Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde, "Ocak ayında, petrol fiyatlarındaki düşüşe karşın gerek 2015 yılında gözlenen düşük baz gerekse elektrik fiyatlarında yapılan ayarlamanın etkisiyle enerji enflasyonundaki yükselişin devam etmesi beklenmektedir" değerlendirmesi yapıldı.
Kurulun, 19 Ocak 2016 tarihli toplantısına ilişkin yayımladığı toplantı özetinde, Aralık 2015'te tüketici fiyatlarının yüzde 0,21 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,71 puan yükselerek yüzde 8,81 olduğu anımsatıldı.
Enflasyondaki yükselişte işlenmemiş gıda
fiyatlarındaki artış ile enerji fiyatlarındaki baz etkisi öne çıktığı belirtilen özette, "Bu dönemde temel mal grubu enflasyonundaki yükseliş sürmüş, hizmet enflasyonu ise yüksek seyrini
korumuştur. Bu doğrultuda çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu artmış, ana eğilimi
ise sınırlı oranda iyileşmiştir" ifadesi kullanıldı.
Özette, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun 1,35 puanlık artışla yüzde 10,87'ye yükseldiği, bu gelişmede, sebze fiyatlarındaki yükseliş belirleyici olurken, bu alt grupta yıllık fiyat artışının yüzde 23,32'ye ulaştığı bilgisine yer verildi.
Bu doğrultuda, işlenmemiş gıda yıllık enflasyonunun yüzde 13,83 yükselerek son iki yıldaki yüksek seyrini sürdürdüğüne işaret edilen özette şu değerlendirmeler yapıldı:
"İşlenmiş gıda yıllık enflasyonu temelde sıvı yağ ve ekmek-tahıl grubu fiyat gelişmelerine bağlı olarak yüzde 8,33'e yükselmiştir. Ocak ayına ilişkin öncü göstergeler, gıda enflasyonundaki yüksek seyrin devam edeceğine işaret etmektedir. Enerji grubunda fiyatlar aralık ayında yüzde 0,22 gerilese de yıllık enflasyon baz etkisiyle yüzde 2,96'ya yükselmiştir. Ocak ayında, petrol fiyatlarındaki düşüşe karşın gerek 2015 yılında gözlenen düşük baz gerekse elektrik fiyatlarında yapılan ayarlamanın etkisiyle, enerji enflasyonundaki yükselişin devam etmesi beklenmektedir. Elektrik fiyatındaki ayarlamaya ek olarak tütün ürünleri, alkollü içecekler gibi fiyatları yönetilen-yönlendirilen bazı kalemlerde ocak ayı başında yapılan ayarlamaların enflasyon üzerindeki doğrudan etkisi yaklaşık 0,7 puanı bulabilecektir.
Hizmet fiyatları yılın son ayında yüzde 0,22 artmış ve grup yıllık enflasyonu sınırlı bir yükselişle yüzde 8,85 olmuştur. Böylelikle, hizmet fiyatlarında 2008 yılından bu yana en yüksek yıl sonu artışı kaydedilmiştir. Gıda fiyatları yemek hizmetleri kanalıyla hizmet enflasyonunu yıl genelinde olumsuz yönde etkilemiş, bu çerçevede alt gruplar arasında en yüksek artış yüzde 13,23 ile lokanta-otel grubunda kaydedilmiştir. Bunun yanında, döviz kurundaki birikimli değer kaybı ile birlikte genel enflasyondaki seyir ve ücret gelişmelerinin yansımaları hizmet enflasyonunun yüksek seyrinde öne çıkan diğer unsurlar olmuştur. Diğer taraftan, petrol fiyatlarındaki yavaşlama ulaştırma hizmetleri grubu aracılığıyla hizmet enflasyonunu sınırlayan bir gelişme olmuştur."
Özette, temel mal grubu yıllık enflasyonunun aralık ayında 0,61 puanlık artışla yüzde 10,22'ye yükseldiği ve bu dönemde, yıllık enflasyonun dayanıklı tüketim malları grubunda yatay seyrederken diğer alt gruplarda artış kaydettiği bildirildi.
Türk lirasındaki birikimli değer kaybının etkilerinin temel mal grubu genelinde hafiflemekle birlikte sürdüğüne işaret edilen özette, "Giyim enflasyonundaki yukarı yönlü seyir devam etmiş, bu grupta yıllık enflasyon son üç aylık dönemde yaklaşık 4,7 puanlık artışla yüzde 9'a yükselmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış göstergeler temel mal enflasyonunun ana eğiliminde aralık ayında gerilemeye işaret etmiştir. Özetle, uluslararası enerji fiyatlarındaki gelişmeler enflasyonu olumlu yönde etkilemeye devam etmektedir. Bununla birlikte, artan maliyet unsurları çekirdek enflasyon eğilimindeki iyileşmeyi sınırlamaktadır" değerlendirmesi yapıldı.
