Yyü'de 'van Depremi Çalıştayı'

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Erdik, Van depreminin yarattığı mali kaybın 3 milyar dolar civarında olduğunu belirterek, "Bu da gayri safi milli hasılasının yüzde 30'u anlamına geliyor. Yani Van, 30 saniyelik sürede üretiminin yüzde 30'unu kaybetti" dedi.

Yüzüncü Yıl, Boğaziçi, Ortadoğu Teknik ve İstanbul Teknik üniversitelerinin işbirliğiyle düzenlenen "Van Depremi Çalıştayı" YYÜ'nün Zeve Yerleşkesi'nde bulunan ilahiyat fakültesi toplantı salonunda yapıldı.

Toplantının açılışında konuşan YYÜ Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, yıkıcı özelliği olan depremlerin insanlarda çok derin izler bıraktığını ifade ederek, en büyük olumsuzluğun ise insanları psikolojik olarak etkilemesi olduğunu söyledi. Depremden sonra birçok internet sitesinin yeni depremler olacağı yönünde tahminlerde bulunduğunu dile getiren Battal, bu doğa olayının ne zaman olacağına dair kimsenin net bilgi verme şansı bulunmadığını belirterek, insanları panikleten internet sitelerinden yakındı.

Battal, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Adamlar internet sitesi kurmuş, '12 saat sonra 6.2 şiddetinde deprem olacak' diye duyuru yapıyor. 12 saat doluyor. Deprem olmuyor bu kez '80 saat sonra' diye açıklama yapıyorlar. Böyle bir şey olur mu- Bilimde böyle bir şey yok. İnsanların psikolojisini bozmaya devam ediyorlar. Peki bunun karşılığı ne- Hiçbir şey. 100 adet tahminde bulunuyor biri tutuyor sonra depremi bilen 'bilim adamı' veya 'kahin' oluyor."

-Van üretiminin yüzde 30'unu 30 saniyede kaybetti-

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Erdik de Van depreminin son 100 yılda meydana gelen ilk 10 deprem arasında bulunduğunu, yarattığı hasarın da o ölçüde büyük olduğunu bildirdi.

Hasar tespit sonuçlarına göre, 30 bine yakın konutun yıkık ve ağır hasarlı olduğuna işaret eden Erdik, depremin yaptığı mali kaybın 3 milyar dolar civarında olduğunu söyledi. Bu rakamın Van'ın gayri safi milli hasılasının yüzde 30'u anlamına geldiğini anımsatan Erdik, şunları kaydetti:

"Van 30 saniyelik sürede kendi üretiminin yüzde 30'unu kaybetti. sadece sigortalı kayıplar yaklaşık 300 milyon liradır. Deprem sigortasının ödemesi de 60 milyon lira seviyelerindedir. Bu, toplam kaybın yüzde 10'u demektir. Gelişmiş ülkelerde bu rakam yüzde 80 seviyelerindedir. Yapılardaki hasarın büyük sorumluluğu maalesef kullanılmış duvar tiplerinden oldu. Türkiye'deki bütün depremler için bu durum geçerlidir. Depremde en zayıf yapılarımız 5 ve 7 katlı yapılardır ve bunların gözden geçirilmesi gerekir."

ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Koçyiğit de Türkiye'deki büyük eksikliğin insanların yaşadıkları yerlerdeki doğal afetleri ve yaratacağı tehlikeleri sorgulama alışkanlığının olmamasından kaynaklandığını belirterek, şöyle konuştu:

"Bunun eğitim ve öğretimi yapılmadıkça bu tür hayal kırıklıkları, panikler belki bir süre daha devam edecektir. Deprem konusunda 2000 yılından sonra önemli mesafe kat ettiğimiz konusunda da iyimserim ve bunun daha da iyiye gideceğini düşünüyorum. Van, birinci ve ikinci derece deprem bölgesi diyebildiğimiz Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu fay sistemlerinin 150-200 kilometre uzaklıktadır. Bu sebeple burası çok fazla ilgi çekmemiş. Depremle ilgili olanlar, biraz kataloğu karıştırmış olanlar ya da uzaktan algılama değil de biraz Van çevresinde, Zap suyunda, Başkale'de ayakkabı eskitselerdi, buranın deprem tehlikesinin ne kadar yüksek olduğunu bilirlerdi. Van bölgesinin deprem tehlikesi büyüktür."

Çalıştay, katılımcı diğer öğretim üyelerinin sunumlarıyla sona erdi.

- VAN