Hozat Sokaklarında, 'Dersim Olayları' Sergisi

Tunceli'nin Hozat İlçesi'nin bağımsız Belediye Başkanı Cevdet Konak, 1938 Dersim Olayları'na ait fotoğraflarından oluşturduğu afişleri, ilçenin en işlek caddesine astı. Başkan Konak, 1938 yılında bir katliam yapıldığını savunarak, "Hükümet ve CHP'nin Dersim Halkı'ndan karşısında diz çökerek özür dilemesi gerekir" dedi.

Hozat İlçesi Bağımsız Belediye Başkanı Cevdet Konak, Hozat'ın, "Dersim" olaylarının meydana geldiği dönemde askeri harekatın merkezi konumunda olduğunu söyledi. Konak, bu olayların unutulmaması için de, ilçe merkezinin en işlek kesimi olan Cumhuriyet Caddesi'ne, o dönemde çekilen fotoğrafları afiş haline getirerek astırdı. Cumhuriyet Caddesi üzerinde çarşı merkezindeki duvarlara asılan toplam 8 fotoğraftan 2'sinin şimdiye kadar hiçbir yerde yayınlanmadığı belirtildi. Yaklaşık 50 metrelik bir duvar üzerine 4 metrekare büyüklülüğünde yaptırılan ve çerçevelenen fotoğraflarda 1937-38 yıllarında askerler tarafından gözaltına alınan ve boş arazide bekletilen, daha sonra da öldürülenler ile 'Dersim harekatı' sırasında operasyonlara giden askerlerin çeşitli görüntüleri yer alıyor. Hozat Belediye Başkanı tarafından ünlü sanatçı Hasan Saltık'tan alınan fotoğrafların, 1938 yılında bölgede görev yapan askerler tarafından çekildiği ifade edildi.

"ASKERLER, KATLETMEDEN ÖNCE HATIRA FOTOĞRAFI ÇEKTİRDİ"

Her gün yüzlerce kişi tarafından görülen ve önünde hatıra fotoğrafı çekilen afişlerden birinde askerler tarafından gözaltına alınan kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşan bir grup ve grup içinde yer alan bir kadın iki çocuğunu aynı anda emzirdiği görülüyor. Bir başka fotoğrafta ise askerler tarafından gözaltına alınanlar ile askerlerin birlikte çektirirken yer alıyor. Asker ve sivillerin birlikte bulunduğu fotoğraftaki Tunceliler'in, deklanşöre basılmasından sonra tamamının kurşuna dizilerek öldürüldüğü öne sürüldü.

Duvara asılan fotoğraflardan birinde ise toplama kampında bekletilen kadın, yaşlı-genç bir grup görülüyor.

Hozat Belediye Başkanı Cevdet Konak'ın, şu ana kadar hiçbir basın kuruluşunda yayınlanmadığını söylediği fotoğraflardan birinde bir mağara içinde saklanan ve yerleri askerler tarafından tespit edilen Tuncelileri öldürmek için mağara dışından mağaraya ateş açan askerler görülüyor. Diğer fotoğrafta ise 'Dersim' harekatına katılan yüzlerce asker Munzur Vadisi içinde giderken bir dağın yamacına tırmanışları sırasında görülüyor.

"BAŞBAKAN VE CHP, DİZ ÇÖKÜP ÖZÜR DİLESİN"

Hozat İlçesi bağımsız Belediye Başkanı Cevdet Konak, yaşanan olayların unutulmaması ve 'Dersim' tarihinin gelecek kuşaklara aktırılması için fotoğrafları astırdığını söyledi. O tarihte yaşananların asla unutulmayacağını, devletin Dersim halkı ile barışması için Başbakan'ın ve CHP'nin 'Dersim' halkı önünde diz çöküp özür dilemesi gerektiğini savunan Başkan Konak, şöyle dedi:

