastalığı olduğunu ifade eden Dr. Mesut Göktepe, "Tedavi maliyeti yüksek ve yıpratıcıdır. Korunma ucuz ve kolaydır. Talasemi gibi genetik geçişli hastalıkların toplumdaki sıklığını akraba evlilikleri arttırır. İlk tanı konduktan sonra yaşam boyu takibe alınan bu çocuklara 3-4 haftada bir kan vermek gerekir. Türk popülasyonunda beta-talasemi sıklığı yüzde 2.1'dir. Türkiye'de yaklaşık 1 milyon 300 bin taşıyıcı ve 4 bin civarında hasta vardır" diye belirtti.

Talaseminin 3 şekilde meydana geldiğini kaydeden Dr. Mesut Göktepe, şunları aktardı:

"Taşıyıcı Tip (Minör), talasemi taşıyıcıları normal görünümlü, sağlıklı bireylerdir. Hafif derecede kansızlıkları olabilir ancak bu durum yaşamları boyunca hastalık belirtisine neden olmaz. Talasemi taşıyıcılığı evliliğe engel değildir. Hafif Hastalık Tipi (İntermedia), taşıyıcılar gibi tamamen sağlıklı olmayan, hastalık belirtileri genellikle ileri yaşlarda başlayan, kan gereksinimleri daha az olan hastalığın hafif tipidir. Hasta Tip (Majör), Akdeniz anemisi olarak da bilinir. 3-4 aylıkken başlayan, sürekli kan nakli gerektiren çok ciddi bir kan hastalığıdır. Bu çocuklar kendileri için gerekli hemoglobini yeterli miktarda yapamazlar. Halsizlik, solgunluk, iştahsızlık, huzursuzluk, karaciğer ve dalak büyümesi sonucu karın şişliği, sık sık ateşlenmesi, yüz ve kafa kemiklerinden başlayarak kemiklerde değişiklik ve tipik bir yüz görünümü ortaya çıkar."

Talasemili çocuk doğumunun önlenmesinin, ancak taşıyıcılığın tespiti ile mümkün olduğuna değinen Dr. Mesut Göktepe, "Anne babadan sadece biri taşıyıcı olması durumunda çocuklardan her birinin yüzde 50 talasemi taşıyıcısı, yüzde 50 sağlıklı olması söz konusudur. Anne babanın ikisinin birden taşıyıcı olması durumunda çocuklardan her birinin yüzde 25 hasta, yüzde 25 sağlam, yüzde 50 taşıyıcı olması söz konusudur. Bu nedenle her gebelikte doğum öncesi tanı yöntemleri ile doğacak olan bebeğin hasta olup olmadığı mutlaka araştırılmalıdır. Evlenmeden önce mutlaka talasemi tarama testi yaptırılmalıdır. İlimizde de bu tarama testi, evlilik öncesi her çifte Evlilik Öncesi Danışma ve Hemoglobinopati Tanı Merkezi'nde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Bu test ile amaç evlenmeyi engellemek değil, taşıyıcıları saptayıp hasta çocuklar doğmasını önlemektir" şeklinde ifade etti. - ESKİŞEHİR