Kuraklık Korkusu Çitçileri Kara Kara Düşündürüyor

Yurt genelindeki kuraklık tehlikesi, en çok Iç Anadolu Bölgesi'ni vurdu. Çiftçileri kara kara düşündürürken,Uzmanlar son yağan yağmurların sadece toprağın hararetini aldığını belirtti.
Konya Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Beslenme Bölümü Öğretim Üyesi Doç.Dr.Mehmet ZENGİN, Şu anda Türkiye'nin her yerinde kuraklık var. Konya İli'nde daha fazla kuraklık var. Çiftçiler kuraklıktan dolayı kara kara düşünüyorlar.

ZENGİN,yaptığımız bilimsel çalışmalar, meteoroloji verilerinin değerlendirmesi şunu gösteriyor ki, Konya biliyorsunuz Türkiye'nin tahıl ambarı. Yüksek miktarda buğday üretimiyle ünlü bir yöremiz. Buğdayın yetişme mevsimlerinin başı olan geçtiğimiz Ekim, Kasım ve Aralık aylarında Konya İli'nin aldığı yağış toplamı, bir önceki aynı dönemin ortalamasına göre yüzde 48 daha az gerçekleşti.
Biz bunun üzüntüsünü yaşarken Ocak ortasında yağmur yağdı ama kar değil. Tabi yağışın yağmur formu kar formu kadar yeraltı ve yerüstü su kaynaklarını besleyemez. Ama yinede damlasına bin şükür. Bu Ocak ayı yağışıyla açığı yüzde 48'den yüzde 20'ye düşürdük. Şubatta yağış olmadı ama Şubatın sonuna gelmediğimiz için Şubatla ilgili bir istatistiksel bilgi veremiyoruz.

KURAKLIK VE DON UYARISI

Maalesef sonbaharda buğday ekili alanlarımızda hem sulanan alanlarda hem de nadas iyi yapılmadığından kıraç alanlarda iyi bir tohum yatağı hazırlığı yani kök bölgesinde yeterli rutubet olmaması ve maalesef Ekim ve Kasım aylarının sonbahar sıcaklık ortalamasından düşük seyretmesi nedeniyle buğdaylarımızda çok iyi bir çıkış olup 3-5 cm yapraklı boya gelmeyince kışa güçlü bir giriş olmadı.

Kimi tarlalarda buğday yeni ekildi, soğuk başladı, rutubet yok, çimlenme yok tohum toprak altında öylece bekliyor. Umarım Aralık ortası Ocak başı arasındaki yüksek donlardan etkilenmeyecektir. Çünkü bu dönemde kar örtüsüz açık arazilerde 20 santigrat derecelere varan kuvvetli donlar görüldü. Bu tehlike yaratabilir ve yeni çimlenmiş küçük buğday fidecikleri dondan zarar görür. Yapraklar yeterli büyüklüğe ulaşmadığından, hücrelerinde yeterli şeker depolayamadığından bitkicikler soğuktan darbe aldı. Çünkü arazi üzerinde adeta kar yorganı hiç olmadı. Ova ve tepelik arazilerde alabildiğince buğday tarlaları açık donlara maruz kaldı.

Bundan sonraki dönemde önümüzde uzun bir Mart ayı var. İlkbaharın ilk ayı olan Martta Konya Kapalı Havzası yağış alır diye umut ediyor ve dua ediyoruz. Yağış tatmin edici olsa bile kışa güçlü girmeyen bir buğday kendini toparlayamayacak, fenolojik devrelerde bir sapma meydana gelecek ve buğdayda en az yüzde 20 verim yaşanacak diye değerlendiriyoruz.

ÇİFTÇİ NORMAL SULAMA YAPARSA ÜRÜNÜNÜ KURTARABİLİR Mİ?

