Azerbaycan'da Ramazan

Sovyet dönemi baskılarının etkisinden kurtulan Azerbaycan'da vatandaşların rahatça ibadet etmesiyle İslami gelenekler de giderek yaygınlaşıyor.

Sovyetler Birliği içindeyken dini geleneklerin yasaklandığı ve insanların İslam'dan uzaklaştırıldığı Azerbaycan'da bugün bütün ibadet ve gelenekler rahatça yapılabiliyor. Yirmi yılı aşkın bir süredir bağımsız olan ülkede cami ve mescitlerin, ibadet eden kişilerin sayısı her geçen yıl artıyor. Namaz, oruç, hac gibi ibadetleri yerine getirenlerin sayının artması, bunların arasında da gençlerin giderek çoğalması dikkat çekiyor.

Yaklaşık 25 yıl önce ülkede orucun, ramazanın adı bile geçmezken şimdi herkes ibadetini istediği gibi serbestçe yapabiliyor. Başkent Bakü ve diğer illerde çeşitli kurum ve kuruluşlar iftar organizasyonları düzenliyor, bazı camilerde de akşam ezanıyla ihtiyaç sahiplerine ve namaza gelenlere iftarlık kumanyalar dağıtılıyor.

Türk hayırseverler tarafından kurulan ve 20 yıldan fazladır Bakü'de faaliyet gösteren Gençliğe Yardım Fonu da her yıl iftar sofraları açıyor. Ramazan boyunca devam eden organizasyonda günlük 300 kişiye iftar yemeği veriliyor.

Azerbaycan'da oruç tutmayanlar da oruç tutan akraba ve yakınlarını evlerine davet ederek iftar geleneğini yaşatmaya çalışıyor. Bakü kent merkezinde lokantalarda da iftar saatlerinde yoğunluk görülüyor.

"Özümüze dönüyoruz"

Ramazanın bitmesine sayılı günler kala teravih, cuma ve vakit namazlarında camilere ibadet etmeye gidenlerin fazlalığı göze çarpıyor. Camilere giden yaşlılar, Sovyetler döneminde yaşadıkları sıkıntıları üzüntüyle hatırlasalar da bugün ibadetlerini rahatça yapıyor olmaktan ve gençlerin İslam'a olan ilgisinden sevinçle bahsediyor.

Kafkas Müslümanları İdaresi Başkan Yardımcısı ve Azerbaycan Başmüftüsü Salman Musayev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 70 yılı süren komünizm rejiminde sadece yaşlıların dini vecibelerini yerine getirebildiğini söyledi.

Eskiden cuma namazlarında en büyük camide 50-60 kişiden fazla cemaat olmadığını söyleyen Musayev, "Şimdi camilerimiz dolup taşıyor. Bakü'de iki cami vardı. Şimdi 15-20 cami var. İnsanların geçmişine, inançlarına, İslam'a dönüşünü görüyoruz. Azerbaycanlılar tarihte İslamiyet'i kabul eden ilk milletlerdendir. Bu yolda da gidiyoruz" dedi.

Nazim Memmedov isimli bir Azebaycanlı da Sovyetler zamanında gençlerin oruç tutmasının, namaz kılmasının çok zor olduğunu, ibadet edenlerin okuldan, üniversiteden dışlandığını belirtti. Çok gergin ve baskılı dönemler yaşadıklarını ifade eden Memmedov, şunları anlattı:

"Biz o baskılara dayandık. İbadetlerimizi gizlice yaptık. Bağımsızlıktan sonra tüm bu sorunlar çözüldü. Bağımsızlığın ilk dönemlerinde de çok az insan geliyordu namaza. Fakat gün geçtikçe özümüze dönüyoruz. Şimdi cuma günleri geç gelenler camilerde yer bulamıyor."

Galib Melikov isimli bir başka Azerbaycanlı da Sovyetler zamanında ibadet etmenin zorluklarından ve baskılardan bahsederek, "Beraber iftar yapamazdık. İftar sözünü dilimize bile getiremezdik. Şimdi ise şükürler olsun ibadetlerimizi rahatça yapıyoruz" diye konuştu.