52 Yıllık Başkanlıkla Kanuni'yi Geçti Sıkışınca İstifayı Seçti

İstanbul Ticaret Borsası’nın (İTB) 52 yıldır aralıksız başkanlığını yürüten ve bu rekoruyla 46 yıl saltanat süren Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’a benzetilen Nejat Ekrem Basmacı dün istifa etti. İTB Yönetim Kurulu da istifayı yürürlüğe koydu. Yeni başkan 2 hafta içinde seçilecek.

TÜRKİYE’de bir iktidar koltuğunda üstelik de seçilerek en uzun süre oturmayı başaran İstanbul Ticaret Borsası’nın (İTB) 52 yıllık başkanı Nejat Ekrem Basmacı dün görevinden istifa etti. Basmacı’nın istifa dilekçesi İTB yönetim kurulunca yürürlüğe kondu. Başkanlık süresi nedeniyle ‘46 yıl saltanat süren Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’a benzetilen Nejat Ekrem Basmacı’nın yerine yeni başkanı İTB yönetim kurulu seceçek. İTB Meclis Başkanı İslam Ali Kopuz, 9 kişilik yönetim kurulunun 8 kişiye düştüğünü, yedek üyelerden atama olacağını belirterek, “Nejat Bey istifa edecekti, etti. Etmeseydi çok yıpranırdı. 10-15 gün içinde yeni başkan seçeriz. Yeni başkan seçilene kadar başkan yardımcıları Atila Sümer ile Ethem Karacan vekalet edecekler” dedi. Nejat Ekrem Basmacı, borsanın itibarını zedeleyici ifadeleri nedeniyle disiplin kuruluna sevk edilmişti. Basmacı’nın daha önce basına da yansıyan meclis toplantısında sarfettiği bazı sözler borsa üyelerinde rahatsızlık yaratmıştı. Ayrıca bazı sözleri de İTB’nin itibarını zedeledeği iddia edilmişti. 6 kişilik İTB Disiplin Kurulu’nda ifadesi alınması beklenen ve ihtar alması durumunda başkanlığı düşecek Basmacı bu süreci tamamlamadan istifa etmiş oldu.

Şeffaflık, saltanatı yıktı

Nejat Basmacı istifa dilekçesinde, “Muhterem İTB Meclis üyeleri, 2009 mart ayında İTB meclisince yapılan yönetim kurulu ve başkanlık seçimlerinden sonra yapılan ilk meclis toplantısında yönetim kurulu başkanlığını bana tekrar lutfettiğiniz için teşekkürlerimi bildiririm ve çok uzun süre sevginiz ve saygınıza mazhar olmanın beni çok mutlu ettiğini, ancak bana verdiğiniz bu görevi artık nihayetlendirmek istediğimi sizlere arzetmiştim. Yönetim kurulu başkanlığını daha fazla devam ettirmek istemediğimden yönetim kurulu ve yönetim kurulu başkanlığı görvimden beni affetmenizi rica ederim” ifadelerini kullandı. Basmacı ilk defa geçen dönem yapılan seçimlerde muhalefetle karşılaşmış ve muhalefet de İTB meclis toplantılarını basına açmıştı. Yine muhalefetin baskısıyla İTB’nin ilk defa bir basın danışmanı olmuştu. Bu gelişmeden sonra İTB meclisindeki tartışmalar basına yansıdı. Basınla pek konuşmayan Nejat Ekrem Basmacı da basınla konuşmak zorunda kaldı. Basmacı’nın, Disiplin Kuruluna sevkine neden olan açıklamasının “The Marmara’nın arkasında Basmacı Han’ın üçüncü katında yazıhanem var. Şahane manzarası var. Bir çıplak kız aldım. Fişini taktığında suyla yıkanıyor. Viskimi içip kızı seyrediyorum. Onu bile bırakıp borsaya geliyorum. Bu hastalık değil mi?” şeklindeki sözlerinin olduğunu ileri sürülmüştü.

