Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Selahattin Hakman Açıklaması

Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Selahattin Hakman, gelecek 10 yıllık dönemde Türkiye'nin elektrik talebinde yıllık yüzde 6-7 oranında artış beklendiğini belirterek, bu artışın karşılanabilmesi için 10 yıl boyunca her yıl 8-10 milyar dolar sadece elektrik üretim ve iletimine yatırım yapılması gerektiğini kaydetti.

Enerji sektörüyle ilgili dünyada ve Türkiye'deki gelişmeleri ve şirketin gelecek dönem hedeflerinin paylaşıldığı toplantıda, dünyada enerjiye olan talebin güvenilir, rekabetçi ve sürdürülebilir bir şekilde karşılanmasının enerji sektörünün en önemli gündem maddesi olmaya devam ettiğini dile getiren Hakman, 2035 yılına kadar olan dönemde yıllık ortalama artışın birincil enerji talebinde yüzde 1,2, elektrik enerjisi talebinde ise yüzde 1,7-2,6 olarak gerçekleşeceğini, bu artışın yüzde 80'inin de gelişmekte olan ülkelerden geleceğini belirtti.

Küresel olarak 2035 yılına kadar olan dönemde toplam enerji alanındaki yatırım ihtiyacının 1,5 trilyon dolar, elektrik sektöründe ise yıllık ortalama yaklaşık 700 milyar dolar yatırım gereksinimi bulunduğunu ifade eden Hakman, bu nedenle yatırım ortamının iyileştirilmesine ve rekabetçi piyasa yapılarına daha fazla işlerlik kazandırılmasına yönelik çabalar büyük önemi bulunduğunu belirtti.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının payının üç kat artabileceğini ancak, kömürün bugün için elektrik üretiminde en yaygın kullanılan kaynak özelliğini 2035 yılında da koruyacağını aktaran Hakman, dünya genelinde elektrik üretiminde doğalgazın payının artacağını, nükleer enerjinin dünya elektrik üretimindeki payında ise ülkeler arasında farklılık gösteren politika tercihleri neticesinde belirgin bir değişiklik olmasının beklenmediğini söyledi.

Türkiye elektrik enerjisi talebinin ise 2010 yılında yüzde 8,4, 2011 yılında yüzde 9,4, 2012 yılında da yüzde 5,1 artış gösterdiğini belirten Hakman, ülkedeki kurulu gücün 2012 yılı sonunda 57 bin megavata ulaştığını, bu rakamın 2015 yılına kadar devreye girmesi beklenen yaklaşık 8 bin-10 bin megavat kapasite ilavesiyle 65 bin-67 bin megavat düzeyine çıkacağını öngördüklerini ifade etti.

Gelecek 10 yıllık dönemde ise elektrik talebinin yıllık yüzde 6-7 oranında artış beklendiğini, bu artışın karşılanabilmesi için her yıl 4 bin-5 bin megavat yeni kapasitenin işletmeye alınması, 2020 yılında Türkiye kurulu gücünün yaklaşık 90 bin megavata ulaşması, 10 yıl boyunca her yıl 8-10 milyar dolar sadece elektrik üretimi ve iletimine yatırım yapması gerektiğini dile getiren Hakman,

"2015 ve 2016 yıllarında devreye girecek santrallerin şu anda inşa halinde olması lazım. İnşaatı devam eden projelere baktığımızda Türkiye yılık 4-5 bin megavat kapasite ilavesini karşılamakta zorlanacak gibi görünüyor. 2015 ve sonrasında elektrik alanında bir miktar sıkıntı gözüküyor" dedi.

Enerjisa için 2006 yılındaki değerlendirmelerde, 2015 yılı sonunda 5 bin megavat kurulu güç, tedarikte yüzde 10 pazar payı ve 6 milyon müşteriye ulaşan dağıtım bölgesini hedeflediklerini anımsatan Hakman, bugün işletmedeki yaklaşık 1.800 megavat, inşa halindeki yaklaşık 2 bin megavat ve mühendislik çalışmaları devam eden yaklaşık 1.500 megavat kurulu güç ile toplam 5 bin 300 megavata yakın bir üretim portföyünü gerçekleştirerek belirledikleri hedefi güvence altına aldıklarını ifade etti.

2012'yi 4,5 milyar lira ciro ile tamamladıklarını kaydeden Hakman, "5 bin 300 megavata ulaşmak için, elektrik üretimine bugüne kadar yaklaşık 2,4 milyar avro yatırım yapmış olan Enerjisa, 2013 yılında yapacağı yaklaşık 1,2 milyar avroluk, 2014-2016 döneminde de 1,7 milyar avroluk yatırımlarla yine 2006 yılında sözünü ettiğimiz 5,5 milyar avroluk üretim yatırımını gerçekleştirmiş olacaktır" dedi.

