Arap Ekonomi Zirvesi Öncesi Libya ve Suriye Anlaşmazlığı

MAHMUT GELDİ - Lübnan'da Hristiyan Özgür Yurtseverler Hareketi ile Şii Emel Hareketi arasındaki siyasi anlaşmazlık, Arap Birliği Ekonomik ve Sosyal Gelişim Zirvesi'yle patlak verdi.

Cumhurbaşkanı Mişel Avn'ın kurucusu olduğu Özgür Yurtseverler Hareketi ile Meclis Başkanı Nebih Berri'nin liderliğini yaptığı Emel Hareketi arasındaki anlaşmazlık, 19-20 Ocak'ta başkent Beyrut'ta gerçekleştirilecek Arap Birliği Ekonomik Zirvesi'ne Suriye rejimi ve Libya'nın katılmasına ilişkin davetle gün yüzüne çıktı.

Emel Hareketi lideri ve Meclis Başkanı Berri, Suriye rejiminin davet edilmediği Arap Birliği Ekonomik Zirvesi'ne katılımın düşük olabileceğini savunarak zirvenin ertelenmesi talebinde bulundu.

Berri'den gelen erteleme talebi, Arap Birliği Ekonomik Zirvesi'nin gerçekleşmesini engelleme şeklinde değerlendirilirken, Cumhurbaşkanı Avn da zirvenin zamanında gerçekleşeceği ve herhangi bir ertelemenin söz konusu olmayacağını teyit etti.

Libya'ya 1978 yılında giden ve bir daha haber alınamayan Şii lider Musa Sadr konusunda Libya'nın öldürülen eski lideri Muammer Kaddafi yönetimini suçlayan Emel Hareketi, Sadr davasının aydınlatılması için Libya'daki yeni yönetimin yardımcı olmadığını gerekçe göstererek, Beyrut'ta düzenlenecek zirveye davet edilmemesini istedi.

Ülkedeki Şiilerin dini mercii konumundaki "Yüksek Şii İslam Konseyi" de Beyrut'ta düzenlenecek zirveye Libya'nın davet edilmemesi talebinde bulundu.

Konseyden yapılan açıklamada, Libya'nın davet edilmesi konusunda ısrar edilmesi halinde sokakların sert tepki vereceği uyarısında bulunuldu.

Emel Hareketi mensubu bir grup gösterici, Arap Birliği Ekonomik Zirvesi hazırlıkları kapsamında başkent Beyrut'ta asılan katılımcı ülkelerden Libya'nın bayrağını parçalayarak yaktı ve yerine hareketin bayrağı ile Musa Sadr'ın fotoğraflarını astı.

Bunun üzerine Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Dışişleri Bakanı Muhammed Seyala, Lübnanlı protestocuların Libya bayrağına yaptıkları saygısızlık nedeniyle Beyrut'ta düzenlenecek Arap Birliği Ekonomik Zirvesi'ni boykot kararı aldıklarını açıkladı.

Cumhurbaşkanı Avn'ın damadı ve Özgür Yurtseverler Hareketi başkanlığını yürüten Dışişleri Bakanı Cibran Basil, Libyalı mevkidaşına gönderdiği mesajda Libya'nın zirvede yer almamasından ötürü üzüntülerini iletti.

Libya devletine yönelik eylemleri kabul edilemez olarak değerlendiren Basil, söz konusu eylemlerin kendisi ve ülkesinin duruşuyla uyuşmadığını belirtti.

Geçen yıl mayıs ayında yapılan genel seçimlerin üzerinden uzun süre geçmesine rağmen siyasi güçler arasındaki anlaşmazlıklardan ötürü yeni hükümetin kurulamadığı Lübnan'da, Arap Birliği Ekonomik Zirvesi'ne ilişkin tartışmalar, yeni gerginliklerin başlangıcı olarak yorumlandı.

Siyasi çekişmeler ülkesi: Lübnan

Emel Hareketi'nden milletvekili Mişel Musa, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Lübnan'ın sürekli siyasi çekişmelere sahne olan bir ülke olduğunu söyledi.

Özgür Yurtseverler Hareketi ile Emel Hareketi arasındaki anlaşmazlıklara işaret ederek siyasi güçler arasında zaman zaman tansiyonun yükseldiğini bunun da Lübnan'ın bir gerçeği olarak görülmesi gerektiğini savunan Musa, Beyrut'ta düzenlenecek Arap Birliği Ekonomik Zirvesi'ni erteleme yönündeki talebin yanı sıra Libya'nın davet edilmesi ve kayıp Şii lider Sadr davasının aydınlatılması gibi konuların tümünün birbiriyle bağlantılı olduğunu dile getirdi.

Kayıp lider Sadr'ın akıbetinin biran önce aydınlatılması gereken insani bir konu olduğunu söyleyen Musa, Hristiyan ve Şii iki siyasi hareket arasındaki anlaşmazlıkların bazen mezhepsel zemin üzerinden yürütüldüğü, bu nedenle de bazılarının ülkedeki sistem değişikliğini isteyecek kadar ileri gittiğini ifade etti.

"Anlaşmazlık yaşanmadı"

Özgür Yurtseverler Hareketinden milletvekili Hikmet Dib ise bahsi geçen iki siyasi hareket arasında olumsuz yönde bir anlaşmazlığın yaşanmadığını savundu.

Musa Sadr'ın olayını gerekçe göstererek Libya'nın zirveye davet edilmemesini savunan bir kesimin olduğunu vurgulayan Dib, şunları söyledi:

"Ancak bu Arap Birliğinin alacağı karara bağlı bir durum. Zirveye katılacak ülkeleri belirleme kararı, Cumhurbaşkanı Avn veya Dışişleri Bakanı Cibran Basil'in yetkisinde değil."