Onlar Hala Aynı Ekmeği Yiyor

İSMAİL YILMAZ - Kuzey Kafkasya'dan 140 yıl önce göç ettirilmek durumunda kalan Çerkezlerin bir bölümü toprak edindikleri Afyonkarahisar'da, eski gelenek ve göreneklerini sürdürüyor, özenerek yaptıkları Çerkez ekmeğiyle karınlarını doyuruyor.

Kuzey Kafkasya'nın Tsemez bölgesinden göç eden Adige halkının Sapşığ boyundan olan ve 20 sülale olarak 1877 yılında Dinar'a bağlı Yapağılı köyüne yerleşen Çerkezler, tarım ve hayvancılıkla uğraşıyor.

Yapağılı köyünün muhtarı Ali Çelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yüzyıllar öncesine dayanan örf ve adetlerini, yerleştikleri bölgelerde de sürdürmeye devam ettiklerini anlattı.

Geleneklerinin bir kısmının zamanla az da olsa değiştiğini anlatan Çelik, eğlencelerindeki müziklerin ise hep aynı kaldığına dikkati çekti. Çelik, düğünlere dışarıdan gelen kişilerin ayrılmasının ardından mızıka, akordiyon ve doli eşliğinde eğlencelerinin yeniden başladığını anlattı.

Köyde hala birlik ve beraberlik duygusunun devam ettiğini ifade eden Çelik, düğün yapacak kişiye herkesin katkı sağladığını dile getirdi.

Köyün geçim kaynağının, hayvancılık ve tarım olduğunu aktaran Çelik, şöyle konuştu:

"Pancar, buğday, arpa öncelikli ekilen ürünlerimiz. Ancak bu köyde yetişmeyen ürün yok. Pamuğa kadar yetişebilecek bir toprak yapımız var. Son zamanlarda ise meyvecilik gelişmeye başladı. Yeni arayışlar içerisine girerek alabalık tesisi kurduk ve kooperatifleşerek Avrupa'ya ihraç etme noktasına geldik. En büyük yatırımımız da bu."

Çerkez ekmeği

Mısır unundan yapılan Çerkez ekmeği, köydeki özel fırınlarda pişirilmeye devam ediyor. Çocukluğundan bu yana mısır unundan ekmek yapan Elif Önen, en büyük adetlerinden birinin Çerkez ekmeğini hala tüketmek olduğunu söyledi.

"Kendimi bildim bileli bu ekmeği, evimizin bahçesine çamurdan yapmış olduğumuz fırında pişiriyorum" diyen Önen, ekmeğin yapılışına ilişkin de şu bilgileri paylaştı:

"Yuvarlak olarak hamurunu hazırlamış olduğumuz bu ekmeğin en büyük özelliği içerisinde hiçbir katkı maddesinin bulunmaması. Bu nedenle Çerkez ekmeği ağır, doyurucu ve sağlıklı olur. Çerkez ekmeğinin pişirilmesi de çok önemlidir. Dağdan toplanan çalılar, fırınlarda yakılarak köz haline getiriliyor. Daha sonra ise bir sopanın ucuna bağlanmış olan ıslak bir bez ile fırının içi temizleniyor. Bu işlemi yapmaktaki amaç ise ekmeğin fırına yapışmasını engellemek. Hamuru fırına attıktan yarım saat sonra ise pişmiş bir şekilde ekmeği alıyoruz. Piştiğini ise rengine ve ağırlığına göre anlıyoruz." - Afyon