Oda Sıcaklığında 30 Gün Dayanabilen Aşı Taşıma Teknolojisi

Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Bilimleri Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı ve Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nesrin Özören, "dünyada ilk kez" oda sıcaklığında 30 gün muhafaza edilebilen aşı taşıyıcı teknolojisi geliştirdi.

Boğaziçi Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre, üzerinde 2009'dan bu yana çalışılan aşı teknolojisiyle dünyanın her yerine aşı göndermek mümkün olacak. Hayvan deneyleri noktasına gelen çalışmada, deneylerin olumlu çıkması durumunda bilim dünyasında sistem yenilenmesi gerçekleştirilecek.

Prof. Dr. Nesrin Özören, yaptığı değerlendirmede, aşıların daha uzun süre dayanması gerektiğine işaret ederek, kullanılan yeni nesil aşılarda mikroorganizmaların en çok bağışıklık yanıtı veren parçalarının dahil edildiğini, söz konusu yapıları içeren aşıların 2-8 derecede ve sabit koşullarda saklanmaları gerektirdiğini belirtti.

Çalışmalar sonucu yeni bir taşıyıcı bulduklarını bildiren Özören, şu bilgileri paylaştı:

"ASC zerreciklerinin üzerine istediğimiz bir hastalığın etkin antijenini (mesela grip virüsü ajanı-H5, kuduz mikrobu parçası ya da herhangi başka bir zararlı organizma parçası) yükleyip hayvan ve/veya insanlara zerk edip bağışıklama elde edebiliriz. Yeni aşı teknolojisi olarak geliştirdiğimiz bu yöntem ile henüz aşıları bulunmayan ve/veya aşı etkinliği az olan hastalıklara karşı da yeni aşıların üretimini kolaylaştırabiliriz. Buluşumuz olan ASC zerrecik taşıyıcısı, üzerine yüklenen antijenler/uyaranları 30 gün boyunca oda sıcaklığında ya da donma/çözülme döngülerine dirençli bir şekilde koruyor. Bu teknoloji ile geliştirilecek tüm aşılar, bugün ihtiyaç duyulan sabit koşullar yerine normal ısı koşullarında dünyanın her yerine gönderilebilecek."

Özören, "dünyada ilk kez" ASC zerrecikleri üzerinde başka moleküllerin (antijenlerin) taşınabileceği ve bunların makrofaj hücreleri tarafından sindirilebileceğini bulup, bu sayede aşı teknolojisi geliştirdiklerini ve patentli, tescilli bir buluş yaptıklarını anlattı.

Hayvan deneylerinin olumlu çıkması sonucunda Türk şirketleriyle görüşmek istediklerini belirten Özören, zamanında çiçek aşısını batıya öğreten Osmanlıların izinden, tüm dünya karşısına yeni bir aşı teknolojisi ile çıkmak istediklerini aktardı.

Prof. Dr. Nesrin Özören, projeyle Türkiye'nin aşı alanında tekrar öncü konumuna gelmesinin mümkün olduğunu vurguladı. - İstanbul