Dilovası'nda Şimdi de Kömür Tesisleri Krizi

Kocaeli'nin Gebze ve Dilovası ilçeleri arasında TEM ve D-100 Karayolu'na yakın noktada faaliyet gösteren ve yılda 5 milyon ton civarında kömür işleyen 21 kömür tesisi için için, Dilovası İlçesi'nde kurulan Kömürcüler Organize Sanayi Bölgesi'ne (OSB) taşınma zorunluluğu getirilmesi tartışmaya neden oldu. Vali Ercan Topaca, tüm kömür şirketlerinin OSB'den yer alıp taşınmalarını isterken, 1 Mart'tan itibaren de mevcut tesislere kömür girişinin yasaklanacağını açıkladı. Dilovası sakinleri ise bu karara karşı ayaklanarak, OSB'nin ilçeye hakim bir tepeye kurulduğunu, tüm kömür tozlarının ilçenin üzerine yağacağını ileri sürdü. Kömürcülerin büyük bir bölümü ise, buraya taşınmanın yaklaşık 250- 300 milyon TL'lik masraf getireceğini, taşınmak yerine bu masrafın mevcut tesislerin iyileştirmesinde kullanılmasını istedi.

1 MARTA KADAR SÜRE

Yıllardır sanayiden kaynaklanan hava kirliliği ve bunun getirdiği başta kanser olmak üzere birçok hastalıkla boğuşan Dilovası sakinleri, şimdi de yeni kurulan, ancak faaliyete geçmeyen Kömürcüler Organize Sanayi Bölgesi'ne karşı eylem başlattı. Yılda yaklaşık 5 milyon ton ithal kömürün elenip işlendiği ve torbalanıp yurdun dört bir yanına sevk edildiği Gebze ve Dilovası'ndaki kömür tesislerinin, 'Kömürcüler Organize Sanrayi Bölgesi'ne taşınmaları için Kocaeli Valiliği talimat verdi. TEM ve D-100 Karayolu kenarında faaliyet gösteren kömür firmalarının hemen OSB'ye taşınmasını isteyen Valilik, ayrıca 1 Mart'tan itibaren kömür şirtketlerinin mevcut yerlerine kömür girişinin yasaklanacağını da duyurdu.

DİLOVASI HALKI İSTEMİYOR

Konut alanları sanayi kuruluşları ile iç içe giren, kanser vakaları ile ilgili olarak TBMM'de Araştırma Komisyonu da kurulan Dilovası'nda, halk bunca sorun yaşanırken Kömürcüler OSB'nin kurulmasına büyük tepki gösterdi. Dilovası Ekoloji ve Sağlık Derneği Başkanı Ercan Teker, ilçede ciddi sağlık sorunları yaşanırken bu sorunları daha da arttıracak tesislerin kurulmasına devam edilmesini anlayamadığını belirtti. Ercan Teker şöyle dedi:

"Kömürcüler OSB'nin kurulduğu alan Dilovası'na hakim bir tepede. Özellikle kömür tozları yerleşim alanlarında ciddi sıkıntılar yaşanmasına neden olacaktır. Burası aynı zamanda TOKİ nin toplu konut yapmayı düşündüğü bir alan. Hemen yanı başına kömürcülerin getirilmesi çelişki. Dilovası halkı olarak biz buraya kömürcüler sanayi sitesi kurulmasına şiddetle karşı çıkıyoruz."

'GÖÇ ALAN DİLOVASI, GÖÇ VEREN İLÇE OLDU'

Son yıllarda özellikle Doğu illerinden büyük göç alan Dilovası'nda, Ağrılılar Dernek Başkanı Ömer Yıldırım da ilçede 6- 7 adet uluslararası liman bulunduğunu, birçok OSB'nin faaliyet gösterdiğini belirterek şunları söyledi:

"Buna karşın burada yaşam alanı sıfır. İnsanlara konut alanı yapılması gerekirken Kömür, Mermerciler Organize Sanayi Bölgeleri buralara yapılıyor. Burası göç alan bir yerken, göç vermeye mahkum edilen bir yer oldu. Kömürcüler de zaten buraya taşınmak istemiyor. Bu halka zarar verdiklerini bizden daha iyi biliyorlar. Yetkililer bu konuyla ilgili yeni bir alternatif yer arışıyına girmeli. Neden buraya yaşanabilecek yerler inşa edilmiyor?"

İlçedeki mahalle muhtarları ve diğer sivil toplum örgütü temsilcileri de Kömürcüler OSB'ye karşı olduklarını belirtti.

