Son dakika haber: İspanya ve Fas arasında göç ve terörizmle mücadele anlaşması 3 yıl sonra yürürlükte

Batı Sahra sorununda dış politikasını değiştirerek Fas ile ikili ilişkilerini düzelten İspanya, yaklaşık 3 yıl önce bu ülke ile imzaladığı düzensiz göç ve terörizmle mücadele anlaşmasını 30 Nisan'da yürürlüğe sokacak.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez'in bugün Fas'a yapacağı resmi ziyaret öncesinde iki ülke arasındaki ilişkilerin düzelmesi yönünde adımlar atılmaya başlandı.

İki ülkenin içişleri bakanları arasında 13 Şubat 2019'da Rabat'ta imzalanan, düzensiz göç ve terörizmle mücadelede iş birliği, bilgi alışverişi ve ortak soruşturma faaliyetlerini içeren anlaşmanın 30 Nisan'dan itibaren yürürlüğe gireceği, bugün yayımlanan Resmi Gazete'de bildirildi.

Anlaşma gasp, hırsızlık, kaçakçılık, yasa dışı silah, mühimmat, patlayıcı, radyoaktif madde, biyolojik ve nükleer ticarete karşı iş birliğinin yanı sıra kara para aklama, yasa dışı mali işlemler, ekonomik ve mali alandaki suçlar, para sahteciliği, tarihi değeri olan kültürel nitelikteki nesnelere işlenmiş suçlara karşı da ortak hareket etmeyi öngörüyor.

Söz konusu anlaşmanın, her iki ülkenin egemenliğine veya güvenliğine yönelik bir tehdit oluşması veya ülkeler arasında hukuki çelişkiler yaratması halinde kısmen veya tamamen durdurulma hakkını saklı bulundurduğu bilgisi paylaşıldı.

İspanya Başbakanı Sanchez, Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares ile bu akşam Rabat'a giderek Fas Kralı 6. Muhammed'in vereceği iftara katılacak.

Bu ziyaretle iki ülke arasında yaklaşık 1 yıldır duran ikili ilişkilerin tekrar hareketlenmesi, 2 yıldır ara verilen karşılıklı deniz ulaşımının yeniden başlaması kararının alınması bekleniyor.

İspanya-Fas ilişkileri

Kovid-19'a yakalanan Batı Sahra'daki Polisario Cephesi lideri İbrahim Gali, İspanya hükümetinin girişimiyle tedavi görmek için 22 Nisan 2021'de gizlice Logrono kentine getirilmiş ve Fas yönetimi, tepki olarak Madrid Büyükelçisi Karima Benyaich'i geri çekmişti.

Fas yönetimi, 17 Mayıs 2021'de 8 bin kadar düzensiz göçmenin denizden ve karadan Ceuta kentine akın etmesine göz yummuş, İspanyol hükümeti orduyu da bölgeye göndererek 1 hafta içinde göçü durdurmuştu.

Aradan geçen 10 aylık zamanda her iki taraf da basına açıklama yapmaktan kaçınarak, alt düzeyde müzakereler yürütmüş ve son olarak 14 Mart'ta Sanchez'in, Fas Kralı 6. Muhammed'e gönderdiği mektupla kriz sona ermişti.

Sanchez'in söz konusu mektupta, Fas'ın Batı Sahra sorununun çözümüne yönelik "genişletilmiş özerklik" önerisine İspanya olarak destek verdiklerini belirtmesinin ardından 20 Mart'ta Fas'ın Madrid Büyükelçisi Benyaich görevine dönmüştü.

İspanya'nın doğal gaz alımında bağımlı olduğu Cezayir ise İspanyol hükümetinin Batı Sahra ile ilgili politikasını değiştirdiğini gösteren Sanchez'in mektubunun ardından tepki olarak Madrid Büyükelçisi Said Moussi'yi istişare için merkeze çağırmıştı.

Cezayir ayrıca İspanya'ya tepki olarak bu ülkeden düzensiz göçmen geri alımını durdurup, iki ülke arasındaki uçuşları da askıya aldı.

Fas sınırında, kendisine bağlı iki kenti (Ceuta ve Melilla) olan İspanya, bu ülke ile ilişkilerini yakın tutarak egemenlik haklarını korumak, düzensiz göçe karşı iş birliğini artırmak ve ikili ekonomik ilişkileri artırmak istiyor.

İspanya'nın 2021'de Fas'a ihracatı 9 milyar 500 milyon avroyu, ithalatı da 7 milyar 300 milyon avroyu bulmuştu.