Minik Şirin'in kuzuyla aynı bohçada yolculuğu

Havaların ısınmasıyla yaylalara göç etmeye başlayan yörükler, beraberinde yürek ısıtan görüntüler oluşmasına neden oluyor. Bir annenin minik kızı Şirin Neva kuzu ile birlikte aynı bohçada sırtına taşıdığı görüntüler adeta yörük hayatının özetini anlatıyor.

Erzincan Akdoğu köyü Başyurt Yaylası'na havaların ısınmasıyla göçler başladı. 4 bin küçükbaş hayvan ile göç eden Şavak aşireti mensupları yolculuğu izleyenlerin yüreklerine dokundu. Yolculuk sırasından bir annenin küçük kızı Şirin Neva ile birlikte yeni doğmuş kuzuyu sırtına aynı bohça içerisinde taşıması yaşadıkları hayatın özetini anlatır nitelikte. Minik kız kuzu ile birlikte yaptığı yolculukta zaman zaman hayvanın kulakları ile oynayıp onu sevmesi renkli görüntüler oluşturdu. Şavak aşireti 4 bin küçükbaş hayvan ile günlük 3 bin 700 litre süt elde edebiliyor. Yıllık tulum peyniri imalatı 100 bin kilo Kuru Tulum imalatı ise 60 bin kilo üretebiliyorlar. 3-4 ay boyunca Erzincan, Tunceli, Erzurum ve Elazığ illerinin yaylalarında geleneksel olarak bu yaşama uyum sağlayan Şavaklılar her gittiği yerde barınaklarını kurup, ateşlerini yakıp ve meralarda yetişen otları tanıyarak onlardan yararlanıyor. Yetiştirdikleri Şavak koyunu da yörenin vazgeçilmezlerinden birisi olarak biliniyor. Şavak koyunun zor çevre koşullarına adaptasyon ve hastalıklara karşı direnci çok yüksek olduğu biliniyor. Sürü içgüdüleri gelişmiş olduğundan yönetimi kolaydır. Bunun yanında uzun süren yolculuklara da dayanıklıdır. Bu yolculuk sırasında kiralık ya da özel meralardan, bitkisel ürün hasadından sonra kalan anızlardan otlanarak beslenirler. Ortalama 150 gün sağım sonucunca 167 kilonsüt verimleri vardır.

Yörede bilinen Şavak tulum peyniri zamanla Türkiye'de ve daha sonra aşiret mensupları tarafından dünyada duyulur hale gelmiştir. Yaylalarda toplanan sütler tüccarların temin ettiği süt soğutma tanklarında muhafaza edilir. Genellikle de yaylalarda mayalanıp taze peynir şeklinde pazarlanıp işlenmesi peynir atölyelerinde yapılır. Mayalama işleminde geleneksel doğal maya, tuz ve sudan başka katkı maddesi kullanılmaz.

(Ahmet Faruk Sarıkoç/İHA)