Kıbrıs'taki Kayıp Şahıslar Komitesi

Kayıp Şahıslar Komitesi'nin Kıbrıslı Türk üyesi Gülden Plümer Küçük, kayıp şahıslar listesinde Kıbrıslı Türklerin tümünün sivil olduğunu, Kıbrıslı Rumların ise yüzde 55'inin Yunan ve Kıbrıslı Rum askerler olduğunu söyledi.

Kıbrıs'ta toplumlar arası çatışmalarda kayıp olarak listelenen kişilerin akıbetinin belirlenmesi için kazı, kimlik tespiti çalışmalarını yürüten Kayıp Şahıslar Komitesi'nin Kıbrıslı Türk üyesi Gülden Plümer Küçük, Kıbrıslı Rum üye Nestoras Nestoros ve Komite'nin Birleşmiş Milletler (BM) temsilcisi Paul-Henri Arni, ara bölgedeki Antropoloji Laboratuvarı'nda basın toplantısı düzenledi.

Gülden Plümer Küçük, toplantıda, DNA testleri yapabilecek laboratuvar sayısının çok fazla olmadığını, testler için tercih edilen laboratuvardan şüphe duyulmaması gerektiğini belirtti.

Küçük, kayıp yakınlarının hassasiyetini çok iyi anladıklarını, ellerinde farklı şahıslara ait kemiklerin birbiriyle karıştığı çok sayıda vaka bulunduğunu, kuyulara atılan, tarlalara veya dere yataklarına gömülen insanların kemiklerinin genellikle dağılmış ve başka birinin kemikleriyle karışmış olabileceği ihtimalinin yüksek olduğunu bildirdi.

Proje kapsamında bin civarında daha kişiye ait kemik arandığını kaydeden Küçük, ellerinde kimlik tespiti bekleyen 400 kişiye ait kemik bulunduğunu ifade etti.

Küçük, Kayıp Şahıslar Komitesi bünyesindeki Kıbrıs Kayıp Şahıslar Antropoloji Laboratuvarı'nın kimlik tespit açısından dünyanın en iyi laboratuvarları arasında gösterildiğini, son iki yılda 17 adli tıp uzmanına eğitim verildiğini, bölgeden bazı ülkelerin komitenin çalışmalarını incelemek istediğini dile getirdi.

Küçük, kayıp şahıslar listesinde Kıbrıslı Türklerin tümünün sivil olduğunu belirterek, Kıbrıslı Rumların ise yüzde 55'inin Yunan ve Kıbrıslı Rum askerler olduğunu söyledi.

-Her DNA testi 300 avro-

Komitenin BM temsilcisi Paul Henri Arni de konuşmasında, basında yer alan "bulunan kemiklerin farklı ailelere teslim edildiği" yönündeki iddialara ilişkin, tüm kemik parçaları üzerinde DNA testi yapılmadığı ve ailelere 3-4 parçadan daha çok vermek istemedikleri için hata yapma riskinin arttığını belirtti.

Arni, ortaya atılan iddialarla ilgili meselenin ellerindeki en karmaşık olay olduğunu, söz konusu çalışmanın bir kuyuda bulunan 38 kişiye ait kemik kalıntılarını içerdiğini kaydetti.

Komite bünyesinde çalışan antropologların, söz konusu olayda kemiklerin büyük bir kısmının orijinal gömü yerlerinden başka bir yere taşındığı sonucuna vardığını ifade eden Arni, geriye ise karışmış küçük kemik parçaları kaldığını, bunun üzerine kafatası gibi büyük kemik parçaları ile küçük parçaların ilişkilendirilmeye çalışıldığını anlattı.

Kayıp Şahıslar Komitesi'nin (CMP) uluslararası standartlara uygun olarak bir şahsa ait olduğu tespit edilen 9 büyük kemik parçası üzerinde DNA testi yaptırdığını kaydeden Arni, küçük kemik parçalarının ise antropolojik analizler temelinde söz konusu büyük kemik parçaları ile ilişkilendirildiğini aktardı.

Arni, bulunan tüm kemik parçaları üzerinde DNA testi yaptırmanın komitenin mali gücünün üzerinde olduğunu, daha da önemlisinin küçük kemik parçaları üzerinde DNA testi yaptırılması için bunların parçalanması gerektiğini, bunun da ailelere verilecek kemik kalıntılarının kalmaması veya çok azalması anlamına geldiğini ifade etti.

Şu anda yapılabilecek tek değişikliğin, dünyanın pek çok yerinde yapıldığı gibi farklı şahıslara ait kemiklerin birbiriyle karıştığı vakalarda, aile yakınlarına daha az sayıda kemik kalıntısı verilmesi olduğunu belirten Arni, "Bir şahsa ait olduğu düşünülen 20-30 veya 40 parça kemik üzerinde DNA testi yaptırıldığı hiç olmamıştır. Çünkü her DNA testi 300  avrodur" diye konuştu.

Genel uygulamada 3 veya 4 parça kemik üzerinde DNA testi yaptırılıp bunların ailelere teslim edildiğini bildiren Arni, "Ailelere daha çok kemik kalıntısı vermeye çalışıyoruz ancak bunu yaparken de alınan risk çoğalıyor" dedi.