Baraj Suları Altında Kalacak Endemik Bitkiler Kurtarılacak

BAYRAM SARAYOĞLU - Artvin'de Çoruh Nehri üzerinde yapımı süren ve tamamlandığında Türkiye'nin en büyük barajı olması planlanan Yusufeli Barajı sularının altında kalacak endemik bitki türlerinin kurtarılması amacıyla çalışma başlatıldı.

Doğa Koruma ve Milli Parklar 12. Bölge Müdürlüğü, yapımı tamamlandığında kemer baraj sınıfında temelden 270 metre yüksekliğiyle Türkiye'nin birinci, dünyanın üçüncü en yüksek barajı olacak Yusufeli Barajı havzasında yer alan bazı bitkilerin su altında kalma tehlikesine karşı "Çoruh Vadisi Yusufeli Barajı Su Aynası Altında Kalacak Alanın Endemik ve Endemik Olmayan Nadir Bitkilerinin Korunması" projesini hazırladı.

Projeyi alan firmayla birlikte çalışmaları yürütecek Artvin Çoruh Üniversitesi (AÇÜ) Orman Fakültesinde görevli Orman Mühendisliği Bölümü Orman Botaniği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özgür Eminağaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çoruh Nehri vadisinin büyük kısmının da içinde bulunduğu Artvin'in, bitkisel kaynaklar bakımından Türkiye'nin en önemli merkezlerinden olduğunu belirtti.

Yaklaşık yüzde 40'lık fiziki gerçekleşme sağlanan Yusufeli Barajı'nın bulunduğu alanın da dünyanın biyolojik çeşitlilik açısından en zengin ve aynı zamanda tehlike altındaki en önemli 34 biyoçeşitlilik noktasından biri olan "Kafkasya Biyoçeşitlilik Sıcak Noktası" içerisinde yer aldığına dikkati çeken Eminağaoğlu, Yusufeli Barajı'nın faaliyete geçmesiyle su altında kalacak alanda, bazıları endemik olmak üzere 582 bitki türü tespit edildiğini söyledi.

"Su altında kalacak alanda 582 bitki taksonu var"

Eminağaoğlu, Çoruh Vadisi'nde yaklaşık bin bitki taksonunun doğada yayılış gösterdiğini anlatarak, "Su altında kalacak alanda ise 49'u endemik olmak üzere 582 bitki taksonu bulunmaktadır. Bu endemik türlerin 26'sı küresel ölçekte, 20'si Avrupa ölçeğinde, 3'ü ise ulusal ölçekte tehlike altında nadir türlerdir. Bern Sözleşmesi'ne tabi 'Orchis punctulata' adlı tür ile CITES sözleşmesine tabi 2 takson bu alanda doğal yayılışa sahip" diye konuştu.

Başta bölgeden toplanarak AÇÜ Orman Fakültesi herbaryumunda bulunan bitki kayıtları da gözden geçirilerek alanın bitki tür listesinin oluşturulduğunu ifade eden Eminağaoğlu, projeyle 26 küresel ölçekte risk altında olan tür ile yaklaşık 50 tıbbi-aromatik bitki türünün başka alanlara nakledilerek yok olmasının engellenmesinin planlandığını dile getirdi.

Eminağaoğlu, projeyle öncelikli olarak bu nadir türlerin yanında tıbbi ve ekonomik özelliklere sahip türlerin de tespit edilmesi, bu türlerin sökülerek saksılara aktarılması, sera veya fidanlıklara taşınması, ve üretiminin yapılarak varlıklarını sürdürebilecekleri bir alana taşınmalarının amaçlandığına işaret etti.

"Deriner Barajı'ndan sonra yapılan ikinci çalışma"

Eminağaoğlu, projenin, Türkiye'de Deriner Barajı'ndan sonra gerçekleştirilecek ikinci çalışma olacağını belirterek, şunları kaydetti:

"Deriner Barajı'nın suları altında kalacak endemik bitkileri kurtarma amacıyla aynı projeyi uyguladık ve başarılı olduk. Baraj havzasından söktüğümüz bitkileri, Tolgum köyü civarında belirlediğimiz, gerekli iyileştirmeler yapıldıktan sonra oluşturulan alana naklederek nesillerini sürdürmesini sağladık. Yusufeli Barajı'nda da başarılı olacağımıza inanıyorum."