Taşyününden Fren Balatası

MUSA ÖZYÜREK - Kayseri'de Erciyes Dağı'nın eteklerinden çıkartılan bazalt taşının 1600 derecede eritilerek elyaf haline dönüştürülmesi sonucu oluşan taşyünü, araçlarda fren balatası olarak kullanılacak.

Kayseri Organize Sanayi Bölgesi'nde taşyünü üretimi yapan fabrikanın genel müdürü Harun Hasyüncü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, taşyününün ısı, ses, nem ve yangın yalıtımının yanı sıra savunma sanayinde, gemi ve otomotiv sektöründe de kullanılabilen çok özellikli bir malzeme olduğunu söyledi.

Son yıllarda taş yününün fren balatası yapımında kullanılmaya başlandığını ifade eden Hasyüncü, "Mikronize hale getirilerek sıkıştırılan taşyünü otomotiv sektöründe kullanılıyor. Ağır vasıtalarda ve otomobillerde kullanılan mikronize taşyünleri farklılık arzediyor. Taş yününden yapılmış balatalarda, disklerdeki  sıkışma anında sürtünme ve ortaya çıkan ısıdan kaynaklı deformasyonlar engelleniyor. Ayrıca balatalardan kaynaklanabilecek araç yangınının da önüne geçilmiş olunuyor. O nedenle özellikle otomotiv sektörünün lider ülkeleri balata yapımında taşyününü kullanmaya başladı. Bu da ayrı bir sektör oldu" diye konuştu.

Mikronize taşyünü üretimin dünyada yeni olduğunu ve bir makinesinin olmadığını belirten Hasyüncü, şöyle devam etti:

"Bu teknoloji henüz yeni olması nedeniyle mikronize taşyünü sadece Danimarka'da üretilebiliyordu. Üretimi yapan firma, elyaf halindeki taşyününü mikronize hale getirebilmek için kendi makinesini yaptı. Biz de Kayseri'de önce küçük bir makine yaparak günde 300 kilogram mikronize taşyünü ürettik. Bunu balata üretiminin lider ülkesi İtalya başta olmak üzere birçok üreticiye gönderdik. Ürettiğimiz taşyününü kaliteli buldular. Teknoloji ve Yenilik Destek Programları  (TEYDEP) kapsamında TÜBİTAK'la iş birliği yaparak daha kapsamlı ve üretim kapasitesi daha yüksek bir makine yapımına başladık. İlk etapta yıllık 2 bin 500 ton mikronize taşyünü üreteceğiz. Pazar genişledikçe üretimimizi de artıracağız. Türkiye'nin yıllık mikronize taşyünü ihtiyacı bin 500 ton. Türkiye'de hiç üretimi olmadığı için tamamını ithal ediyorduk. İlk olarak iç piyasanın ihtiyacını karşılayacağız. Kalan bin tonu da İtalya'ya ihraç edeceğiz."

Amaçlarının yerli kaynak kullanımını ön plana çıkarmak olduğuna dikkati çeken Hasyüncü, ayrıca ekonomik getirisinin de normal taşyününden çok daha fazla olduğunu söyledi.

Yalıtım için kullanılan taşyününün tonunun 600-650 dolar civarında olmasına rağmen mikronize taşyününün tonunun 2 bin 500 dolardan satıldığını ifade eden Hasyüncü, "Pazar küçük olduğu için çok fazla üreticisi yok ama katma değeri çok yüksek ve gelecekte pazar payı da hızlı bir şekilde artacak. Bu teknolojiye önce yatırım yapan ülkeler kazançlı çıkacak. Biz de Türkiye'nin hem ithalatını azaltmak, hem de yerli kaynak kullanımını artırmak için mikronize taşyünü üreterek otomotiv sektöründe kullanmaya başladık" şeklinde konuştu. - Kayseri