"Kornea naklinde bekleme süresi kısalıyor…"

2030 yılında sadece ABD'de 133 milyon hastanın sadece kornea nakli operasyonu için bekleme listelerinde olacağı tahmin ediliyor. ABD göz bankaları, 2015 yılında diğer ülkelerdeki hastalar tarafından kullanılmak üzere yaklaşık 28 bin kornea temin etti, dünya çapında 10 milyon kornea körü olduğu öngörülüyor.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre ise 2018 yılında Türkiye'de 3 bini aşkın nakil yapıldı. Yaşanan teknolojik gelişmeler ve organ bağışı konusundaki bilincin artması da nakil bekleyen hastalar için umut oluyor.

"Gözün açık, ön penceresi olarak adlandırılan korneanın işlevini yerine getirebilmesi için temiz, pürüzsüz ve sağlıklı olması gerekir. Kornea nakli, zarar görmüş veya hastalıklı bir korneanın, bağışlanan kornea dokusu ile değiştirildiği cerrahi bir prosedür" diyen Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Levent Alimgil, kornea naklinin görmeyi geri kazandırabildiğine ve hasarlı veya hastalıklı bir korneanın görünümünü iyileştirebildiğine dikkat çekiyor.

Şimdiye kadar yaptığı 2 bin 300'ün üzerinde kornea nakli ile dünyada bu alanda en çok nakil yapan uzmanlar arasında yer alan Alimgil, Türkiye'de organ bağışının artması ile nakil bekleme sürelerinin kısaldığını, minimum üç aya kadar indiğini dile getiriyor.

Türkiye'de 23 ilde 41 göz bankasının faaliyet gösterdiğini dile getiren Alimgil, "Kornea nakli, gelişen teknoloji ve bilinç ile artık daha çok insanın yararlanabildiği bir uygulama. Bu sevindirici bir gelişme. Kornea; göze gelen ışınların ilk olarak içinden geçtiği bir optik yapı ve çok düzgün olması lazım. Bu yapıdaki en ufak bir deformasyon da görme kaybına yol açabilir. Nakil operasyonunda; travma, enfeksiyon kaynaklı ya da bazı dejeneretif hastalıklar nedeniyle zarar görmüş kornealar üzerinde çalışıyoruz. Bu tarz vakalarda kişinin korneasını çıkartıp, donörden alınan korneayı yerleştiriyor ve hastanın yeniden görmesini sağlıyoruz" dedi.

"UYUMSUZLUK ORANI İKİ YÜZDE BİR"

Kornea naklinin küçük yaşlarda yapılabileceğini ancak bu durumda doku red reaksiyonu gelişme riskinin yüksek olduğunu anlatan Alimgil, "Çocukluk çağında yapılan operasyonların daha ileri yaşlarda yenilenmesi gerekebilir. Ama yapılan ilk nakil sayesinde göz tembelleşmesini önüne geçilebilir" dedi.

Kornea naklinde uyuşmazlık durumu yaşanmasının da oldukça düşük bir ihtimal olduğunu sözlerine ekleyen Alimgil, "Genel olarak damar içeren nakillerde doku reddi olasılığı daha yüksek. Kornea, damar içermeyen bir yapı olduğu için ihtimal çok daha düşük. Bu olasılık iki yüzde bire kadar iniyor" dedi.

KİMLER KORNEA NAKLİ YAPTIRABİLİR?

Operasyona ihtiyaç duyulan koşullara da dikkat çeken Alimgil; "Kornea nakli, kornea dokusu zarar görmüş tüm hastalara uygulanabilir. Kişinin kornea nakline ihtiyaç duyduğu durumları ise korneanın dışarı doğru şişmesi (keratokonus), incelmesi veya yaralanma nedeniyle zarar görmesi, yara izi oluşması, kornea ülseri ya da enfeksiyona bağlı kesiflik oluşması, korneanın bulutlanması, Fuchs Distrofisi gibi kalıtsal göz hastalıkları ve daha önceki göz ameliyatlarından kaynaklanan komplikasyonlar olarak tanımlayabiliriz" dedi.

"AMELİYAT ÖNCESİ KAPSAMLI TETKİK"

Kornea nakli ameliyatından önce hastaların kapsamlı bir göz muayenesinden geçtiğini anlatan Alimgil, "Bu tetkiklerde doktorlar ameliyattan sonra komplikasyonlara neden olabilecek durumları arar. Gözün ölçüleri belirlenerek hangi boyutta donör korneaya ihtiyacınız olacağı saptanır. Akabinde operasyonu yapacak doktor söz konusu hastanenin bağlı olduğu göz bankalarıyla irtibata geçerek eşleşme listesine adınızı yazdırır. Kornealar, belirli merkezi sinir sistemi hastalıkları, enfeksiyonlar veya bilinmeyen bir nedenlerden vefat eden kişilerden alınmaz. Bu koşulların dışında uygunluk sağlandığı takdirde nakil işlemi gerçekleştirilir" dedi.