"Büyüme, 2015'in son çeyreğinde dönemlik bazda hız kesmekle beraber sürecek"
Sanayi üretiminin kasım ayında bir önceki aya göre gerilemekle beraber endeksin ekim-kasım dönemi ortalamasının üçüncü çeyrek seviyesinin üzerinde olduğu belirtilen özette, aralık ayında İktisadi Yönelim Anketi (İYA) son üç ay sipariş göstergelerinden iç piyasa siparişleri iyileşme gösterirken ihracat siparişlerinin gerilediği ifade edildi.
Özette, Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Genel ve PMI üretim endekslerinin kasım ayının ardından aralık ayında da artış gösterdiği ve durağan seviyenin üzerinde kaldığı kaydedildi.
Aralık ayında tüketici güven endekslerinin bir miktar gerilese de seviye olarak ekim ayının üzerinde olduğu aktarılan özette, şu görüşlere yer verildi:
"Bu ayda yatırımcı güveni de ılımlı oranda artmıştır. Bu göstergeler ışığında, aralık ayında sanayi üretiminin aylık bazda bir miktar artış kaydedeceği tahmin edilmektedir. Harcama tarafına ilişkin veriler, 2015 yılının son çeyreğinde özel kesim talebinin üçüncü çeyreğe kıyasla daha ılımlı bir seyir izlediğine işaret etmektedir. Ekim-kasım döneminde tüketim malları üretimi ve ithalatı geçtiğimiz çeyrek ortalamasına göre gerilemiştir. Beyaz eşya ve otomobil iç satışlarında da daralma eğilimi göze çarpmaktadır. Yatırımlara ilişkin göstergelerden sermaye malları üretimi ekim-kasım döneminde de artmaya devam ederken ithalatı gerilemiştir. İnşaat yatırımlarına ilişkin gösterge niteliğinde olan metalik olmayan mineral maddeler üretimi ve ağır ticari araç satışları ise gerileme göstermiştir.
Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi desteklemektedir. Artan jeopolitik risklere karşın Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir. İhracatımızda önemli bir paya sahip olan Avrupa ekonomisinde görülen toparlanma eğilimi 2015 yılının son çeyreğinde de devam etmiştir. Avro bölgesindeki toparlanma eğilimine ek olarak ihracatımızın pazar değiştirme esnekliğinin yüksek olması ihracatı desteklemektedir. Bu çerçevede Avrupa Birliği ülkelerindeki talep artışının devamı, emtia fiyatlarındaki düşük seyir ve süregelen makro ihtiyati politika tedbirleri çerçevesinde 2016 yılında cari işlemler dengesindeki iyileşmenin devam etmesi beklenmektedir."
Özette, 2015 yılı ekim döneminde işsizlik oranlarının eylül dönemine kıyasla arttığı, bu dönemde tarım dışı sektörlerde iş gücü artışının istihdam artışının üzerinde gerçekleştiği bildirildi.
Alt sektörler itibarıyla incelendiğinde, sanayi istihdamının artarken inşaat istihdamında değişiklik olmadığına işaret edilen özette, hizmet istihdamında ise sınırlı bir gerileme gözlendiği ifade edildi.
Özette, sanayi üretimi ve anket göstergelerinin gelecek dönemde istihdam artışının devam edebileceğine işaret ettiği belirtilerek, "Metalik olmayan mineral maddeler üretimi inşaat sektöründe ilave bir canlanma olmayacağı yönünde sinyal vermektedir. Hizmetler sektöründe ise alt sektörlerdeki istihdam verileri dalgalı bir seyir izlemektedir. Bu çerçevede, işsizlik oranlarının son çeyrekte üçüncü çeyreğe yakın bir seviyede gerçekleşmesi beklenmektedir" değerlendirmesi yapıldı.
Mevcut göstergelerin iktisadi faaliyetteki büyümenin 2015 yılının son çeyreğinde dönemlik bazda hız kesmekle beraber süreceğine işaret ettiği vurgulanan özette, şu ifadelere yer verildi:
"Jeopolitik gelişmeler aşağı yönlü risk oluştursa da Avrupa ekonomilerindeki toparlanma dış talebi olumlu yönde etkilemektedir. Önümüzdeki dönemde ücret artışları ve petrol fiyatlarındaki düşük seyir vasıtasıyla gelir kanalının, yurt içi belirsizliklerin azalması ile de güven kanalının yurt içi talebi destekleyeceği düşünülmektedir. Bu çerçevede, iktisadi faaliyetteki büyüme eğiliminin sürmesi öngörülmektedir."
(Sürecek)
Son Dakika › Ekonomi › Merkez Bankası Ppk Toplantı Özeti: (1) - Son Dakika
Masaüstü bildirimlerimize izin vererek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
Sizin düşünceleriniz neler ?