Tarihi Cami

GAZİANTEP

(AA) – Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili Mehmet Aykanat, Araban

ilçesindeki tarihi camii çevresinde yapılan kazı ve temizlik çalışmasının

tamamlanmasının alanda incelemelerde bulundu.

Araban

Belediye Başkanı Mehmet Özdemir, tarihi Raban Kalesi üzerindeki tarihi camii

çevresinde yapılan kazı ve temizlik çalışmasını yerinde görüp incelemek için Gaziantep

Arkeoloji Müzesi Arkeologu Halil Yılmaz ile birlikte Araban ilçesine gelen

Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili Mehmet Aykanet ile birlikte kazı ve

temizlik çalışması tamamlanan bölgeyi gezdirdi.

Araban

Belediye Başkanı Mehmet Özdemir ve Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili

Mehmet Aykanat, tarihi cami çevresinde yapılan kazı ve temizlik çalışmasının

ardından yaptıkları incelemeler sonucunda, Araban ilçesinin doğusunda bulunan

tarihi Raban Kalesi üzerindeki toprak altında kalan eserlerin tamamnın ortaya

çıkarılması için kalenin üzerindeki alanın tamamında kazı ve temizleme

çalışmasının devamı konusunda fikir birliği sağlandı.

Başkan

Özdemir ile birlikte kazı ve temizlik çalışması tamamlanan tarihi camii

çevresinde incelemelerde bulunan Aykanat, yaptığı yazılı açıklamada şu

bilgileri verdi,"Araban kalesi, Araban ilçesinin doğusunda bulunan höyük

üzerinde yer almakta olup Ortaçağda "Raban" adıyla bilinmektedir. Kale,

Bizans imparatorluğu 1. Aleksios Komnenos'un Müslümanlara karşı Avrupa'da

destek istemesi sonucu Papa 2. Urbanus 25 Kasım 1095 günü Clermont Konsili'nda "Kutsal

toprakları Müslümanlardan kurtarmak" çağrısında bulunmuştur. Bu çağrı sonucu

düzenlenen 1. Haçlı Seferi esnasında bir Fransız Soylusu tarafından kurulan

Urfa Kontluğu (1098-1144) döneminde inşa edilmiştir.

Araban

Kalesi, zaman içerisinde Anadolu Selçuklu Sultanı olan 2. Kılıçaslan'ın

1448-1150 yıllarında eline geçirmiştir, daha sonra ise 1155'te Atabey Nureddin

Mahmud Zengi Kaleyi Selçuklulardan almıştır. Bu tarihten sonra yöre, Halep

Eyyubileri, Anadolu Selçukluları (1218), İlhanlılar (1259), Memlüklular (1260),

Dulkadiroğulları ve son olarak da Yavuz Sultan Selim zamanında bölge, Osmanlı

topraklarına katılmıştır. 1523 yılından sonra da Birecik Sancağı'nın Rumkale

kazasına bağlanmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra ise adı Araban olarak

değiştirilmiştir.

Araban

Kalesi üzerinde bulunan Camii, Urfa Kontluğuna Selçuklu Atabeyi İmameddin Zengi

tarafından son verilmesi sonrasında Eyyübiler (1174-1250) tarafından inşa

edildiği düşünülmektedir. Cami, 2010 yılında başlanan kazı ve temizlik

çalışması sonrası restore edilmiş olup caminin kuzey ve batı kısmında bulunan

eklentilerinde 24.03.2016 tarihine kadar büyük kısmı açığa çıkarılmıştır. Ancak

caminin kuzey eklentilerinde açığa çıkarılan yapılarının kuzey yönünde de yapı

sıralarının uzandığı alanlarda, caminin batı kısmında yer alan tonozlu yapının sırtlarında,

bu tonozlu yapının ana giriş kapısında ve bilhassa bu giriş kapısında

kanalizasyon olduğu düşünülen yapının tam manasıyla anlaşılabilmesi için bu

alanlarda bulunan moloz toprağının kazı ve temizlik çalışmasına devam

edilmesinin uygun olacağı kanaatindeyiz.

Kazı

ve temizlik çalışması sonrasında açığa çıkartılan bu yapıların 2863 sayılı

"Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu" nun Korunması Gerekli Taşınmaz

Kültür Varlıklarının Yapı Esasları ve Denetimine Dair Yönetmelik hükümlerine

uygun biçimde korunma önlemlerinin alınması gerekmektedir."