Hes'leri "Akım Gözlem İstasyonları" Takip Edecek

ERGÜN HAKTANIYAN - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Emiroğlu, "Hidro Elektrik Santralleri (HES) için Akım Gözlem İstasyonları isteniyor. Tesis ne olursa olsun vadettiği suyu bırakmak zorunda kalacak. Televizyonlarda zaman zaman gördüğümüz susuz derelerin ortadan kalkmasını sağlayacak" dedi.

Emiroğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin 1950'lerin ortalarından beri barajlar inşa ettiğini belirterek, bu barajların taşkın önleme, suyun kontrolünün sağlanması, içme ve sulamanın yanında enerji üretimi için de kullanıldığını kaydetti.

Dünyada ülkelerinin son zamanlarda biriktirmeli barajlar yapmaktan vazgeçtiğini ifade eden Emiroğlu, şöyle konuştu:

"Daha çok nehir tipi küçük HES'e yöneldiler. Türkiye, geç olsa da bu konuda bir atılım yaptı. HES'lerin yapımıyla bazı tepkiler de geldi. Şunu kabul etmek lazım, çevreye zararı olmayan hiçbir enerji türü yok. Biz muhakkak surette enerji elde ederken çevreye bir miktar olsa da zarar veriyoruz. Çevreye zarar vermeyecek bir teknoloji geliştiremedik."

-Rüzgar enerji santralleri

Emiroğlu, son yıllarda Rüzgar Enerji Santralleri'nin (RES) enerji üretirken çevreye hiç zarar vermediği konusunda çok büyük yayınlar yapıldığını bildirdi.

Söz konusu durumun doğruyu yansıtmadığını savunan Emiroğlu, şunları söyledi:

"Çünkü RES'ler yapılırken kanatları çok uzundur, o pervanelerin onların çıkacağı alandaki kamyonlar, tırlarla taşınıyor, bütün ağaçlar kesiliyor. Ağaçların kesilmesiyle bozkır bir alan oluşuyor. İkinci büyük sıkıntısı kuş göç yollarını ciddi anlamda engelliyor. Üçüncü olarak rüzgarın şiddetini ve şiddet yönünü değiştirebiliyor o da mevsim değişikliğine sebep oluyor. Dördüncü olarak güneşin önünde aydınlık ve karanlık alan oluşturuyorlar güneşin önünde arka tarafında yer alan bitkiler kısmi de olsa zarar görüyorlar. Pervanelerin sesinden böcekler üreyemiyor. O bölgeyi terk ediyorlar. Çok masum bile gördüğümüz RES'lerin bile belirli miktarda zararları var."

-Güneş enerji santralleri

Emiroğlu, Güneş Enerji Santralleri'nin (GES) güneşten gelen ve bitkinin alması gereken enerjiyi çaldığını aktardı.

GES'lerin ciddi anlamda çevreye zararı olduğunu öne süren Emiroğlu, "Büyük alanlara GES'leri yaptığımız zaman o bölgedeki bitkisel ve hayvansal üretimi tamamen durduruyorsunuz çünkü büyük güneş tarlaları yapıyorsunuz" dedi.

Emiroğlu, HES'lerin nehir tipi yapıldığında belli miktarda olsa zararının bulunduğunu vurguladı.

Türkiye'nin, HES hamlesine başladığından bazı hatalar yaptığına değinen Emiroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2011 yılından beri bütün HES'lere ekosistem değerlendirme raporu yaptırılarak can suyu miktarını dünyanın kabul ettiği 5 model yöntemle belirlenip en yüksek olanının tespit edilmesi yolunda bir karar var. Bir hidrojeoloğun belirlediği bir rakam olmadığı sürece Orman ve Su İşleri Bakanlığı, HES'lere müsaade etmiyor. HES'ler için Akım Gözlem İstasyonları isteniyor. Tesis ne olursa olsun vadettiği suyu bırakmak zorunda kalacak. Televizyonlarda zaman zaman gördüğümüz susuz derelerin ortadan kalkmasını sağlayacak. 'Gerekiyorsa tesis, suyun az olduğu dönemlerde elektrik üretmesin, üretirse de biz satın almayalım' gibi yaptırımlar var. HES'ler sorun olmaktan çıkıp faydalı tesisler haline dönecek. Hedefimiz maksimum kamu yararı minimum çevre zararı olmalı. Buna göre de bazı yerlerde HES'lerin tekrar organize edilmesi gerektiği gibi bazı yerlerde de ruhsatların iptal edilmesi gerekebilir. Ama bütün HES'lerden vazgeçmek mümkün ve doğru bir yaklaşımda değildir." - Eskişehir