Türkiye'nin İlk Yerli Araştırma Gemisi Denize İndirildi

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, R/V TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi'nin bir çok konuda fayda sağlayacağını belirterek, "Denizlerimizde artan deniz trafiği ve bunun ekosisteme etkisinden hassas alanların korunmasına, ekolojik çeşitliliğin devamından uluslararası anlaşmalara uyumun sağlanmasına, fay hatlarının incelenmesinden boru hatlarının gözlenmesine kadar birçok önemli konuda araştırma, izleme ve yönlendirme imkanı sağlanacaktır" dedi.

Bakan Ergün, arama kurtarma ve petrol arama gibi faaliyetlerde de böyle bir gemiden yararlanılabileceğini vurguladı.

Tuzla'da R/V TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi'nin denize indirilmesi için düzenlenen törende konuşan Ergün, Türkiye'nin önemli bir coğrafyaya sahip olmasına rağmen, bunun iyi değerlendirildiğinin söylenemeyeceğini kaydetti.

Bir şeyin potansiyel olarak büyük şeyler vaat etmesinin ayrı, o potansiyelin açığa çıkmasının ise çok daha ayrı olduğunu aktaran Ergün, "Biz ne yazık ki yıllarca denizcilik konusunda sahip olduğumuz potansiyeli iyi değerlendiremedik. Bunu kabul etmemiz lazım, biz ülkemizin fırsatlarını iyi kullanamadık" diye konuştu.

Oysa Türkiye'ye göre daha az oranda denize sahip olan birçok ülkenin ekonomisinde denizin rolünün tartışılmayacak ölçüde önemli olduğunu vurgulayan Ergün, Türkiye'nin en basitinden balık tüketiminde ve üretiminde çok geride olduğunu dile getirdi.

Türkiye'deki ortalama balık tüketiminin, denize kıyısı olmayan bazı Avrupa ülkelerinin bile gerisinde olduğuna dikkati çeken Ergün, ancak Türkiye'nin artık eski Türkiye olmadığını, gücünü, potansiyelini yeniden keşfetmiş bir ülke olduğunu ifade etti.

Hayatın her alanında artık somut projeler üreten, gözle görülür gelişmelere imza atan bir Türkiye olduğunun altını çizen Ergün, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yeni Türkiye, 2023 yılında dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmayı hedefleyen bir ülkedir. Bu hedeflere ulaşmak, hayata bütünlükçü bir şekilde yaklaşmayı, her alanda atılım yapmayı gerektirmektedir. Türkiye'nin israf edeceği tek bir kuruşluk kaynağı yoktur, bilgisinden, tecrübesinden istifade etmeyeceği bir tane bile insanı yoktur.

Şunu memnuniyetle ifade etmeliyim ki, Türkiye artık denizlerini ve denizciliği de yeniden keşfetmiştir. Zamanında Akdeniz'i ve Karadeniz'i adeta bir Türk gölü haline getiren Piri Reis veya Barbaros gibi deha denizciler yetiştiren bir topluma da ancak böylesi yakışırdı. Bugün özellikle gemi üretiminde dünyanın en üst basamaklarında yer alıyoruz. Mesela ilk milli savaş gemisini yapan ülkemiz, artık milli denizaltı hedefine odaklanmış durumdadır. Ben Türkiye'nin denizcilikle ilgili her alanda çok daha büyük işler başaracağına inanıyorum."

-"Kullanılan mevcut gemiler doğal kullanım ömürlerini tamamlamak üzere"-

Ergün, Türkiye'nin potansiyelinden yararlanmak için, öncelikle deniz araştırmaları konusunda atılım yapılması gerektiğini belirterek, "Zira bugün güç demek, bilgi demekle eş anlamlı bir boyut kazanmıştır. Güçlü olmak istiyoruz, ama kendimize soralım; yeteri kadar bilgili miyiz- Güçlü olmalıyız. Potansiyelimiz var, ama aynı oranda bilgili olmamız icap ediyor" dedi.

Denizin söyledikleri, uzayın söyledikleri olduğunu kaydeden Ergün, "Ama buna yeteri kadar vakıf mıyız-" ifadelerini kullandı.

Denizlerle ilgili gerekli araştırma altyapısını oluşturmanın, hangi imkanlara sahip olunduğu ve bu imkanların nasıl değerlendireceğini tespit etmek açısından hayati öneme sahip olduğunu anlatan Ergün, Türkiye'de deniz araştırmalarının henüz yeterli seviyede olmadığını, bu durumu değiştirmek noktasında da büyük bir kararlılık içinde olduklarını söyledi.

