Hatay'da Zeytin Yağına "Kalite" Araştırması

İsmihan Özgüven - Mustafa Kemal Üniversitesi

(MKÜ) tarafından yapılan araştırmada, Hatay'a özgü zeytin çeşitlerinden elde edilen zeytin yağının, kentte son yıllarda yetiştirilen Gemlik zeytininden üretilen yağdan daha kaliteli olduğu belirlendi.

MKÜ Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Dilşat Bozdoğan Konuşkan, bir yıl süren "Hatay'ın Yerel Zeytin Çeşitlerinden Elde Edilen Zeytinyağlarının Antioksidan ve Kalite Özellikleri Açısından İncelenmesi" adlı çalışmasıyla kente özgü zeytin çeşitlerini verim ve kalite açısından araştırdı.

Konuşkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, son yıllarda kısa sürede meyve vermesi nedeniyle yörede Gemlik zeytini üretiminin arttığını söyledi.

Yerel zeytin çeşitlerinin üretiminin ise giderek azaldığını vurgulayan Konuşkan, bu araştırmayla yerel çeşitler ve Gemlik zeytininden elde edilen yağ oranı ve kalite farkının ortaya çıktığını ifade etti.

Konuşkan, sofralık bir çeşit olan Gemlik zeytinini, Hatay'ın Antakya ve Altınözü ilçelerinde bulunan yöreye özgü "Halhalı", "Savrani", "Sarı Haşebi", "Karamani" ve "Karga Burnu" türü zeytinle karşılaştırdığını belirterek, şöyle konuştu:

"Yaptığım çalışma kapsamında aldığımız mini pilot zeytinyağı makinesinde, Gemlik zeytini ile yerel çeşitleri laboratuvar ortamında inceledik ve soğuk sıkım yaparak elde ettiğimiz natürel zeytinyağlarını, asit oranı, antioksidan bileşenleri ve kalite açısından karşılaştırdık. Çalışmada, antioksidan ve asit oranı açısından yerli çeşitlerin, Gemlik çeşidine göre daha kaliteli olduğu ortaya çıktı. Ayrıca aroma açısından da yerel çeşitlerimizin daha iyi olduğunu yapılan başka bir çalışmayla tespit ettik."

Çalışmayla "Sarı Haşebi" çeşidinin, asit oranı açısından en düşük değere sahip zeytin türü olduğunun belirlendiğini kaydeden Konuşkan, bu durumun ihracatta aranan önemli bir özellik olduğunu ifade etti.

"Karga Burnu", "Halhalı" ve "Savrani" gibi çeşitlerin de düşük asit oranına sahip olduğunu dile getiren Konuşkan, Gemlik çeşidinin ise yerel zeytinlerden elde edilen zeytin yağlarına göre daha yüksek asit oranına sahip olduğunu söyledi.

-Yerel çeşitlerde yağ oranı yüksek-

Konuşkan, Hatay'ın yerel zeytin çeşitlerinden elde edilen yağ oranın da Gemlik zeytinine göre daha yüksek olduğuna dikkati çekerek, 100 kilo Gemlik zeytininden 20-25, yerel çeşitlerden ise 30-35 kilo yağ elde edildiğini bildirdi.

Üreticilerin, çeşitli teşvikler nedeniyle daha çabuk meyve veren Gemlik türünün üretimine büyük önem verdiğini vurgulayan Konuşkan, bu durumun yerli çeşitlerin üretiminin azalmasına neden olduğunu ve kentteki bahçelerde nadiren

"Savrani, Karga Burnu, Sarı Haşebi, Halhalı, Karaman" gibi yerel çeşitleri görmenin mümkün olduğunu kaydetti.

Gelecekte Gemlik çeşidinde görülebilecek bir hastalığın tüm üreticileri olumsuz etkileyebileceğine işaret eden Konuşkan, şöyle devam etti:

"Sadece bu türün yetiştirilmesi yaygın bir hastalık görülmesi halinde zeytin üretimini olumsuz etkiler. Farklı türlerin varlığı bu açıdan da önemli. Yetiştiriciliği giderek azalan yerel çeşitlere önem verilmesi ve bunların coğrafi işaretlemesinin alınması gerekiyor. Yağdaki asit oranı, antioksidan ve aroma açısından ihracatta aranan nitelikteki özelliklere sahip yerli çeşitlerimize sahip çıkmalıyız. Doğu Akdeniz'in zeytin üssü olan Hatay'da, yerel çeşitlerin yetiştirilmesi desteklenmeli. Bu sayede Hatay, yerel çeşitleriyle zeytincilikte adından söz ettiren bir yer haline gelebilir, ayrıca üreticilerimiz de ihraç ettikleri yerel çeşitlerle ekonomiyi daha da canlandırabilir."

- HATAY