Havalar Isınınca Dirençleri Düşen Arılar Hastalanıp Telef Olabilir"

HALUK YÜKSEL - Yurt genelinde hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle bu kış uyuyamayan, uçmayı sürdüren ve yavru bırakmayı kesmeyen arıların, immün (bağışıklık) dirençleri düştüğü için paraziter, bakteriyel ve viral hastalıklara açık hale geldiği hatta toplu telef olma vakaları görülebileceği uyarısında bulunuldu.

Uludağ Üniversitesi (UÜ) Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Aydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, insanlar gibi arıların da dinlenemedikleri zaman bağışıklık sistemlerinin zayıfladığını söyledi.

Kış aylarında mevsim normallerinin üzerinde seyreden hatta yaz günlerini aratmayan hava sıcaklıklarının arıları da etkilediğini vurgulayan Aydın, "Arılar da bu sene kışın uyuyamadı. Tabii ki immün dirençleri düştü, birçok paraziter, bakteriyel, viral hastalık ya da arı ölümlerini beklememiz normaldir" dedi.

Aydın, arıların kış mevsiminde uçmaya devam ettiğini, yavru bırakmayı hiçbir zaman kesmediğini ve dinlenemediğini anlattı.

İlkbahar aylarının, arı kayıplarının en fazla görüldüğü dönem olduğuna işaret eden Aydın, yetiştiricilerin, hayvanlarına bu günlerde çok iyi bakması gerektiğini dile getirdi.

Türkiye genelinde normal koşullarda arıların aktif olmadığı sürecin kasım-şubat olduğu bilgisini veren Aydın, şöyle devam etti:

"Arıların, genelde kasımdan şubat sonuna kadar aktif olmadığı, sadece kraliçeye baktığı, salkım oluşturduğu bir dönem var. Bu sene maalesef bu gerçekleşmedi. Dışarıda çiçek yok, nektarlarını, depolarını, ballarını tükettiler. Bu yüzden de immün dirençlerinin düşmesi, paraziter hastalıklar ya da diğer birtakım hastalıklara çok kolay yakalanması ve birçok arı kaybımızın olması normal bir hale gelmiştir. Dolayısıyla arıcılarımızın özellikle bu geçiş mevsiminde arılarına çok iyi bakması gerekiyor. Beslemelerini yapacaklar, yaza sağlıkla girmesini sağlayacaklar, özellikle 'varroa' paraziti olup olmadığına bakacaklar. Parazit varsa bala geçmeyecek sentetik piretroidleri, arıcılar bunları iyi bilir, organik ilaçlarla tedavi edebilirler ancak bu mevsimde kimyasal dediğimiz eski tip ilaçları pek tercih etmemeleri gerekiyor. Balda kalıntı açısından önemlidir."

Kanatlı hayvan ilaçlarını kullanma eğilimi

Aydın, özellikle "varroa" parazitiyle mücadelenin çok önemli olduğunu ancak balda kalıntı bırakmayacak organik ilaçlar kullanılması gerektiğini bildirdi.

Arı popülasyonunda kayıp ve toplu telef olma vakaları görüldüğüne dikkati çeken Aydın, Türkiye piyasasında arı için üretilenler dışında ruhsatsız birçok ilaç kullanıldığını belirtti.

İlgili bakanlıkların, balda sadece antibiyotik değil, parazitlere karşı kullanılan kimyasal böcek ilacı kalıntısına bakması, incelemesi gerektiğini anlatan Aydın, şunları kaydetti:

"Kimyasal ilaç kalıntıları bala geçer ve insanlar bu balları bilmeden tüketebilir. Son yıllarda kanser vakaları, birçok hastalık artıyor. Arıcılıkta şu anda antibiyotik kullanımı yasak ama bazı arıcılarımız, bunu sahada da gördüm, bazı tavuk ilaçlarını, kanatlı ilaçlarını kullanma eğiliminde oluyor. Bunlar arıcılık mesleğinde uzun vadede yarardan çok zarar getirir. Vatandaşlarımız, kaliteli bal yemeyi fazlasıyla hak ediyor." - Bursa