Karaisalı'da Sofu Dede Unutulmadı

Adana'nın Karaisalı ilçesinin Kaledağı Köyü Sofu Dede Mahallesi'nde bulunan Sofu Dede Türbesi yanı başında düzenlenen alanda Sofu Dede İlim ve Kültür Derneği tarafından anma etkinliği düzenlendi.

Bu yıl 6.'sı düzenlenen, Kuran-ı Kerim ve İlahilerin okunduğu, kıl çadırların kurularak küçük bir köy müzesinin oluşturulduğu anma etkinliğine Karaisalı ve Aladağ ilçelerinin köylerinden ve Adana merkezden yaklaşık 1500 kişi katıldı.

Etkinliğe yirmi metrelik bayrak direğine İstiklal Marşı eşliğinde bayrak çekilerek başlandı. Sofu Dede İlim ve Kültür Derneği başkanı Musa Tabak açış konuşmasında, bu etkinliklerin devam edeceğini belirterek, etkinlik alanın ve türbe etrafının düzenlenmesi için büyük çaba sarf eden Karaisalı Belediye Başkanı Saadettin Aslan'a ve Sofu Dede'nin tarihi yönünü araştırarak bir kitapçık haline getiren Araştırmacı Yazar Yusuf Delikoca'ya bu hizmetinden dolayı teşekkür ederek plaket sundu.

Karaisalı Belediye Başkanı Saadettin Aslan yaptığı konuşmada Sofu Dede ilim ve kültür derneği yönetimine bu etkinliği düzenlediği ve Yazar Yusuf Delikoca'ya tarihi geçmişini araştırdığı için teşekkür etti. Aslan, "Sofu Dede ve onun gibi veli ve evliyalar bu toprakların Türkleşmesi ve İslamlaşması için ömürlerini feda etmiş, hatıralarının yaşatılması gereken önemli zatlardır. Bugün burada manevi bir ortamda bir aradayız. Buranın daha da güzelleşmesi için birçok çalışma yaptık. Amacımız gelecek nesillere bu milli ve manevi duyguları aktarmaktır. Ben bir partinin belediye başkanı değilim, ben halkın belediye başkanı olarak ilçemizin geleceği için her türlü hizmeti yapmaya hazırım. Bu vatanın, bu toprakların ve bayrağımızın kıymetini bilmeliyiz. Birliğimizi beraberliğimizi bozmadan daha ileriye kol kola yürümeliyiz. Sofu Dede gibi Horasan'dan kalkıp gelen tüm erenler hep birlik ve beraberlikten söz etmişlerdir" dedi.

Sofu Dede'nin tarihi yönünü araştırarak "Beş asırlık ulu çınar Sofu Dede" adlı kitapçık haline getiren Yazar Yusuf Delikoca ise, Sofu Dede hakkındaki tarihi kaynakları üzerinde konuşma yaparak, "Sofu Dede, Karaisalı'nın tarihinde yerini almış, yaklaşık beş yüz yıldır da halkın gönlünde ve o toprakların manevi bir bekçisi olarak yaşamaya devem etmektedir" dedi.

Delokoca, sözlerine şöyle devam etti;

"Başbakanlık ve Osmanlı arşivlerinde yapılan incelemeler sonucunda Sofu Dede adı ilk olarak 1525 tarihli Adana Sancağı Mufassal Tahrir Defteri'nde geçmektedir. Burada Sofu Dede adlı bir yerden bahsedilmektedir. Adana Sancağı'na bağlı olarak Hacılı Nahiyesi'nde bir mezra adıdır. Burayı ekinlik olarak kullanan Dengizlü oymağı her yıl buradan düzenli olarak vergi vermektedir. Cema'at-i Dengizlü adı ile geçen oymak geniş bir nüfusa sahiptir. Oymak içinde vergi veren kişilerin adları üzerinde inceleme yaptığımız zaman Sofu, şeyh, evliya ve hoca kelimelerin çok sayıda geçtiğini görmekteyiz. Sofu Dede adı bir başka belgede Başbakanlık Osmanlı Arşivleri içerisinde bulunan 1688 tarihli Muhasebe-i Anadolu Defteri'nde geçmektedir. Bu kayıtlarda Karaisalı'ya bağlı olarak Dündarlı bölgesinde kurulan Sofu Dede ve Malaga zaviyelerinden bahsedilmektedir. Yani Sofu Dede namına açılan bir zaviye vardır. 1872 tarihli Adana Valiliği Vilayet Salnamesi'nde de Sofu Dede ve Adana'da bulunan diğer ziyaretlerden ilk olarak bahsedilmiştir. Karaisalı ilçemizde Sofu Dede ile birlikte yedi ziyaretten bahsedilmektedir. " Karisalu'da- Derun-i kazada Mahmut Dede, Hasan Dede, Ürgüp Dede, Kaplancı ve Elmaser Dede, Yağmur Dede, Sofu Dede namlarında 7 adet ziyaretgah-ı evliya ve bir de Şeyh Ali'nin türbesi bulunmaktadır."

Etkinlik, türbenin ziyareti, dular ve 30 koyun kesilerek hazırlanan et kavurma ve yayık ayran ikramı ile sona erdi.

Anma etkinliğine MHP Adana Milletvekili Seyfettin Yılmaz, Adana Kent Konseyi Başkanı Ahmet Özen, Adana Büyükşehir Belediyesi 2. Bölge Şube Müdürü Bekir Durukan ve çok sayıda meclis üyesi, muhtar ve davetli katıldı. - ADANA