Selim Turan'ın "Tez-Antitez-Sentez" Sergisi Yarın Açılacak

Ressam ve heykeltıraş Selim Turan'ın "Tez-Antitez-Sentez" başlıklı sergisi yarın açılacak.

Sanatçının eserleri, İstanbul Üniversitesi (İÜ) işbirliği ve Sabancı Holding'in katkılarıyla Sakıp Sabancı Müzesi'nde (SSM) sergilenecek.

İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, müzede, serginin tanıtımı dolayısıyla düzenlenen toplantıda, Turan'ın Türk resim tarihinde önemli bir yere sahip olduğunu söyledi.

Sanatçının farklı türlerde eserler verdiğini belirten Ak, "Selim Turan'ın, hareket ve ritmi ifade eden çizgi ve lekelerin resim yüzeyinin çeşitli bölümlerinde yığılmasıyla oluşturduğu kompozisyonları da dikkati çekmekte ve bu anlayış kontrollü bir kontrolsüzlüğü ifade etmektedir. Sanatçı kendine özgü resimleriyle, savaş zamanı Paris ekolünün temsilcileri arasında yer aldığı gibi, Türk resmindeki soyut anlayışın en önemli isimlerinden biri olmuştur." diye konuştu.

Prof. Dr. Ak, Turan'ın eserlerinin 2003 yılında, seramik sanatçısı eşi Şahika Turan tarafından İÜ'ye bağışlandığını vurgulayarak, Sakıp Sabancı Müzesi ile olan işbirliklerinin sanat adına sevindirici olduğunu dile getirdi.

Türkiye'de daha önce uygulanmamış deneyler bu sergide

Sakıp Sabancı Müzesi Müdürü Dr. Nazan Ölçer ise müzede Selim Turan'dan önce açtıkları Feyhaman Duran sergisiyle bir döneme ışık tuttuklarını anlattı.

Sanatçıların hayatlarında benzerlikler olduğuna dikkati çeken Ölçer, "İki sanatçı da aydın bir Osmanlı ailesi içine doğuyor. O dönemin en modern okullarından Galatasaray Lisesinde okuyorlar. İkisinin de Paris geçmişi var ama Fehaman'ın Paris serüveni Birinci Dünya Savaşı nedeniyle kısa sürüyor." dedi.

Ölçer, Turan'ın babası Ali Bey Hüseyinzade'nin "Turan'ın Azerbaycan doğumlu babası, o dönemin pek çok fikir adamı gibi çarlık Rusyası'ndan Türkiye'ye gelip, burada Ziya Gökalp başta olmak üzere yeni bir düşünce akımı başlatan, Türk kimliğini sorgulayan bir dünyanın parçası. Selim Turan, pek çok Türk-İslam sanatçısının ve mutasavvıfların girip çıktığı bir evde büyüyor. Bu dünyayı da yalnızlığıyla beraber bütün ömrü boyunca içinde taşıyor." ifadelerini kullandı.

Sabancı Holding üst yöneticisi Mehmet Göçmen de müzenin kökeninin Sakıp Sabancı hat koleksiyonuna ve yerli sanatçıların eserlerine dayandığını aktardı.

Göçmen, müzenin 15. yılını kutladıklarına işaret ederek, sergiyi izleyenlerin Selim Turan'ın eşsiz yeteneğine tanıklık edecekleri değerlendirmesini yaptı.

Serginin küratörü olan ve Selim Turan üzerine bir kitap da kaleme alan Dr. Necmi Sönmez ise Turan'la 1980'lerde tanıştıklarını ve sanatçı hakkında uzun çalışmalar yaptığını belirtti.

Sönmez, "Tez-Antitez-Sentez"in alışılmışın dışında bir sergi olduğu yorumunu yaparak, farklı sergileme teknikleri kullandıkları sergide, Türkiye'de daha önce uygulanmamış yorumlamalara ve deneylere yer verdiklerini ifade etti.

Sergi, 13 Ağustos'a kadar açık

Sanatçının uzun bir aradan sonra gerçekleştirilen ilk kişisel sergisi "Tez-Antitez-Sentez", büyük ölçüde İÜ'deki Selim Turan Koleksiyonu'nda yer alan eserlerinden oluşuyor.

Sergide, hayatının bir bölümünü Paris'te geçiren Turan'ın yaklaşık 100 eserinin yanı sıra, onunla aynı dönemde Paris'te yaşayıp üreten sanatçılardan Hakkı Anlı, Nejad Devrim, Ferit İşcan, İlhan Koman, Mübin Orhon ve Fahrelnissa Zeid ile 1947-1960'ta bu şehirde bulunan önemli ressamlardan Jean Bazaine, Henri Goetz, Leon Zack, Natalia Dumitresco ve Alexander Istrati'nin eserleri de yer alıyor.

Sergi, sanatçının etkilendiği mutasavvıf Feridüddin Attar'ın "Mantıku't-Tayr" kitabından alıntılarla adlandırılan, "Bu yol kaç fersah?", "İnsan burada halden hale girer", "Biliyorsun ki kapı kapalı. Yürü o kapalı kapıya var", "Biri diyordu ki, anahtarı kaybettim" ve "Sır denizine kavuştum, yok oldum" başlıklı bölümlerden oluşuyor.

Rehberli turların da düzenleneceği sergi kapsamında, Prof. Dr. Jale Erzen, Dr. Necmi Sönmez ve Veysel Uğurlu yarın, Prof. Dr. İlber Ortaylı'yla Dr. Zaur Gasimov ise 1 Haziran'da gerçekleştirilecek panelde konuşmacı olarak yer alacak.

Sanatçının 1980-1994'te gerçekleştirdiği hareketli heykellerin özel bir sergileme eşliğinde sunulacağı "Tez-Antitez-Sentez" sergisi, 13 Ağustos'a kadar ziyaret edilebilecek.