ZENGİN,Muhakkak, ama çimlenme ile kardeşlenme arasındaki dönemde tabandan yeterli suyu aldığı kadarki etkiyi göstermeyecek. Yani illa yağmur suyu, kar suyu yeraltı suyu olacak tabi. Taban araziler Mart sonlarına doğru su kusar. Böyle ıslak dönemler bu yıl gerçekleşmeyecek gibi göründüğünden yapılan yağmurlama sulamalar çok doyurucu olamayacak veya değerli çiftçilerimiz daha fazla enerji harcayacaklar. Bu yıl kuvvetli kar yağışları olmadığı için bundan yoksunuz. Bundan sonra yağmurlamayla çiftçilerimiz tabi Mart yağışlı geçmezse Mart ortasında, Martta yağış olursa Nisan başından itibaren en az 3 kez 6'şar, 7'şer saat sulama yapacaklar. Bu kısmen zayıflığı giderecektir ama tabandan yani ilk dönemden güçlü olduğu kadar bir etki göstereceğini zannetmiyorum. Mart ve Nisanda yağış olmazda kıraçlardaki ekinlerimizin durumu daha kötü olacaktır.

İKLİM DEĞİŞTİ SICAKLIKLAR ARTTI

Doç.Dr.Mehmet ZENGİN,Yani donlu dönemleri atlattık ama Mart ayında hava sıcaklığı -8, -10 santigrat derecelere düşer, kar örtüsü de olmazsa 2010 yılında olduğu gibi ekinlerimiz darbe yer. Bunun yanında şöyle de bir durum var. İçinde bulunduğumuz günlerde yağış yok, Şubat ayı da kış ayıdır. Önceki yılların sıcaklık ortalamasına göre günümüzdeki Şubat sıcaklıkları 8-10 santigrat derece daha yüksek seyrediyor. Kök bölgesinde ise su az, dolayısıyla bitkilerde randımanlı bir gelişim olmayacak. Su yok, sıcaklık yüksek olursa üst gübreler aksi tesir yapabilir. Bunların temelinde yatan asıl sebep küresel iklim değişiklikleridir. Bu konulara çiftçilerimiz dikkat etmeliler.

ÇİFTÇİLER TOPRAĞINA AZOTLU GÜBRE KULLANSINLAR.

Toprak analizlerine göre, uzman tavsiyelerine göre özellikle azotlu gübre kullansınlar. Henüz Mart ayı gelmeden buğdaylar kardeşlenme döneminde girmeden azotu alma dönemi başlamadan Şubat başında tarlalarına üre gübresi atmaya giden çiftçilerimiz oldu. Konya koşullarında, İç Anadolu şartlarında Şubatta bitki çalışmazken, fizyoloji durgunken, toprak soğukken verilen üreden bitkiler faydalanamaz ki. Toprak soğuk, rutubet yok, yağış yok. Bunun için çiftçilerimiz üre gübresini kardeşlenmeden önce vermesinler. Üreyi de çok veriyorlar. Biz 'Dekara, bin metrekareye 12-15 kg verebilirsiniz' diyorsak sulu alanlar için 20 kg veriyorlar. Her bir dekar için 3-5 kg fazla azot havaya amonyak gazı şeklinde buharlaşırsa küresel ısınmaya sebep olur. Küresel ısınma küresel iklim değişikliklerini meydana getiriyor. Maalesef kimi yörelerde soğuklar, kimi yörelerde kış ortasında sıcaklar, kuraklıklar meydana geliyor. Ortalama 7 yılda bir kurak periyot yaşıyoruz. 2007'de bir kurak kış yaşadık. 2014'de yine öyle bir durumdayız. Ama Allah'tan ümidimizi kesmiyoruz. Çiftçimiz kendine düşeni doğru yaparsa gerisini Allah'a bırakırsa ilerde güzel şeylerin olacağını düşünüyorum, ama önceki bereketli yağışları yaşamadığımız için doğrusunu söylemek gerekirse ister istemez karamsar oluyoruz.