" 'Çocuğum Cerrah Olsun' Diyorsanız, 2 Saat Bilgisayarla Oynatın"

Uğur Aslanhan - Bilgisayarda oyun oynayan çocuklara "güzel haber" Teksas Üniversitesi Robotik Cerrahi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gökhan Sami Kılıç'tan geldi. Kılıç ve ekibinin Amerika'da yaptığı araştırmaya göre; bilgisayarda video oyunları oynayan çocuklar, robotik cerrahiye daha yatkın oluyor.

AA muhabirinin konuyla ilgili sorularını yanıtlayan, üniversiteye bağlı MD Anderson Kanser Merkezi'nde görev yapan Kılıç, teknolojinin gelişmesinin cerrahi alanda da değişimleri beraberinde getirdiğini, bunlardan en büyük alanlardan birisinin robotik cerrahi olduğunu söyledi.

Robotik cerrahinin, Amerika'da NASA ve askeri alanda kullanıldıktan sonra tıbba girdiğini belirten Kılıç, yeni nesle robotik cerrahiyi anlatmak için neler yapacaklarına yönelik çalışmalar yaptıklarını belirtti.

Kendisinin de çalışmalarını sürdürdüğü üniversitede yeni bir robotik cihaz çıkartıldığını ve cihazın tanıtımında konuyla ilgili doktor ve bölüm başkanlarının makineyi denediğini belirten Kılıç, aletin uzaktan kumanda ve hastaya takılan kısımlardan oluştuğunu dile getirdi.

Kılıç, bütün cerrahların kumanda bölününe geçip kabiliyetlerini gösterdikleri sırada, 10 yaşındaki oğlunun cihazı herkesten daha iyi kullandığını gördüklerini aktardı.

Prof. Dr. Kılıç, bu olay üzerine herkesin çok şaşırdığını, doktor arkadaşlarının kendisine "Oğlunuz bizim kadar güzel kullanabiliyor ve bizim gibi cerrahi aşamaları bir bir yapabiliyor" nasıl bu kadar güzel kullanıyor-" diye sorduğunu kaydederek, kendisinin de olay üzerine düşündüğünü ve oğlunun bilgisayar video oyunlarına olan merakının ve bu oyunları oynamasının bu konudaki başarısını getirdiği kanısına vardığını anlattı.

-"Çocuklarda günde 2 saat bilgisayar oyunu, cerrahi kabiliyeti geliştiriyor"-

Kılıç, bu olayın ardından ilk olarak günde 2 saat kadar bilgisayar oyunu oynayan lise 1 seviyesindeki öğrenciler üzerinde araştırma yaptıklarını ve bu çocukları cerrahlarla yarıştırdıklarını anlattı. Araştırma sonucunda bazı öğrencilerin cerrahlar kadar, bazılarının ise mevcut cerrahlardan daha iyi sonuçlar verdiğini gördüklerini ifade etti.

Prof. Dr. Kılıç, şöyle devam etti:

"Bu çocuklar bizim elimize gelene kadar cerrahi yeteneklerini geliştirmiş çok daha ileri seviyede tıp fakültelerine gelmeye başlamışlar. Bu konuda da en büyük sebebin oynadıkları bilgisayar oyunları olduğunu anladık. 'Bu 2 saati artırınca acaba daha iyi cerrahi gelişmeler elde ederler mi' diye araştırmamızı tıp fakültesine gitmeyen diğer üniversite öğrencileri üzerinde yoğunlaştırdık. Amerika'da üniversite öğrencilerinin bilgisayar başında geçirdikleri süre lise öğrencilerinden daha fazla. Ancak robotik cerrahideki başarıları lise öğrencilerinden daha iyi değildi. Bu çalışmamızla günde 2 saat oyun oynayan bir öğrencinin ilerideki cerrahi kabiliyetlerini geliştirdiğini göstermiş olduk. Araştırmalarımız sonucunda bilgisayar oyunlarının pozitif bir şekilde ilerideki cerrahların yetiştirilmesinde güzel bir alt yapı oluşturduğunu fark ettik. Şu andaki çalışmamız çok oyun oynayan çocukların hangi yönlerinde eksiklik oluyor, sosyal ve diğer alanlarında nasıl oldukları şeklinde."

-"Genelde savaş ve takım sporu oyunları bu beceriyi artırıyor"-

Hangi tür oyunların yatkınlığı artırdığı konusuna da değinen Kılıç,

"Genelde savaş ve takım spor oyunları oynayanların bu kabiliyetin daha ilerde olduğunu gördük. Araba yarışı veya strateji oynayanlarda o kadar etkili olmuyor" dedi.

Kılıç, konuyu davranış bilimcilerle de oturup tartıştıklarını dile getirerek oynanan oyunlarda "anında çok sayıda karar verilmesi" ve "kararın hemen uygulanması" gibi gerekliliklerin çocuklarda algılama ve cevap verme hızını kesinlikle olumlu etkilediğini bildirdi.

Robotik ameliyatta da kanayan bir damar görülmesi halinde kanamayı daha hızlı fark ederek refleks verdiğini ifade eden Kılıç, "Hemen o kanamayı durdurmak için hareket yapması... El koordinasyonunun hızlı olduğunu gösteriyor" ifadesini kullandı.

-"Bütün gün değil, 2 saat oyun"-

Araştırmasının Amerika'da büyük ilgi gördüğü bilgisini veren Kılıç, bu tarz oyunları oynayan çocukların reflekslerinin çok geliştiğinin belirtildiğini, hatta bazılarında savaş pilotlarında olması gereken hızlılık oranının bulunduğunu vurguladı.

Kılıç şunları söyledi:

"Biz burada 'Bırakalım çocuklar tüm gün oyun oynasın' demiyoruz. Buna çok dikkat etmeliyiz. Bu çocuklar gelişme çağında. Özellikle sosyal ilişkileri gelişmeli. Uzun süre oyun oynayan çocukların sosyal yönü eksik oluyor. İdeal balansı bulmak lazım. Bizim çalışmalarımıza göre günde ortalama iki saat oyun oynayan çocuklar optimum seviyeye ulaşabiliyor bu konuda.

Bilgisayar oyunları oynayan çocukların el ve beyin koordinasyonunun hızlarında artış görülecek. Bilgisayarların ameliyatlarda daha fazla kullanılacağını düşünülürse bu çocuklar ameliyatlara çok daha kolay adapte olacaklar. Ben kendi çocuklarıma eskisi kadar kızamıyorum 'bilgisayar oynuyor' diye. Ama sınırlandırıyorum" diye konuştu.

Yayıncı: Sabri Çelebioğlu - İSTANBUL