Çin-Filipinler ilişkisi düzeliyor

Çin ve Filipinler, ikili ilişkilerin kapsamlı bir şekilde düzelme sürecinin hızlandırılması, daha büyük ilerlemelerin kaydedilmesi, Güney Çin Denizi meselesinin ikili diyalog ve istişare yoluyla çözülmesi ve iki ülkenin deniz üzerindeki işbirliğinin yeni bir aşamasının başlatılması konularında fikir birliğine vardı.

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Çin'e resmi ziyarette bulunan Filipinler Cumhurbaşkanı Rodrigo Duterte için Büyük Halk Toplantı Sarayı'nda, 21 pare top atışıyla başlayan görkemli bir karşılama töreni düzenledi. Bu ziyaretin, Duterte'nin cumhurbaşkanlık görevine gelmesinden sonra gerçekleştirdiği ilk Çin ziyareti özelliği taşıyor. Ziyaretin ayrıca, ikili ilişkilerde iyileşme sürecinin başlatılmasının ardından, iki ülke arasında düzenlenen ilk üst düzey ziyaret olduğu bildirildi.

Cumhurbaşkanı Xi, Duterte'nin Çin ziyaretini kilometre taşı olarak niteleyerek şunları söyledi:

"Ziyaretten önce Çin basınına 'görüşmeyi, dostluk ve kardeşlik eli uzatarak yapacağım' şeklinde konuştunuz. Bugün ben de aynı duyguyla sizin elinizi sıktım."

Filipinler Cumhurbaşkanı Duterte ise Çin'le ilişkilerde "bahar dönemi"nin başladığını kaydederek, ikili ilişkileri daha da güçlendirmeyi beklediklerini ifade etti.

"1975 yılında Çin ve Filipinler arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasından bu yana 41 yıl geçti. 41 yıl, tarihte sadece çok kısa bir süre, ancak aramızdaki dostluk asırlardır sürüyor. Çin, bizim arkadaşımız. Aramızdaki geleneksel dostluk sarsılamaz."

Güney Çin Denizi sorunu nedeniyle, Çin-Filipinler ilişkilerinde bazı sıkıntılar yaşanmıştı. Dolayısıyla iki ülkenin liderlerinin Güney Çin Denizi meselesini nasıl çözüme kavuşturacağı merak ediliyor.

Öte yandan, Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Liu Zhenmin, iki tarafın görüşmelerde diyalog ve istişare yoluyla Güney Çin Denizi sorununu uygun bir şekilde çözüme bağlayarak, balıkçılık gibi alanlarda işbirliği düzenlenmesi konularında fikir birliğine ulaştığına işaret etti. Bakan Yardımcısı şöyle konuştu:

"Taraflar, 5 sene önce imzalanan anlaşmaya geri dönerek, Güney Çin Denizi sorununun ikili diyalog ve istişare yoluyla uygun bir şekilde çözülmesini oybirliğiyle kararlaştırdı. Bu karar, denizdeki işbirliğinin yeni bir aşamasını başlatacak. Ayrıca, Güney Çin Denizi'nde balıkçılık konusunda işbirliğinin yoğunlaştırılması da kararlaştırıldı."

Filipinler Cumhurbaşkanı Duterte'nin beraberindeki heyette dışişleri, savunma ve maliye bakanları gibi diplomatlar dışında, 300'den fazla işadamı da yer aldı. Filipinler Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü, ekonomik ve ticari konuların, Duterte ziyaretinin başlıca gündemleri arasında bulunduğunu söyledi. Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Liu Zhenmin gazetecilere verdiği demeçte, iki taraf arasında varılan "sonuç listesi"nin, varılan somut işbirliğinin yeni bir aşamaya girdiğini simgelediğinin altını çizdi. Liu şunları söyledi:

"İki ülke arasındaki stratejik kenetlenme güçlendirilecek. Dolayısıyla Filipinler'in Deniz İpek Yolu inşasına katılması desteklenecek. İki taraf, altyapı tesisleri inşasındaki işbirliğini yoğunlaştıracak. Çin, Filipinler'deki altyapı tesisleri inşasına aktif olarak katılacak ve finansman desteği sağlayacak."

Çin Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan habere göre, Çin Filipinler'le uyuşturucuyla mücadelede işbirliği yaparak ülkeye destek sağlayacak. Bunun dışında, iki ülke arasında kültür işbirliği de pekiştirilecek.

ABD gelişmeyi olumlu karşıladı

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, ABD'nin, Çin ile Filipinler arasında daha sıkı ilişkilerin kurulmasını olumlu karşılayarak, iki ülkenin Güney Çin Denizi sorununu diyalog yoluyla çözüme kavuşturmasını desteklediğini belirtti.

Kirby basın toplantısında, Çin ile Filipinler arasında daha sıkı ilişkilerin kurulmasının, tüm Asya-Pasifik bölgesinin istikrarına yararlı olduğunu söyledi. ABD'nin, Duterte'nin Çin ziyareti sırasında Güney Çin Denizi konusunun görüşülmesine önem verdiğini hatırlatan Sözcü, ülkesinin Çin ve Filipinler'in Güney Çin Denizi konsunda diyalog kurmasını olumlu karşıladığını ve sorunun diyalog yoluyla çözüme bağlanabileceğini dile getirdi.

Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan bir açıklamada, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Asya-Pasifik İşlerinden sorumlu Bakan Yardımcısı Daniel Russel'in 22-25 Ekim tarihlerinde Filipinler'i ziyaret edeceği duyuruldu.