Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarında Klinik Araştırmalar Yönetmeliği Yürürlükte (1)

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarının laboratuvar ve klinik çalışmaları yapılarak doğru ve verimli bir şekilde uygulanabilmesi için Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve birçok ülkenin çalışmalarını inceleyerek "Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarında Klinik Araştırmalar Yönetmeliği"ni hazırladıklarını ve bu yönetmeliğin bugün resmi gazetede yayımlandığını belirterek, "Bu yönetmelik, GETAT uygulamalarının sağlam kanıtlar üzerinde oturması, bu alanda yapılacak akademik çalışmaların önünün açılması için önemli bir adım olacaktır." dedi.

Bakan Koca, 2. Uluslararası Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Kongresi'nin (GETAT) İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi'nde düzenlenen tanıtım toplantısında, sağlık muhabirleriyle bir araya geldi.

Sözlerine müzenin kurucusu merhum Fuat Sezgin'i anarak başlayan Koca, kongrenin Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Emine Erdoğan'ın da onursal başkanlığıyla düzenleneceğini aktardı.

Fahrettin Koca, insanlığın başlangıcından bu yana her dönemin imkanları, birikimleri ve deneyimleri doğrultusunda şekillenen bir tıp yaklaşımı, tıp uygulamaları ve bunların parçası olarak bir sağlık örgütlenmesi olduğunu belirtti.

Hemen her toplumun geleneklerinde hastalıklarla mücadeleye ilişkin uygulamaların söz konusu olduğunu ifade eden Koca, bunların çoğunun günümüz bilimsel paradigması içinde kanıta dayalı olmasa da yıllar boyunca yapılan deneme ve gözleme dayalı olduğunu dile getirdi.

Koca, DSÖ'nun "geleneksel ve tamamlayıcı tıp" ile ilgili, "fiziksel ve ruhsal hastalıklardan korunma, bunlara tanı koyma, iyileştirme veya tedavi etmenin yanında sağlığın iyi sürdürülmesinde de kullanılan, farklı kültürlere özgü teori, inanç ve tecrübelere dayalı bilgi, beceri ve uygulamaların bütünüdür" tanımını kullandığını vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Önceleri kapalı toplumların kendi etki alanında sınırlı kalan geleneksel tıp, 1990'lardan sonra gelişmiş ülkeler dahil, tüm dünyada yaygınlaşmaya başlamıştır. Çok sayıda gelişmiş ülkede toplumun yüzde 70 ila 80'inin tamamlayıcı tıbbın bir şekline başvurduğu bilinmektedir. Son 10-15 yıldır da yavaş yavaş geleneksel tıp ile modern tıbbın bir arada kullanılmaya başlandığı entegre tıp uygulamaları öne çıkmaya başlamıştır. DSÖ'nün 2014-2023 GETAT Stratejisi ve son zamanlarda yapmış olduğu GETAT'la ilgili çalışmalarda Entegratif Tıp bakış açısı veya GETAT'ın modern tıp uygulamalarına entegrasyonu tavsiyeleri ön plana çıkmaktadır.

Birlikte kullanımdan maksat, güvenliği ve etkinliği kanıtlanmış uygulamaların bilim ışığında insanlığın hizmetine sunmaktır. Bu amaçla Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp uygulamalarının laboratuvar ve klinik çalışmaları yapılarak doğru ve verimli bir şekilde uygulanabilmesi için DSÖ ve birçok ülkenin çalışmalarını inceleyerek, 'Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarında Klinik Araştırmalar Yönetmeliği'ni hazırladık. Bu yönetmelik bugün resmi gazetede yayımlandı. Bu yönetmelik, GETAT uygulamalarının sağlam kanıtlar üzerinde oturması, bu alanda yapılacak akademik çalışmaların önünün açılması için önemli bir adım olacaktır. Belki daha önemlisi, bu yolla geleneksel tedavi alanlarının etkin ve güvenli bir uygulamaya tabi tutulmaları güvence altına alınacaktır."

"Uygumlamalar 15 başlık altında toplandı"

Bakan Koca, bakanlıklarının yaptığı düzenlemeler çerçevesinde, geleneksel tıp uygulamalarında Türkiye'de sadece hekimleri yetkilendirdiklerini belirterek, müzikoterapi ve osteopati gibi birkaç uygulamada hekim gözetiminde sertifikalı yardımcı sağlık personelinin de görevlendirildiğini aktardı.

Bu uygulamaların akupunktur, apiterapi, fitoterapi, kupa terapisi, hirudoterapi (Sülük tedavisi), osteopati, kyropraksi, refleksoloji, ozon terapi, mezoterapi, maggotterapi (Larva tedavisi), müzik terapi, homeopati, hipnoz ve proloterapi olmak üzere 15 başlık altında toplandığını bildiren Koca, "Bugün itibarıyla ülkemizde 56 üniversite hastanemizde öncelikle Ar-Ge ve Eğitim faaliyetleri yapmak üzere GETAT Uygulama Merkezi açılmıştır. 3 bin 350 hekime de bu üniversitelerimizde GETAT uygulama sertifikası verilmiştir. Yine ülkemizin dört bir yanında 60'ı devlet hastanesi olmak üzere, özel sağlık kuruluşlarıyla birlikte toplamda 807 GETAT ünitesine açılış izni verilmiştir." dedi.

