Kinsiz Sanat!

Sanattan eğitime, sosyal yaşamdan edebiyat tarihimize, politik konuların yanı sıra Türk dünyası meselelerinde de fikir beyan etmiş, çözüm önerileri sunmuş önemli entellektüellerden biri olan Kabaklı’nın yazıları hala güncelliğini koruyor. Kitabın ilk makalesi olan ‘Kinsiz Sanat’ta Kabaklı, adeta bugünleri tarif edercesine tespitlerde bulunuyor: ‘Kızdıran, ayıran, düşman eden sanatı sevmiyorum. Öylesine zaten sanat da denmez. ...Sanat akılla, duygu ile, zevk ile yaklaşılan mutluluktur. Sanatı bir savaş mesajı, bir ‘eylem bildirisi’ derekesine indirmeye çalışanlar sanat künyesinden silindiler, zaman onları silkti attı ve sanatı temize çıkardı. Kavgayı, bayağılığı, şehveti, düşmanlığı hedef alan sanat, aczin, küçüklüğün, güçsüzlüğün bildirisi olmaktan öteye değer taşımaz.’

Sanatçı hürriyeti üzerine

Yazılarında ‘geniş ufuklu’ bir aydın olmanın özelliklerini taşıyan Kabaklı 1972’de kaleme aldığı ‘Sanatçı Hürriyeti’ başlıklı bir makalede de çarpıcı tespitlerde bulunuyor: ‘Sanatçı hürriyeti ile politik hürriyetin birbirinden farklı iki kavram olduğunu belirtmeliyiz. Dikta ile yönetilen ülkelerde gerçekten kendi hürriyetine sahip sanatçılar çıkmasına karşılık, demokrasi ülkelerinde, iradesini tamamıyla bazı ideolojilere, parti hizip veya modalara gönüllü olarak teslim etmiş güdümlü sanatçılar bulunması bunun açık delilidir.’ ‘...Kendi ideoloji veya ‘tıynet’ arkadaşlarını tutup öbür sanatçıları silmeye, yok saymaya kalkan kişiler vardır ve böyleleri çoktur. Ufuk darlığı, kültür yetersizliği, hayata ve dünyaya dar ve basit ideoloji açılarından bakma alışkanlığı, sanatçıyı küçük düşüren sebeblerdir. Sanatçı tarihi, coğrafi veya estetik bir genişlik ve derinlik, ayrıca merak ve ‘sevda’ sahibi olmak zorundadır.’