-E.ON'la anlaşmamızın bir parçası da civar ülkelerdeki fırsatları takip etmek"-

Sabancı Holding yeni ortağı E.ON ile birlikte Enerjisa için elektrik üretimindeki hedefini 2020 yılında 8000 megavat kurulu güç ile yüzde 10 pazar payına ulaşmak olarak belirlediklerini anlatan Hakman, devamla şunları kaydetti:

"Bu kurulu gücün yakıtlara dağılımının yenilenebilir enerji kaynaklarına öncelik verilerek Türkiye dağılımına yakın olması hedeflenmektedir. E.ON'la anlaşmamızın bir parçası da civar ülkelerde elektrik sektörü ile ilgili yatırım fırsatlarını da takip etmek. Kafkaslar, Orta Asya, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Balkanların bir kısmı hedef pazarlar olarak planlandı. Ayrıca doğalgaz sektörünü de öncelikle ithalat ve toptan satış alanlarına odaklanmak üzere, Enerjisa içerisinde yeni bir iş alanı olarak geliştirmek konusunda da anlaştık. Başkent özelleştirmesini aldıktan sonra girdiğimiz ihalelerde başarılı olamamıştık. E.ON'la beraber hedeflediğimiz şey bir bölge daha almak."

-Kamunu elektrik piyasalarındaki hakim durumu azaltılmalı"-

Rekabetçi bir elektrik piyasanın gelişimine yönelik olarak son yıllarda önemli adımlar atıldığını, piyasanın rekabetçiliğini daha ileriye taşıyacak adımlara hız verilmesi gerektiğini bildiren Hakman, elektrik üretiminde ve tedariğinde payı oldukça yüksek olan kamunun elektrik piyasalarındaki hakim durumu azaltılması ve güçlü tedarik şirketlerinin oluşumunun önünün açılması gerektiğini ifade etti.

Selahattin Hakman, Türkiye'nin halen yüksek oranda ithal yakıtlara dayalı elektrik üretim portföyünün daha dengeli ve verimli bir yapıya ulaştırılabilmesi için hidrolik ve rüzgar enerjisi başta olmak üzere tüm yenilenebilir enerji kaynaklarının ve Türkiye'nin çok geniş rezervlerinin henüz değerlendirilmemiş olan linyit kaynaklarının rekabetçi piyasa felsefesi ile uyumlu olarak ekonomiye kazandırılması gerektiğine işaret etti.

Enerjisa olarak 2015 yılının ilk yarısında devreye almayı planladıkları Tufanbeyli Santrali'ni bir destek görmeden yaptıklarını dile getiren Hakman,

"Devletin Türkiye'deki kömürlerin gelişebilmesi için bir takım destekler vermesi gerekiyor. Burada kastettiğimiz alım garantisi değil, yatırım tarafıyla ilgili destekler..." dedi.

-İhale iptalleri-

Hakman, bir soru üzerine, yakın zamanda ihalesi gerçekleştirilecek özelleştirmelerden Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım AŞ (AYEDAŞ) ve Toroslar Elektrik Dağıtım AŞ ile ilgilendiklerini ve bunlar üzerine çalıştıklarını, Hamitabat özelleştirmesi içinse teklif vermeyeceklerini söyledi.

Son günlerde bazı özelleştirme ihaleleri iptallerinin gündeme geldiği hatırlatılan Hakman, elektrik dağıtımı ihalelerinde böyle bir şey beklemediğini dile getirdi. Enerjisa'yı 2015'te halka arz etmeyi planladıklarını belirten Hakman bu yıl ciroda yüzde 20'nin üzerinde bir büyüme olacağını tahmin ettiklerini ifade etti.

Hakman, elektrikte yaşanan kesintilerde planlı kesintiler ile arızadan kaynaklı kesintileri ayrı düşünmek gerektiğini ifade ederek, tüketicilerin cep telefonu numaralarını hizmet sunan şirketlerle paylaşmalarının kesintiler konusunda bilgilendirilmeleri açısında kolaylık sağlayacağını bildirdi.

Enerjisa Üst Yöneticisi (CEO) Yetik K. Mert de Türkiye'nin 15 değişik bölgesinde devam eden şantiyeleri bulunduğunu, Enerjisa'nın 2013 yılında toplam kurulu gücü 540 MW olan 6 hidrolik santrali işletmeye alarak kurulu gücünü 2 bin 375 megavata, kurulu gücü içerisinde yenilenebilir enerji kaynaklarının payını da yüzde 45'e çıkaracağını söyledi.

2013 yılı sonunda Türkiye elektrik üretiminde yüzde 4, tedarikte yüzde 8 pazar payına ulaşmayı planladıklarını aktaran Mert, "2009 yılında özelleştirme süreci ile devraldığımız ve Türkiye'nin en büyük elektrik dağıtım bölgesi olan Başkent Elektrik Dağıtım Bölgesi'nde 2012 yılında, Türkiye'nin yüzde 9 tüketimine karşılık gelen, 13,6 milyar kilovatsaat elektrik dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Enerjisa, Başkent Elektrik Dağıtım Bölgesi'nde 2011-2015 döneminde 2011 yılı öncesi 5 yıllık döneme kıyasla yatırımlarını yaklaşık 3 kat artırarak 1,5 milyar lira yatırım gerçekleştirmeyi planlamaktadır" diye konuştu.

Toplantıya, Sabancı Holding Enerji Grubu Bölüm Başkanı Kürşat Özkan da katıldı.

Muhabir: Mücahid Eker

Yayıncı: Ali Bayaslan - İSTANBUL