'Arabuluculuk Adalete Hızlı Erişimin Adıdır"

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, "Adalete hızlı erişim, hızlı adaletin adıdır arabuluculuk, yani uyuşmazlığa düşen tarafların uyuşmazlıklarını bazen bir, bazen iki günde, bazen bir haftada çözümlemesidir" dedi.

Öztatar, Adana Adliyesi Arabuluculuk Merkezi'nin açılışındaki konuşmasında, arabuluculuk sisteminin adalete daha hızlı ulaşmanın en kolay yolu olduğunu söyledi.

Adalete hızlı erişmenin adı olduğu için bu sistemi çok önemsediklerini vurgulayan Öztatar, şöyle konuştu:

"Adalete hızlı erişim, hızlı adaletin adıdır arabuluculuk, yani uyuşmazlığa düşen tarafların uyuşmazlıklarını bazen bir, bazen iki günde, bazen bir haftada çözümlemesidir. Bu kadar hızlı şekilde adalete erişmenin adı olduğu için arabuluculuk bu kadar önemli ki buna çok önem veriyoruz. Başbakan'ın açıkladığı 6 aylık eylem planı çerçevesinde iş uyuşmazlıkları, işe iade davaları dahil olmak üzere miktar belirlenmeksizin 21 Haziran'a kadar zorunlu olarak arabuluculuk sistemine girecek. Böylelikle yaklaşık olarak 400 bine yakın dosyanın önce arabulucuların marifetiyle çözümlenmeye çalışılması, daha sonra mahkeme yoluna gidilmesi sağlanmak istenmekte. Buradaki amacımız da insanların öncelikle uyuşmazlık yaşayanların, kendi sorunlarını barışçıl şekilde daha kısa bir sürede, daha kolay ve daha ekonomik şekilde çözümlenmesi sağlanmaktadır. Eğer sorunu çözemezlerse en son çare olarak dava yoluna gidilmesini sağlamak. Bu şekilde de davaların yığılmasını ve fazlalaşmasını önlemek amaçlanmakta."

Öztatar, arabuluculuk sisteminin Avrupa'da 1980'lerde Amerika'da ise 1970'lerde başladığını Türkiye'nin ise bu sistemi ne yazık ki biraz geç kabul ettiğini ifade etti.

Bugün İngiltere'de 1,5 milyon uyuşmazlık dosyası bulunduğunu aktaran Öztatar, "Yaklaşık bizim kadar ama bu uyuşmazlıkların yüzde 98'i alternatif çözüm yöntemleriyle çözümlenmekte. Bunların sadece yüzde 2'si mahkemelere gelmekte. Yani 30 bin dosya mahkemelere gelmekte. Bugün İtalya'da zorunlu arabuluculuk var. Belli aralıklarda belli dosyalarda arabuluculuğa başvurulmakta. Bu yöntemle yaklaşık 200 bin dosya arabuluculuk sistemiyle çözümlenmekte" diye konuştu.

"3 yıl ya da 4 yılda elde edeceğiniz bir mahkeme hükmünü arabuluculuk sistemiyle belki de bir haftada elde edebilirsiniz" diyen Öztatar, şöyle devam eti:

"Bu şekilde alacağınıza daha kısa sürede ulaşmanız mümkün. İş ve işverenlere sesleniyorum, bugün davanız sürse de gelin arabuluculuk sistemine başvurun, çok daha kısa sürede sorununuzu çözdüğünüzü göreceksiniz. Bunun örneği de var. Bugün Türkiye'de bin 200 işçi ve işveren dosyasını çözdük. Buradaki başarı oranımız yüzde 100. Bugün bin 200 işçi ve işvereni anlaştırdık ve bir tane bile anlaşmayan yok. Kısa sürede barış içerisinde anlaşarak helalleşerek işçi ve işveren kucaklaşarak, bu sorunları çözüme kavuşturdu. Şu andaki başarı oranımız ise yüzde 98, arabuluculuğa başvuran her 100 Türk vatandaşından 98'i bu müesseseden fayda etmiş, başarıyla sonuçlanmış durumda. Bu anlamda bu sistemi çok önemsiyoruz."

Öztatar, arabuluculuğun gerçekten modern ve medeni bir sistem olduğunu belirterek, tarafların burada sorunlarını rahat bir ortamda, mahkeme ortamının aksine karşılıklı sorunlarını konuşabileceği ve çözüme kavuşturabileceği bir ortamın mevcut olduğunu, sorunlarını en iyi çözebilecek tarafların bu anlamada adalete hızlı ekonomik ve daha kolay bir şekilde erişebileceklerini sözlerine ekledi.

"Kaybedeni olmayan" yöntem

Adana Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan ise hukuk sistemi gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan bir "Alternatif uyuşmazlık çözümü yöntemi" olan arabuluculuk uygulamasıyla ilgili, 1990'lı yıllardan bu yana Türkiye'de adalet sisteminin rahatlatılması adına araştırma çalışmalarının başladığını, Adalet Bakanlığının 2006 yılında bu konuda ilk tohumların attığını ve 2008 yılında hazırlanan "Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısı" 7 Haziran 2012 tarihinde Resmi Gazete'te yayınlanarak yasalaştığını kaydetti.

Arabuluculuk Daire Başkanlığı, mahkemelerin iş yükünün azaltılması için alternatif hukuk yollarına çok önem veren Adalet Bakanlığının Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde hizmete girdiğini belirterek, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Noterler Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu ve Türkiye Adalet Akademisi gibi kurum ve kuruluşların temsilcilerinden oluşan "Arabuluculuk Kurulu"nun sekretaryasını da yürüttüğünü dile getirdi.

Yeldan, bu uygulamayla hukuk davalarında, içinde bulundukları uyuşmazlık nedeniyle sorunlar yaşayan ve gerilen taraflar bir araya getirilerek; karşılıklı anlayış, saygı ve sevgi çerçevesinde, alternatif çözüm önerileriyle "Kaybedeni olmayan" şekilde çözüme gidileceğini söyledi.

Konuşmaların ardından "Arabuluculuk Merkezi" ve Arabuluculuk Ön Büro Masası'nın açılışı törenle yapıldı.