Soykırımdan Kurtulan Çocuklar, Şimdi Başarıdan Başarıya Koşuyor

Bakir Tiro - Avrupa'da, 2. Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak kabul edilen ve 8 binin üzerinde Boşnak erkeğin katledildiği Srebrenitsa soykırımında hayatta kalmayı başaran ve bugün dünyaca ünlü sporcular olan Bosna Hersekliler, elde ettikleri tüm başarıları Bosna halkına ve Srebrenitsa'ya adıyor.

Bosnalı atlet Hamza Aliç, basketbolcu Emir Suleymanoviç ve futbolcular Vedad İbişeviç ve Asmir Sulyiç'i, dünyadaki tüm diğer sporculardan, soykırımdan kurtularak başarılı birer sporcu olmaları farklı kılıyor. Bosna savaşında, 11 Temmuz 1995'te, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından "güvenli bölge" ilan edilen Srebrenitsa'da, Sırp general Ratko Maldiç komutasındaki Sırp askerleri tarafından Boşnak erkeklere yönelik bir katliam gerçekleştirilirken henüz çocuk yaşta olan Aliç, Sulyiç, İbişeviç ve Suleymanoviç, 8 binin üzerinde erkeğin katledildiği soykırımdan sağ kurtulmayı başardı.

Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası'nda "gülle atma"da ikinciliği bulunan Hamza Aliç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Srebrenitsa'da işlenen soykırımla ilgili "görülmeli, hatırlanmalı, bilinmeli ve tekrar yaşatılmamalı" yorumunu yaptı.

Bosna Hersek 1. Futbol Ligi'nde mücadele eden Saraybosna Futbol Kulübü (FK Sarajevo) futbolcularından Asmir Sulyiç de soykırımdan sağ olarak kurtulan sporculardan. Soykırımın yaşandığı günlerde, sadece 4 yaşında olan Sulyiç, o günlere dair şunları söyledi:

"Srebrenitsa'da soykırımın başladığı günlerde, annem ve ağabeyim ile bir otobüse binmiştik. Bosna Hersek'in kuşatma altında olmayan kısımlarına doğru yola çıktık. Babam ise Srebrenitsa soykırımından önce yaralanmıştı ve bu nedenle tedavi amacıyla Tuzla'ya götürülmüştü. Soykırımdan bu şekilde kurtulmak büyük bir şanstı bizim için. Sülalemin bir çok ferdi soykırımda öldürüldü. Bugünkü törenlerde eniştemi defnedeceğiz. Dedem ve birçok kuzenim de Srebrenitsa'da öldürülmüştü."

-FK Sarajevo, siyah forma ile sahaya çıkacak

UEFA Avrupa Ligi ön eleme turunda, bu akşam San Marino ekibi Libertas ile mücadele edecek FK Sarajevo takımının oyuncuları, Srebrenitsa kurbanlarının anısına özel olarak hazırlanan siyah forma ile sahaya çıkacak. Sulyiç, bu şekilde soykırım kurbanlarını onurlandırmak istediklerini belirterek, "Hiç kimse Srebrenitsa'da olanları unutmamalı. Srebrenitsa, bir daha asla tekrarlanmamalı" dedi.

Srebrenitsa soykırımının yağşandığı 1995 yılında, 15 yaşında olan Bosna Hersekli atlet Hamza Aliç de Srebrenitsa'da yaşanan katliamları çok iyi hatırladığını söyledi.

Aliç, "Srebrenitsa'da soykırım işlenirken, bizim köyümüzde henüz olaylar yoktu. Bu nedenle, yaralananlar, aç kalanlar, işkenceye maruz kalanlar, bizim köyümüze geliyordu. Daha sonra benim köyümde Sırpların eline geçti. Biz de dağlara kaçtık. Ben, babam ve kardeşlerimle kaçtım. Birçok kadın ve çocuk otobüse binerek güvenli yerlere geçiş yapmaya çalıştı. Ancak, Sırp askerleri bu otobüsleri durdurup, benim yaşlarımda olan tüm erkek çocukları öldürdü" diye konuştu.

Babası ve kardeşleriyle ormanda kaybolduğunu anlatan Aliç, hatırladıklarının korkunç olduğunu ve Sırp askerlerinin ormanlarda da pusuya yatarak, yakaladıklarına işkenceler yaparak öldürdüklerini söyledi.

