Ege Ovaları Kırmızıya Büründü

YUSUF ŞAHBAZ - Ege'nin verimli topraklarında yetişen ve güneşte kurutulan domatesler, Avrupa ülkeleri, ABD, Kanada ve Japonya gibi ülkelerden yoğun talep görüyor.

Nisan ayında ekimi, temmuz ayında hasadı yapılan domatesler, tarladan toplanarak traktörlere yüklenip kurutma için hazırlanmış alana getiriliyor. İşçiler tarafından iki parçaya bölünen domatesler toprak zemin üzerine serilmiş beyaz örtüye diziliyor. Talebe göre tuzlanarak ya da kükürt serpilerek güneş altında 5 ya da 6 gün kurumaya bırakılan domatesler daha sonra toplanarak fabrikaya getiriliyor.

Fabrikanın soğuk hava depolarında bekleyen kuru domatesler, müşterinin talebine göre paketlendikten sonra hem Türk sofralarına hem de dünya mutfaklarına doğru yola çıkıyor.

En fazla ihracat ABD'ye

Ege İhracatçı Birlikleri verilerine göre 2016 yılında ülke genelinden 29 bin 734 ton kuru domates ihracatı yapıldı. Toplam 86 ülkeye giden Türk kuru domatesinde en çok ihracat 5 bin 414 ton ile ABD'ye yapıldı. İhracatın yüzde 95'i de Ege İhracatçılar Birliği'ne bağlı üyeler tarafından gerçekleşti.

Turgutlu Ziraat Odası Başkanı Abdullah Şenol, önceki yıllarda çiftçilerin domateslerini salça fabrikalarına veya kurutma yapan firmalara verdiklerini, son yıllarda ise çiftçinin domatesini kendisi kurutmayı tercih ettiğini belirtti.

Çiftçinin ürünü kurutarak katma değerini artırdığını kaydeden Şenol, yaklaşık 15 kilogram domatesten 1 kilogram kuru domates çıktığını dile getirdi.

Şenol, " Manisa'da yetişip kurutulan bu domatesler Avrupa ülkeleri, ABD, Kanada, Japonya, yani kısaca dünyanın her yerine gidiyor. Bu da tabi ki önemli miktarda döviz getiriyor." ifadelerini kullandı.

"İç pazarda da giderek artan bir talep var"

Turgutlu'da kuru domates ihracatı yapan Serden Yel de kurutulmuş domates üretiminin zahmetli olduğunu dile getirdi.

Fabrikanın yıllık 800 ton kapasitesi olduğu kaydeden Yel, "Ürünlerimizin büyük çoğunluğu deniz yoluyla gidiyor. Avrupa müşterisine ise karayoluyla gönderiyoruz. Kükürtlü kuru domatesleri ABD tercih ediyor. Tuzlu domatesleri ise Avrupa ülkelerine veriyoruz. En fazla Almanya ve İtalya'ya gönderiyoruz." diye konuştu.

İç pazarda ise giderek artan bir talep olduğuna değinen Yel, kurutulmuş domatesin pizza, makarna, çorba ve ilaç sanayinde kullanıldığını ifade etti.

Yel, kurutulmuş domateslerin fiyatlarının ülkeye ve ürünün çeşidine göre değişiklik gösterdiğini belirtti.