KÖMÜRCÜLER TAŞINMAK İSTEMİYOR

Yurdun dört bir yanındaki kömür ithalatçılarının üye olduğu Tüm Kömür İthalatçılar Derneği'nin Genel Sekreteri Lütfi Çallı da, Gebze'nin Türkiye'nin ısınma amaçlı kömür ihtiyacını karşılamak üzere kurulan tesislerin yoğunlaştığı bir bölge olduğunu hatırlattı. Çallı, buradaki tesislerin çevreyle ilgili yasal problemleri olmadığını belirterek şunları söyledi:

"Taşınmamız istenen yer bu konuyla ilgili kesinlikle uygun bir yer değildir. 2008 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından hazırlanmış bir rapor var. Bu rapor oranın bu iş için uygun olmadığını ve bunun da üç nedeni olduğunu söylüyor. Birincisi hakim rüzgarların Kuzey'den esmesi durumunda kömür tozlarının olası bir olumsuzlukta Dilovası'nın üzerine düşeceğini beyan ediyor bu rapor. İkincisi, ayrıca topoğrafik açıdan da Dilovası'nın üzerinde kalması ikinci bir olumsuzluk. Üçüncüsü, yüzbinlerce ton kömürün buraya taşınaması söz konusu. Bu ulaşım yollarının tıkanması anlamına gelir. Bu kömür oraya geldikten sonra işlenip Anadolu'nun çeşitli yerlerine gideceği için ikinci sevkiyat söz konusudur. Biz ilgili bakanlıkla 1.5- 2 yıl önce dopalama alanlarının standartlaştırılması konusunda anlaştık. Eğer ilave edilmesi gereken şey varsa onları da yapmaya hazırız ve masraftan kaçınmıyoruz."

TAŞINMA MASRAFI 250- 300 MİLYON LİRA

Lütfi Çallı, kömürcülerin taşınma masrafının da 250- 300 milyon lirayı bulacağını da belirterek şöyle konuştu:

"Bizlerin orada en fazla 5 yıl kalacağı da hesaplanıyor. Bu 3- 5 yıl süre için heba olacak bir para demektir. O paranın buranının iyileştirilmesi için kullanılması çok daha akılcı olacaktır. Benim bildiğim kadarıyla orada yeri olanlar da gitmekten yana değiller. Burada yılda en azından 5 milyon ton kömür işleniyor. Dilovası'nın üzerine kömür tozu yağması alınacak önlemlerle çözülebilir. 5 milyon ton kömür yukarıya çıkacak, işlendikten sonra yine sevkiyat için geri gelecek. Bu da 10 milyon ton kömür trafiği demektir. Ancak yasa her şeyin üzerindedir. Yasa uygulayacıları da kararlıysa yapacak birşey yok. Yukarıya gidileceği zaman kapatılmayla karşı karşıya kalırsak, yasalar karşısında boynumuz kıldan incedir. Arayışlarımız devam ediyor. Mutlaka burada kalmamız için bir çözüm yolu bulanacaktır. Zorlanacak olursak bizim bir başka yere gitmeyi bile düşünüyoruz, yeter ki o yer olmasın."

VALİ ERCAN TOPACA KARARLI

Kocaeli Valisi Ercan Topaca ise, taşınma işleminin kömür işletmelerine belirli bir maliyet getireceğini belirterek, taşınmayak istemeyenlerin gerekçesinin yeni oluşacak maliyetlere katlanmak istememesinden kaynaklandığını söyledi. Bu nedenle kamuoyunda zaman zaman yanlış bilgilendirme yapıldığını da söyleyen Vali Topaca, "Orada çalışan işletme var. Toz yağmadı. 1 Mart itibariyle tesislere yeni kömür giriş izni vermeyeceğiz. Dilovası'nın etkilenmemesi için yukarıda yağmurlama sistemi, OSB çevresinde oluşturulacak sağlık koruma bandı, ağaçlarla oluşturulacak bant oluşturulacak. Vatandaşlarımıza rahat olmalarını duyurmak istiyorum" diye konuştu.

'MEVCUT İŞLETMELERİN İZNİ YOK'

Vali Ercan Topaca, mevcut işletmelerin çevre izni bulunmadığını, 25 işletmeden sadece birinin çevre izni bulunduğunu da belirterek şöyle dedie:

"İtfaiye raporu olan 8 işletme var. 17'sinin yok. 5 işletmenin emisyon izni var, 20 işletmenin emisyon izni yok. Bu şartlarda mevzuat açısından bizim izin vermemiz imkansız. Dilovası için bu taşınma yararlı olacaktır. Vatandaşlarımızın bilinçli hareket etmelerini ve birilerinin yönlendirmesiyle hareket etmelerini doğru bulmuyorum."

MB,EA(MB/COŞ) - Kocaeli/ İzmit