Türkiye'de deniz araştırmalarını geliştirmek için en çok ihtiyaç duydukları eksikliklerin başında insan kaynağı ve araştırma gemilerinin geldiğine işaret eden Ergün, Türkiye'deki deniz araştırmalarının çoğunlukla birkaç üniversite ve bazı kamu kurumları tarafından yürütüldüğünü anımsattı.

Ancak bu araştırmaların sınırlı imkanlarla ve genellikle de kıyı denizlerinde yapıldığı bilgisini veren Ergün, kullanılan mevcut gemilerin de doğal kullanım ömürlerini tamamlamak üzere olduğunun altını çizdi.

-Deniz Araştırmaları Mükemmeliyet Merkezi'nin kurulması-

Türkiye'deki deniz araştırmalarının gelişmiş ülkeler düzeyinde olması için, Deniz Araştırmaları Mükemmeliyet Merkezi'nin kurulmasının önemli bir aşama olacağı vurgulayan Ergün, konuşmasına şöyle devam etti:

"Böyle bir gelişme, diğer araştırma merkezleriyle bilgi paylaşımı, uluslararası Deniz Örgütü ve AB Çevre/Su Direktifleri'nde belirtilen kriterlere uyum bakımından da gereklidir. Biz bu amaçla, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi bünyesinde Deniz Araştırmaları Merkezi'ni kurmaya karar verdik. Bu Merkezde, ulusal ve uluslararası deniz araştırmalarının yapılabilmesi için donanımlı bir araştırma gemisine ve alt yapısına ihtiyaç olmuştur.

Gemide saha ölçüm, örnekleme ve analizlerini yapabilmeyi ve deniz araştırmalarını çok disiplinli olarak gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Böylece ülkemiz için sürekli güncel bir veri tabanı oluşturacak, deniz çalışmalarında önemli olan parametreleri akredite edecek, ölçüm ve örneklemeleri gemi şartlarında ve güvenilir bir ortamda yapabileceğiz."

-"Önümüzdeki dünyada dünyaya da ihraç edebilecek duruma geleceğiz"-

Türkiye'nin ilk yerli araştırma gemisinin özelliklerini de sıralayan Ergün,

"Denizlerimizde artan deniz trafiği ve bunun ekosisteme etkisinden hassas alanların korunmasına, ekolojik çeşitliliğin devamından uluslararası anlaşmalara uyumun sağlanmasına, fay hatlarının incelenmesinden boru hatlarının gözlenmesine kadar birçok önemli konuda araştırma, izleme ve yönlendirme imkanı sağlanacaktır. Arama kurtarma ve petrol arama gibi faaliyetlerde de böyle bir gemiden yararlanılabilecek" şeklinde konuştu.

Şimdiye kadar dışarıdan temin edilen araştırma gemilerini artık Türkiye'nin kendisinin de yapmaya başladığına dikkati çeken Ergün, "İnşallah önümüzdeki süreçte sadece kendimiz için değil dünyaya da ihraç edebilecek duruma geleceğiz. Sadece yük gemisi değil, araştırma gemilerini de yapabildiğimizi bu gemiyle göstermiş olduk" dedi.

Bu çalışmalar neticesinde konuyla ilgili bilim insanı yetişecek olmasını da çok önemsediklerini belirten Ergün, şunları kaydetti:

"Yapılacak olan çalışmalar ülkemizin denizlerimizden yararlanma potansiyelini artıracak, ekonomimiz için önemli bir katma değer oluşturacaktır. İşte bugün denize indireceğimiz araştırma gemisini yapmaktaki amaçlarımız bunlardır. Araştırma gemimiz, Mayıs sonunda tam donanımlı hale gelecek ve en gelişmiş cihazlarla çalışmalarına başlayacaktır. Deniz araştırmaları konusundaki çalışmalarımızı en hızlı biçimde sürdüreceğimizi ifade etmek istiyorum. Böylece hem denizlerimizi ve çevreyi korumak hem de denizlerimizin ekonomimize katkısını artırmak mümkün olacaktır."

Konuşmalardan sonra Çeksan Gemi İnşa, Çelik Konstrüksiyon Sanayi Sanayi ve AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Başaran Bayrak, Bakan Ergün'e; şirketin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İlhan Bayrak da, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz'a plaket verdi.

Daha sonra Bakan Ergün, Bakan Yılmaz, TÜBİTAK Başkanı Altunbaşak, İstanbul Valisi Mutlu, Başaran Bayrak ve Metin Kalkavan'ın kurdelayı kesmesinin ardından R/V TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi suya indirildi.

Törene, İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Yücel Altunbaşak, Marmara Araştırma Merkezi Başkan Vekili Prof. Dr. İbrahim Dinçer, Deniz Ticaret Odası Başkanı Metin Kalkavan, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Hızır Reis Deniz de katıldı.

Muhabir: Sümeyye Dalkılınç

Yayıncı: Zekeriya Gülün - İSTANBUL