‘22 milyon lira biriktirdim’

İTB’nin istifa eden başkanı Nejat Ekrem Basmacı, 52 yıllık başkanlığında önemli icraatlarını şöyle anlatmıştı: “ Zekeriya Temizel Maliye Bakanı’yken Tuzla’da 100 dönümden fazla bir arazi aldım. Bunun bir bölümüne canlı hayvan şubesini kurduk. Kalan yerimiz çok büyük ve orada ‘acaba fuar alanı mı yapsak’ diye düşünüyoruz? Ya da depo veya antrepo olabilir mi? Buna karar verip borsaya ek gelir kaynağı yaratmayı planlıyoruz. Unkapanı’nda da 4 bin metrakarelik bir yer aldım. Onu da 1990’larda almıştım. Manifaturacılar Çarşısı’nın yanında. Oraya iş merkezi yapacağız. O inşaatı kat karşılığı vermeyi arzu etmiyorum. Çünkü 50 yılda 22 milyon lira kadar bir para biriktirdik. Kimseye muhtaç olmadan inşaatımızı yapabiliriz. Bu parayı nasıl biriktirdim? Ne bir davet verdim, ne fazla harcama yaptım. 30 yıl makam arabası bile almadım.”

Önce istifa edeceğini söyledi sonra vazgeçti şimdi ayrıldı

1925’te kurulan İTB’de 52 yıl başkanlık yapan Nejat Ekrem Basmacı. Mayıs ayında tamamlanan TOBB seçimlerinden sonra istifa edeceğini daha önce açıklamıştı.

Ancak daha sonra İTB’de muhalefetin baskısına karşılık 52 yıllık koltuğunu bırakmayan Nejat Ekrem Basmacı “Yönetim kurulu töhmet altında kalıyor, Yönetim kurulu mahkemeye verilirken başkan kaçar mı” dedi ve direndi.

Nejat Ekrem Basmacı Ağustos ayı İTB meclis toplantısında ise bu defa istifa ettiğini açıkladı. İTB Meclisi ise Basmacı’nın istifasını kabul etmedi.

Başkan Basmacı ile muhalefetin arası giderek açıldı, yönetim kurulu üyeleriyle de dengeli bir çalışma kurumayan Basmacı, disiplin kuruluna verildi. Muhalefet ‘istifa etmemesi’ halinde Basmacı’nın daha zor durumda kalacağını ima etti.

İTB Başkanı Nejat Ekrem dün istifa etti. Yönetim kurulu da istifayı kabul etti. Ancak, 52 yıllık başkanlığın ardından tartışmaların ‘istifa’ ile durulması beklenmiyor.

Beni herkes seviyor

SADECE İstanbul Ticaret Borsası’nın değil Türkiye’deki 117 ticaret borsasının sevgisini kazandığını savunan Nejat Ekrem Basmacı, bir meclis toplantısında “Başkanlık insanların tek başına arzu etmesiyle olmaz. TOBB Genel Kurulu’nda ayrılmak istediğimi Rifat Başkan’a (Hisarcıklıoğlu) söyledim. Kabul etmedi. Beni hükümet de” demişti. Basmacı, kendine özgü 52 yıllık başkanlık tarzını şöyle özetlemişti:

Yazıhanem iş bulma kurumu gibidir, sürekli birileri iş istemeye geliyor, ne yapıp edip buluyorum.

Bir zamanlar bakkal olanlar zengin oldular ama ruhen fakirleştiler. Aç gözlü ve kıskanç oldular.

Her çocuğun okulda lakabı vardır. Benim lakabım “salon beyi”ydi. Hergün yıkanırım, bir gün giydiğim giysileri ertesi gün giymem.

Kravatsız ve sakallı kişiyi buraya sokmam. Bunun için meclisten karar çıkardım. 40 yıldır her yıl memurlarımıza takım elbise alıyoruz.

1300 öğrenciye 90 lira ile 120 lira arası aylık burs veriyoruz. Bu çokyararlı bir iş, devam edeceğiz.

Bu başkanlık serserilik, esrarkeşlik, hastalık gibi.

Son seçimde Kiler’i yenmişti

İTB’nin 1958’den beri başkanı olan Nejat Ekrem Basmacı 4 yıllığına tekrar seçildiği başkanlık koltuğunda 3 yıl daha oturabilirdi. 90 yaşındaki Basmacı son seçimde Kiler Grubu’nun temsilcisi Ümit Kiler’e karşı 25’e 12 kazanmıştı. Basmacı’nın soyadı, büyükdedesi Abdi Ağa’ya 3’üncü Selim tarafından verilen Üsküdar’daki araziye basmahane kurulmasından geliyor. Adnan Menderes döneminden beri bütün Başbakanlarla çalışan Basmacı. başkanlığı ne zaman bırakaksnız diye sorulunca “Emr-i hak vaki olana kadar başkanım” diyordu.