Enerji Bakanı Albayrak'ın Açıklamasına Sektörden Destek

Merve Erdil/ Hürriyet

Enerji Bakanı Berat Albayrak'ın, güneş ve rüzgara dayalı elektrik üretimiyle alakalı "Model değiştirmemiz gerekiyor" açıklamasına sektörden destek geldi. Adnan Polat, enerjide dışa bağımlılıktan kurtulmak için Türkiye'nin tercihini yerli ve yenilenebilir enerjiden yana yapması gerektiğini söylerken, "Rüzgarda 2023 hedefini 20 bin megavat olarak belirleyen Türkiye, mevcut yatırım modelini değiştirerek bu hedefe ulaşabilir" diyor.

Elektrik üretiminde doğalgazın payını hafifletmeye çalışan Türkiye'nin, yenilenebilir enerji dönüşümüyle dışa bağımlılıktan kurtulması mümkün.

Yenilenebilir enerji sektöründeyse son dönemde yatırım modeli ve devlet destekleri gündemde.

Düşen elektrik fiyatları nedeniyle, dövizcinsinden alım desteği sunan YEKDEM'e tabi santral sayısında büyük artış yaşanması sonucunda, bazı desteklerde değişikliğe gidilebileceği konuşuluyor. Enerji sektörü temsilcileri, yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmak için devlet destek mekanizmasının devam etmesi ve mevcut yatırım modelinde değişikliğe gidilmesi gerektiğini savunuyor. Türkiye'nin ilk rüzgar enerjisi yatırımcılarından Adnan Polat, "Büyüme hızı düşünce ve petrol ile gaz fiyatlarında düşüşler başlayınca, arz-talep dengesi bozuldu ve ilk defa enerji fazlası ve ucuzluğu oldu. Ama eğer uzun vadeli planımızı yapıyorsak bununla ilgili Türkiye olarak bir karar vermemiz lazım. Burada bir yol ayrımında olduğumuzu söyleyebiliriz; Türkiye bu kararını yenilenebilir enerjiden yana yapacaksa, gereğini yapmalı. 'Önümüzdeki 30 yılın projeksiyonu bu' deyip, kesin kaideler, kuralları koyup, değiştirmeden, bunun arkasında durmalıyız" diyor.

150 MİLYAR $ TASARRUF

Polat Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Polat, Türkiye'nin orta-uzun vadeli enerji yol haritasını belirlemek zorunda olduğu bir dönemden geçtiğini vurgulayarak, şöyle konuşuyor: "Rüzgar enerjisinin birinci gününden itibaren varız. Şu andaki rüzgar enerjisinin belirlenen hedefi 2023'e kadar 20 bin MW yapılması. 8 yıl var ama henüz 4.700 MW'tayız. Rüzgarda mevcut yarışma modelinin uygun olduğu kanaatinde değiliz. Belirlenen hedef, 10-20 MW'lık tesislerle varılabilecek bir hedef değil. Üst düzeyde ön yeterlilik koyup, gerçek yatırımcıları tespit edip, onlara yüksek kapasitelerde lisans verip, o yatırımları yaptırmak lazım. Devletin hedefi, 2023 hedefi olan bu 20 bin MW'ı yapıp, hiç olmazsa her yıl minimum 3 milyar dolar ödeyecekleri doğalgaz bedelinden tasarruf etmek olmalı. Bu tesislere 40-50 yıllık lisans verildiğine göre yıllık 3 milyar dolar deseniz 150 milyar dolar tasarruf anlamına geliyor."

ARPA BOYU YOL GİTTİK

Enerji Bakanlığı ve EPDK'nın büyük çaplı yatırımları yapabilecek firmaları bildiğini söyleyen Polat, "Şu ana kadar 10 bin MW'ın üstünde lisans verildi ama hayata geçen 4.700 MW. 15 senedir gidebildiğimiz yol, az gittik, uz gittik, arpa boyu yol gittik gibi. Çünkü beklentiler daha yüksekti. 20 bin MW hedefine lisanslama modeli değiştirilerek hala ulaşılabilir. Almanya ile aynı dönemlerde başladık. İki ülkede de yenilenebilir enerji sıfırdı. Almanya güneşte 40 bin MW'a ulaştı. Üstüne üstlük Almanya'da güneş faktörü bizim yarımız kadar. Türkiye'de güneş enerjisi, lisanssız olarak 500 MW ancak olmuş. Rüzgarda da Almanya 40 bin MW'a dayandı. Belki ilk yatırım biraz pahalı gibi geliyor ama bu tesisler 50 yıllık tesisler olacak. Bakıyoruz petrol üreten ülkeler hepsi güneş enerjisi yapmaya başladı. Bu işe girdiğimiz tarihten beri 20 yıldır savunduğumuz bir şey var, Türkiye olarak yerli kaynaklarımıza dönmeliyiz" diyor.

Fabrika kurmayahazır firmalar var

Polat, yenilenebilir enerjide büyüme hızlandıkça Türkiye'de makine ekipman üretimlerinin de hızlanacağını kaydederek, "Şu anda kanat fabrikası, kule fabrikası var, fakat esas türbin jeneratör fabrikası kurmaya hazır firmalar var. Yarın ortam müsait olsa gelip yatırımı yapacaklar, biz de dahil. Bu yatırımlar yapılsa, istihdamın yanında, teknoloji transferi olacak, ihracat imkanı olacak. Bugün İzmir'deki kanat fabrikasından Japonya, Almanya, Kanada ve Amerika'ya ihracat yapılıyor ki yatırımı yapan da Alman firması. Yüzde 80'ini ihraç ediyor çünkü Türkiye'de şu anda tüketemiyor, kapasiteyi kullanmıyor" diyor.

Destek süresi 5 yıl uzasın

Devletin, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimine sağladığı alım desteği 10 yıllık ve bazı santraller için süre dolmak üzere. Polat, bu konuda "Alım garantileri bittiği için 10 yılı doldurmuş ve doldurmakta olan santrallerde büyük bir endişe var. Krediler aşağı yukarı 15 yıllık. Destek mekanizması ilk kurgulandığında, teşvikler bittiğinde piyasa fiyatları ile benzer fiyatlar olacağı yönünde beklenti vardı. Özellikle petrol fiyatlarının düşmesiyle elektrik fiyatları çok aşağı indi. Alım garantili fiyatlarla bugünkü elektrik fiyatı arasında 2.5-3 dolar/cent'lik bir fark oluştu. Destek süresinin 5 yıl daha uzatılması lazım" yorumunu yapıyor.

Devamı için .