Antalya Finike'de Pıngıdık Geleneği Nesillerdir Yaşatılıyor

Antalya'nın Finike ilçesi Gökbük Mahallesi'nde, baharı karşılama, dirlik, birlik, bereket ve bölüşmeyi simgelediği düşünülen ve nesilerdir yaşatılan 'Pıngıdık' geleneği için etkinlik düzenlendi.

Finike'ye bağlı Gökbük Mahallesi'nde 'erginlenme ritüeli' olarak bilinen Pıngıdık geleneği her yıl 21 Mart'ta yapılırken, son yıllarda mahalle nüfusunun çoğunluğunun dışarıda yaşaması dolayısıyla sömestir tatilinde gerçekleştiriliyor. Yetişkinlerle ergenlik çağında olanlar arasında doğrudan bir rekabeti de sembolize eden ritüelde mahalle halkı, baharı karşılama, dirlik, birlik, bereket ve bölüşmeyi simgeleyen oyun için tek yürek oluyor. Pıngıdık geleneği için mahalle tiyatro sahnesine dönüşüyor.

BİR GENÇ PINGIDIK YAPILIYOR

Oyunun hazırlanması birkaç gün önceden başlıyor. İş hayatı dolayısıyla köy dışında bulunan halkın da kaçırmadığı oyunda, ergenlik çağına gelmiş erkekler toplanarak aralarında iş bölümü yapıyor. Pıngıdık yapılan delikanlıya, siyah keçi postu giydiriliyor yüzü siyaha boyanıyor. Pıngıdık olan gencin önünde bereketi simgeleyen çan takılı sopa, sırtına ise uçlarında zil olan sopa bağlanıyor.

GENÇ KIZLAR OCAK BAŞINA GEÇİYOR

Hazırlıkların ardından havanın kararmasıyla birlikte merkezi yerde 'dirlik ateşi' yakılıyor. Genç kızlar da kırmızı eşarp takarak kendi ekmek ocaklarını yakarak sofranın başına geçiyor. Bu arada Pıngıdık, elindeki tenekeleri çalarak arkasından gelen gençlerle birlikte ev ev dolaşıyor. Herkesten imkanları ölçüsünde un, tuz, susam ve odun alan gençler daha sonra teneke ve def çalarak ateşin yakıldığı alana geliyor.

GENÇ ERKEKLER NÖBET TUTUYOR

Genç kızların pişirdiği ekmekler, yetişkinler tarafından çalınmasın diye genç erkekler tarafından nöbet tutuluyor. Yetişkinler ekmek çalmaya kalktığında ise gençler harekete geçiyor ve ekmek çalan yetişkini alandan çıkmadan yakalamaya çalışıyor. Bölüşmeyi de simgeleyen gelenekte, daha sonra ekmekler köy halkı ve dışarıdan gelen konuklara ikram ediliyor. Gece yarısından sonra da artan malzeme ve ekmekler gençler tarafından ihtiyacı olan ailelerin kapısına gizlice bırakılıyor.

'TARİHSEL BİR KÜLTÜRDÜR'

Gökbük Mahallesi'nde oturan Ahmet Kahyaoğlu, 30 yıldır Türk turizmine hizmet ettim. Emekli olup kendi köyüme yerleştim. Bu etkinlik bin yıllardır dededen toruna kalarak bugüne gelmiş. Pıngıdık'ın asıl amacı bolluk, bereket, yağmur duası, paylaşım, eşitlik, paylaşımcılıktır. Alevi inancına göre rızalık almaktır. Gençlerimiz toplar, genç kızlarımız pişirir. Herkesin evine eşit olarak dağıtılır ve yenilir. Bu bizde tarihsel bir kültürdür. Orta Asya'dan göçüp gelirken getirdiğimiz bir kültürün parçasıdır. Bugün devam ediyor, yarın da torunlarımız devam ettirecektir dedi.

BİN YILDIR SÖNMEYEN ATEŞ

Hüseyin Esin, Pıngıdık etkinliğinin Orta Asya'dan beri devam eden ve Şamanizm geleneğinden gelen bir ritüel olduğunu belirterek, Pıngıdık, köyümüzde bin yıldır sönmeyen ateş olarak nesillerdir devam ediyor. Yağmur duası şeklinde başlayan bu gelenek, birliği, beraberliği, bir lokma ekmeği ve umudu bölüşmek amacıyla insanların sömestir tatilinde bir araya gelerek kutladığı bir etkinlik diye konuştu.