"Hozat'ın en işlek caddesine 'Dersim 38' duvarı adını verdiğimiz yere 1937-38 yıllarında Dersim'de gerçekleştirilen katliam, halen yüreklerimizde taze bir yara olarak duruyor. Dersim halkı, 1938 yılında yaşanan olayları ve o dönem insanlarımızın nasıl öldürüldüğünü, o dönemden günümüze gelen yaşlılarımız sözlü tarih olarak her yerde ifade etmiştir. Dersim insanının nasıl katledildiği, nasıl sürgüne gönderildiği, ya da o dönemde yaşananların neler olduğunu gösteren hiçbir fotoğraf ya da görüntü, hiçbir yerde sergilenmemişti. ve bu fotoğraflar kamuoyuna yansıtılamamıştı. Bizim bunları buraya asmamızın amacı; 1937-38 yıllarında Dersim halkının yaşadığı zulmün boyutlarını kamuoyu ile paylaşmak, Dersim halkı olarak bu fotoğrafları sergileyerek insanlarımızı Dersim olayları konusunda daha da bilinçli hale getirmektir. Ayrıca bu durumu gündeme getirip kamuoyu yaratmak istiyoruz. Bu konuda sorumlu olan anlayışların Dersim halkından kamuoyu önünde özür dilemeye çağrı yapmak için bunu yaptık. Sayın Başbakan, yaptığı açıklamalarda Dersim olayları ile ilgili olarak, 'literatürde yeri varsa ben Dersim halkından özür diliyorum' demişti. Biz Dersimliler bu özürü kabul etmiyoruz diye alanlara yürümüştük. Bugün tekrar çağrı yapıyoruz. Dersimliler'den içten ve samimi bir özür dilenecekse kamuoyu huzurunda halkın huzurunda Dersim halkının karşısında diz çökerek özür dilemesi gerekiyor. Aynı zamanda 1937-38 katliamını yapan anlayışın bugünkü devamı olan CHP de bu süreci iyi tartışıp, Dersim halkından özür dilemelidir."

DRAM FOTOĞRAFLARI FESTİVALDE SERGİLENECEK

Hozat Kaymakamlığı'nın fotoğrafların kaldırılması için belediyeye yazı gönderildiğini ifade eden BaşkanKonak, "Bizim fotoğrafları astığımız yerin duvarları Orman İşletme Şefliği'ne ait. Kaymakamlık, 2 gün önce Orman İşletme Şefliği'ne yazılı emir göndererek, bahçe duvarının bakım ve onarımının yapılmasını istemiş ve dolayısı ile resimlerin duvardan kaldırılmasını istemiş. Orman şefliği de bize bir yazı yazarak duvara asılan resimlerin kaldırılmasını talep etmiştir. Biz de pazartesi Orman İşletme Şefliği'ne yazılı cevap vereceğiz. Kaldırımların kamuya ait olduğunu ve fotoğrafları duvardan söküp, 5 santim öne çekerek panolar halinde burada sergilemeye devam edeceğiz" diye konuştu.

Başkan Konak, sokakta sergilenen bu fotoğraflara halkın büyük destek verdiğini, olumlu tepkiler üzerine 28 Temmuz tarihinde düzenlenecek Munzur Festivali kapsamında, o döneme ait 100 kadar belge ve fotoğraflardan oluşacak bir sergi açacaklarını söyledi.

3'ÜNCÜ ORDU KOMUTANLIĞI'NA ATATÜRK İMZALI MADALYA

Hozat Belediye Başkanı Konak, 1938 askeri harekatını yapan 3'ncü Ordu Komutanlığı'nın başarılarından dolayı madalya verildiğini anlatırken şöyle dedi:

"1938 Dersim askeri harekatını 3'ncü orduya bağlı birlikler gerçekleştirmişti. Bu nedenle Dersim 1938 katliamını gerçekleştiren 3'ncü Ordu Komutanlığı'na Kemal Atatürk imzalı madalya verilmiş. 'Dersim coğrafasında canlısıyla, insanıyla herşeyi yok ettik. Operasyon başarılı geçti ve bu madalyayı hak ettiniz' diyerek 3'ncü Ordu Komutanlığı'na madalya verilmiş. Biz bu hatıra parayı, yani madalyanın orijinalini de 28 Temmuz tarihindeki Munzur Festivali sırasında açacağımız resim sergisinde halkımıza sunacağız." - Tunceli