Karamürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu

Karamürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, sona erdi.

Sanayi kenti Kocaeli'nin kurucu isimlerini yeni nesillere tanıtmak amacıyla Kocaeli Büyükşehir Belediyesince ikincisi düzenlenen sempozyuma katılan 173 akademisyen, kent tarihi ve Türk denizciliğine ışık tutan 152 bildiri sundu.

Başiskele ilçesindeki otelde gerçekleştirilen sempozyumun kapanış oturumunda konuşan Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enver Konukçu, Kocaeli'nin bulunduğu bölgenin büyük dünya imparatorluğunu idare eden merkez olduğunu söyledi.

İskender'in dünyanın en büyük fatihlerinden biri olduğuna dikkati çeken Konukçu, "Eğer İzmitli Arianos olmasaydı, İskender'in çalışmaları dünyada pek bilinmeyecekti. Bu toprakların suyunu içmiş ve ekmeğini yemiş alim olarak Arianos'un çalışması, dünyanın en üst seviye kitaplarından biridir" diye konuştu.

Konukçu, Arianos'un Mustafa Kemal'e bile etki ettiğine dikkati çekerek, Atatürk'ün "Yunanlılık ayrı şeydir, Helenizm ayrı şeydir" derken, Arianos'tan faydalandığını kaydetti.

Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yücel Öztürk de Kocaeli'nin düzenlenen sempozyumla bilgi ve iletişim ağının sosyal merkezi haline geldiğini vurguladı.

Kocaeli ve bölgesinin Osmanlı İmparatorluğu'nun tarih sahnesine çıktığı coğrafyayı oluşturduğunu anımsatan Öztürk, " Osmanlı Devleti'nin bütün kuruluş aşaması buralarda gerçekleşmiştir. Dolayısıyla bu bölgeyi anlamak, 'Osmanlı'n4n kuruluşunu da anlamak' demektir. O halde gerçekten bu sempozyumların devam etmesi kaçınılmazdır" değerlendirmesinde bulundu.

Öztürk, Yeni Çağ dönemine ilişkin bildirilerin Kocaeli'nin denizcilik açısından taşıdığı önemi ortaya koyduğunu belirterek, Karamürsel Alp'in gemi markası olduğunu ve bu gemilerin zaman zaman nakliye işlerinde kullanıldığını sempozyum sayesinde öğrendiklerini ifade etti.

"Kocaeli'nin merkez-taşra ilişkilerinde önemli yeri var"

Yakın Çağ dönemine ilişkin bildirilerle ilgili değerlendirmede bulunan Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemalettin Kuzucu da Yakın Çağ'ın 3. Selim'in tahta çıkışı veya Fransız İhtilali'yle başlayıp, Balkan Savaşları'na kadar uzayan dönemi kapsadığını anlattı.

Dönemin başlangıcında ve sonunda iki önemli toplumsal ve siyasi olay yaşandığına işaret eden Kuzucu, bunlardan birinin ayanlık sistemi, diğerinin de Ermeni terörü olduğunu dile getirdi.

Kuzucu, sunulan tebliğlerle ayanlık sorununun Kocaeli bölgesine yansıması ve Ermeni terörünün bölgeyi nasıl etkilediği konusunda yeni bilgi edindiklerini kaydederek, şunları söyledi:

"Kocaeli, merkeze en yakın taşra. O yüzden merkez-taşra ilişkilerinde önemli yeri var. Tanzimat'tan önce, Tanzimat'ın ilanı sırasında ve meşrutiyet devrelerindeki düzenlemelerin bu en yakın taşraya yansımaları konusunda derinlikli bilgi edindik. Özellikle eğitim reformu konusunda Tanzimat'ın ve İkinci Abdülhamid devrinin eğitim reformlarının Kocaeli'ne bölgesine yansımaları konusunda değerli bilgiler dinledik" şeklinde konuştu.

Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Şirin de Türkiye'deki şehir tarihçiliği çalışmalarının Ömer Barkan ve Halil İnalcık'ın çabalarıyla gündeme geldiğini ama şehir tarihçiliğinin ayrı disiplin mi, yoksa tarih çalışmalarının alt alanı mı olduğu konusunun halen netleşmediğini savundu.

Kocaeli'yle ilgili şehir tarihi çalışmalarının nüfus defterleriyle başladığını, şehrin şeriye sicili olmamasının bu alandaki çalışmaları aksattığını ifade eden Şirin, sözlerini şöyle tamamladı:

"Şehrin tarihine baktığımızda daha çok cumhuriyet dönemine ve milli mücadeleye yoğunlaştığını görüyoruz. İkincisini düzenlediğimiz sempozyumda da üçte birlik kısmın milli mücadeleyle ilgili olduğu dikkati çekiyor çünkü Kocaeli, çok stratejik yerdedir, İstanbul'a yakın. Şehirlerin de kaderi vardır. Buranın kaderi de başkentin yani Nikomedya'nın İstanbul'a gitmesiyle değişiyor. Dolayısıyla devin yanında cüce olarak varlığını bugüne kadar devam ettiriyor. Bu da tarih yazımına önemli olumsuz etkilerden biri.

Dolayısıyla burada biraz görmezden gelinme meselesi ortaya çıkıyor."

Sempozyumda 173 akademisyen tarafından sunulan 152 bildirinin kitap haline getirileceği öğrenildi.