Koca, bu alanda doğru bilgilendirmek ve farkındalık oluşturmak amacıyla Bakanlıkça GETAT kongresinin ilkinin geçen yıl yapıldığını vurgulayarak, kongrenin bu yıl, 24-27 Nisan tarihlerinde İstanbul'da yapılacağını hatırlattı.

Bakan Koca, "Sadece hastalıkların tedavisi için değil, hastalıklardan korunmak ve sağlıklı yaşamak için de ihtiyaç duyduğumuz yaklaşımları, bilimsel çalışmalarla harmanlayarak günümüze taşıma sorumluluğuyla bu kongrede ele alacağız." şeklinde konuştu.

Bu yılki ana temanın Kronik Hastalıklarda GETAT Uygulamaları olduğunu dile getiren Koca, kongrede ayrıca apiterapi uygulamalarına da özel yer verileceğini söyledi.

Koca, 2 bini kişiyi aşkın bir katılımın gerçekleşmesi beklenen kongreye, 4 davetli ana konuşmacının katkıda bulunacağını, 40'ı aşkın panel, sözel ve poster bildiri ve sosyal oturumlarda yaklaşık 50'si yabancı olmak üzere 120'yi aşkın konuşmacının yer almasını beklediklerini anlattı.

"Uygulama yetkilisi 1700 sertifikalı hekim-diş hekimi mevcut"

Kongrede üç ana kategoride TÜSEB GETAT ödüllerinin de sahiplerini bulacağını ifade eden Koca, konuşmasında apiterapi uygulamalarına da değindi.

Koca, bu uygulamanın alerjik reaksiyon riski nedeniyle çok dikkatli ve yalnızca hekim tavsiyesiyle kullanılabileceğine işaret ederek, şöyle devam etti:

"Ülkemiz, arıcılık ve bal üretiminde dünyada Çin'den sonra ikinci sırada yer almaktadır. Türkiye müthiş zengin bir floraya sahip. Ülkemizde yüzlerce tıbbi endemik bitki mevcut. Dolayısıyla bu floranın balı da apiterapi için son derece önemlidir. Bal dışındaki diğer arı ürünlerinde de gelişmeler yaşanıyor. Tarım Bakanlığı da ülkesel arıcılık projeleri yürütmekte, arı ıslahı, arı yetiştiriciliği, arı ürünleri ve arı hastalıkları konusunda hem projeler yürütülmekte hem de eğitim çalışmaları yapılmaktadır. Sağlık Bakanlığımız apiterapiyi de kapsayan bir yönetmelik yayımladı. Bugün örneğine az rastlanır bir şekilde üniversite bünyesinde apiterapi uygulama merkezlerimiz var. Bunlara dünya çapında olumlu geri dönüşler geliyor. Uluslararası Apiterapi Federasyonu'nun yeni başkanı da ülkemizden seçildi. 2020'de Dünya Apiterapi Kongresi'ne Türkiye olarak ev sahipliği yapmak istiyoruz. Özellikle gelecek yıl birleştirerek konu başlığı olarak da apiterapiyi öne çıkarmak istiyoruz."

Apipunktur uygulamasına da değinen Bakan Koca, Türkiye'de TÜSEB bünyesinde ayrıca bir GETAT enstitüsü kurulduğunu, hala uygulama yetkilisi olarak bin 700 sertifikalı hekim-diş hekiminin mevcut olduğunu, 15 alanda, 12 GETAT Eğitim Merkezi'nde eğitim verildiğini aktardı.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 54 GETAT Uygulama Merkezinde, tedavi uygulamalarının yapıldığını vurgulayarak, konuşmasına şöyle devam etti:

"Temel amacımız başta da ifade ettiğimiz üzere, modern tıp ile GETAT uygulamalarını entegre bir şekilde insanımızın hizmetine sunmak ve bunu yaparken de bilimin yol göstericiliğinden hareket etmektir. Bildiğiniz gibi tıpta öncelikli prensip, zarar vermemektir. Dolayısıyla bu surette kontrolsüz, ehil olmayan, tıp eğitimi almamış ellerde yapılan uygulamaları doğru bulmuyor ve ortadan kaldırmayı amaçlıyoruz. Bu anlamda geleneksel tıp uygulaması adı altında merdiven altı uygulama yapan kişilere yönelik cezai müeyyideler uygulanmaktadır. Son 1 yıl içerisinde 19 kişi hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunuldu, bunlarla ilgili süreç devam etmektedir."