Türkiye'de Tam Buğday Ekmeği Yaygınlaştırılacak

Zeynep Akyıl- Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Türkiye'de tam buğday ekmeğinin tüketiminin yaygınlaştırılması amacıyla çalışma başlattı.

Buna göre, temel besin maddelerinden biri olmasına rağmen düşük randımanlı unlardan yapılması nedeniyle B vitamin yetersizliklerinin görüldüğü ekmeğe alternatif besleyici değeri daha yüksek ve B grubu vitaminler ile mineral açısından zengin tam buğday ekmeğinin tüketiminin yaygınlaştırılması amacıyla tüketicinin farkındalığı artırılacak.

Yaygınlaştırma çalışmaları kapsamında Sağlık Bakanlığı, meslek kuruluşları ve üniversitelerle de işbirliği yapacak Gıda Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca kamu spotları afiş, broşürler hazırlanacak, sempozyum, panel, çalıştay gibi faaliyetler düzenlenecek.

Tam buğday ekmeğinin tüketiminin artırılması durumunda sağlıklı beslenmenin yanı sıra buğday tüketiminde de önemli tasarruf sağlanacak.

-Tam buğday ekmeğinin bir çok faydası bulunuyor-

Türkiye'de buğday en çok un şeklinde tüketilirken, toplumun yüzde 90'ı buğday unundan yapılan ekmeği satın alıyor. Ancak öğütülme sırasında buğday tanesinin dış ve en içteki öz kısımları ayrılıyor ve besin değeri büyük ölçüde azalıyor.

Uzmanlara göre, tam buğday ekmeğinin içerdiği biyoaktif bileşenler nedeniyle

besleyici değeri daha yüksek bulunuyor. Bazı B grubu vitaminler, mineraller ve posa için iyi bir kaynak olan tam buğday ekmeği, bağırsak fonksiyonlarının düzenlenmesinde, kan lipitlerinin kontrolünde, diyabette kan şekerinin kontrolünde önemli katkılar sağlıyor.

Daha az enerji vererek, daha fazla tokluk sağlayan tam buğday ekmeği,böylece obezite oluşma riskini azaltıyor.

Kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon ve diyabet gibi kronik hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olan tam buğday ekmeği lif içeriklerinden dolayı kan şekeri dalgalanmalarını ve insülin düzeylerindeki yükselmeyi önleyerek, açlık duygusunun azalmasında etkili olabiliyor.

-Buğday tüketiminde tasarruf sağlanacak -

Bakanlık verilerine göre, Türkiye'de 2009-2010 dönemi itibarıyla gıda olarak 14 milyon 495 bin ton buğday tüketilirken, beyaz un imalatında 100 kg buğdayda 50-60 kg un elde ediliyor ve yüzde 40-50 civarında bir ayrıştırma söz konusu oluyor.

Buna karşın 100 kg buğdaydan 90-95 kilogram un elde edilmesi ile tam buğday unu sağlanması durumunda aradaki fark insan beslenmesine yönlendirilerek sağlıklı beslenme yanında, buğday tüketiminde de önemli derecede tasarruf sağlanabilecek. Bu nedenle Türkiye'nin buğday tüketimi artmayacak.

-Türkiye'de tüketim oldukça düşük-

Türkiye'de günlük 123 milyon adet ekmek üretiliyor. Bunun sadece yüzde 1,5'i tam buğday ekmeği veya kepekli ekmekten oluşuyor. Avrupa ülkelerinde ekmek tüketimi Türkiye'ye göre daha az olmasına karşın tüketilen ekmeğin büyük çoğunluğu da tam buğday ekmeği, kepekli ekmek,çavdar ekmeği gibi ekmek çeşitleri oluşturuyor.

-Ekmek tebliğindeki düzenleme-

Tam buğday ekmeğinin 2002 yılında yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliğinde belirlenmiş olmasına rağmen satış yerlerinde bulundurulmasına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmuyordu.

Ancak 4 Ocak 2012 tarihide yayımlanarak yürürlüğe giren "Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği" ile tam buğday ekmeği ve tam buğday unlu ekmeğin kalite kriterleri tanımlandı ve tebliğ kapsamındaki ürünleri piyasaya arz eden yerlerin tam buğday ekmeği ve/veya tam buğday unlu ekmek ile kepekli ekmek de bulundurması zorunluluk haline getirildi.

Söz konusu bu hüküm 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek. Ekmek tebliğine göre ekmekte kepek oranı en az yüzde 0,65, en çok yüzde 1,1 ile tam buğday ekmeğinde ise en az yüzde 1,2 en çok 2,9 olarak belirlendi.

- ANKARA