Aliç, kendisinin de üç kez Sırp askerlerinin kurduğu pusudan kurtulduğunu belirtirek, sözlerine şöyle devam etti:

"İlk pusuda grubumuzun lideri öldü. İkinci pusuda Çetnikler 20 kişiyi öldürdü, yaklaşık 25 kişiyi ise esir aldı. Esir alınanların arasında benim kardeşlerimden biri de vardı. Kardeşim daha sonra Foça'daki bir hapiste tutuldu. Çok şanslıyız ki, daha sonra Sırp askerlerine karşılık onu takas edebildik ve o da hayatta kaldı."

Ormandaki 5 günlük yolculukları boyunca, yiyecek sıkıntısı yaşadıklarını ve ormanda buldukları meyvelerle beslendiklerini söyleyen Aliç, ormanda yaşadıkları üçüncü pusuyu ise şu sözlerle anlattı:

"Üçüncü pusu, en zoruydu. Mermiler başımızın etrafında uçuşuyordu. Sıcak bir yaz günüydü, Allah'a yağmur yağdırması için dua ediyorduk. Akşam olduğunda bizim birliklerimize doğru yola çıkmaya karar verdik. O sırada da, gökyüzü yarılmışçasına bir yağmur başladı. Şimşekler bizim yolumuzu aydınlatıyor, Sırp askerleri ise siperlerinden çıkamıyordu. Üstümüze rastgele ateş ediyorlardı. Oradan kaçmayı başardık. Özgürlüğe birkaç adım uzaktaydık. İki birliğin arasında 200-300 metrelik bir mayın tarlası vardı ve biz bunu bilmiyorduk. Karşı tarafa vardığımızda bizim askerlerimiz, hiçbir yara olmadan mayın tarlasından geçtiğimize inanamadılar. Tekrar özgürlüğe kavuşmak yeniden doğmak gibi bir his. Bunu yaşamayan nasıl olduğunu bilemez."

Soykırımda amcasını kaybettiğini belirten Aliç, amcasının bedenini hala bulunmadıklarını söyledi.

-Ormanda dünyaya gelen yetenek: Emir Suleymanoviç

Hamza Aliç'in köyünün yakınlarındaki ormanlık alanda, 13 Temmuz 1995'te dünyaya gelen Emir Suleymanoviç ise bugün Avrupa'nın en önemli genç yetenekleri arasında gösteriliyor. Slovenya'nın Union Olimpiya takımında oynayan ve birçok Avrupa takımının transfer listesinde olan Suleymanoviç, ilginç hayat hikayesiyle dikkati çekiyor. Srebrenitsa'nın Sırp askerlerce işgal edilmesinin hemen akabinde hamile olarak Srebrenitsa'dan kaçmayı başaran Vahdeta Suleymanoviç, ormalık alanda, birkaç kadının yardımıyla Emir'i dünyaya getirdi. Cephede olan, baba Necad Suleymanoviç, oğlunun dünyaya geldiğini duyduğunda, izin alarak oğlunu görmek için işgal altında olmayan Kladany'a geldi.

Yaşanan tüm felaketlere rağmen oğlunun dünyaya gelmesinin kendisini çok mutlu ettiğini söyleyen Necad Suleymanoviç, "Ailemi gördükten sonra yeniden cepheye döndüm. Ailem ise Kladany'da kaldı. Ben daha sonra esir düştüm ve Sırbistan'daki bir toplama kampında 250 gün tutuldum. Kızıl Haç Örgütü'nün yardımıyla serbest kalarak birkaç kişiyle birlikte Finlandiya'ya götürüldüm. Daha sonra, ailemi de oraya getirdiler" diye konuştu.

Suleymanoviç, şu anda oğlu Emir'in başarısıyla da gurur duyduğunu kaydetti.

Bosna Hersekli milli futbolcu Vedad İbişeviç de Bosna savaşının başladığı yıllarda, ailesiyle birlikte, Vlasenitsa'daki evlerini terk etmek zorunda kalmıştı. Bugün, Bundesliga ekiplerinde Stutgart'ın formasını giyen İbişeviç, mültecilik günlerinde futbola başlamıştı. - Federation of Bosnia and Herzegovina