Tam zamanı! Dalından mutfağa en kısa yol: Balkon bahçeciliği

Rakamlar Türkiye'de nüfusun yaklaşık yüzde 70'inin artık kentlerde yaşadığını söylüyor. Bu, çok katlı, çok konutlu ve topraktan uzak bir hayat demek. Bu hayatın içinde düne kadar her istediğimizi bulduğumuz marketler, canımızın istediğini kapımıza getirenler ve bütün bunları uzaklarda bir yerlerde bizim için üretenler vardı. Umuyoruz ki kısa bir süre sonra her şey normale dönecek ama yine de bu krizden çıkarılacak birçok ders var. Örneğin artık hepimiz bir domates ya da bir paket bulgurun bankalardaki bol sıfırlı hesaplardan daha önemli olduğu günlerin sadece distopik filmlerde görülmeyeceğini, kendi hayatlarımızın da başrolüne geçebileceğini anladık. Evet hem şehirde yaşayıp hem de kendi kendine yeten bir hayat kurmak kolay değil. Ancak bu yolda atabileceğimiz küçük ama önemli adımlar var. Örneğin son yıllarda Türkiye'de de yaygınlaşan balkon bahçeciliği gibi...

Şimdi tarımın keşfedildiği Anadolu'da binlerce yıldır uygulanan kadim bilgileri yeniden hatırlama zamanı. Tam da bahçelerin ekilmeye başladığı şu günlerde siz de balkonunuzdaki saksılarda bazı ihtiyaçlarınızı yetiştirerek işe başlayabilirsiniz.  Ekim tek başına kolay olabilir ama Ama önce bilmeniz gereken incelikler var.

Temiz toprak:

Fidanlıklar, botanik bahçeleri ve süs bitkisi satılan yerlerde torf da bulabilirsiniz. Sipariş veremiyorsanız dert etmeyin çünkü toprak üstünde yaşıyoruz, uygun bir yerden saksılarınızı doldurun.

Organik gübre kompostlama:

Tabii ki kimyasal zehirlerden bahsetmiyoruz. Organik de olsa az gübre kullanın. Isırganotu, nane, fesleğen gibi bitkilerden kendiniz de kuvvetlendiriciler hazırlayabilir ya da kompost yapabilirsiniz.

Geniş saksılar-tahta kasalar:

Tahta kasalar en fazla 30-35 santim yüksekliğinde olmalı. Geniş plastik saksılar ya da peynir ve yağ tenekeleri de iş görebilir. Saksılar aralıklı ve büyükten küçüğe doğru yerleştirilmeli.

Toprak ve su için malzemeler:

Perlit denilen madde topraktaki suyu tutar ve su tasarrufu sağlar.Genelde torfla birlikte dörtte bir oranında kullanılır.Köklerde biriken fazla suyun drenajı için çakıl taşları da işe yarar.

Fide ve tohum:

Alanınızın büyüklüğü önemli değil ama kullandığınız fidelerin ekolojik/organik olmasına özen gösterin.

Saksı bahçeciliğinin püf noktaları

Saksı toprağı karışımınız hafif ve nem tutan özellikte olmalı. Bunun için hazır torfa kompost ve gübreyle bir miktar perlit de ekleyebilirsiniz.

Yeriniz darsa bitkilerinizi minyatür kekikler, cüce adaçayı ve maydanozun küçük formları, fesleğen, frenk soğanı ya da dereotu gibi küçük türlerden seçmelisiniz.

Birçok ürünü saksıda yetiştirmek mümkün. Ancak tohumları çimlendirip fidelere dönüştürme süreci iyi takip edilmeli. Toprak da sürekli nemli tutulmalı.

Uygun koşullar da önemli. Örneğin; kekik, biberiye, adaçayı ve mercanköşk güneyden gelen ışığı, fesleğen ve maydanozsa öğleden sonra güneşini sever.

Eğer evinizin dış cephesi kaplamaysa pencere önüne kuracağınız saksının duvara temas eden tarafı arasında hava sirkülasyonu için boşluk kalmalı.

Tohumu güvenilir adresten alın

Köylülerin yerel tohuma ulaşması günümüz şartlarında zorlaşsa da Pembe Domates Ağı (www.pembedomates.org), Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi (www.ztbb.org), Ovacık Köyü Kadın Tohum Derneği (biovacik.com), Bodrum Tohum Derneği (www.facebook.com/bodrumtohumdernegi), Ulusal Tohum Takas Merkezi (www.facebook.com/groups/ulusaltohumtakasmerkezi), Seferihisar Belediyesi Can Yücel Tohum Merkezi (www.facebook.com/CanYucelTohumMerkezi) ve Buğday Derneği (www.bugday.org/blog) doğru adresler.

Cebinizde Dünya'yı taşıyın, gezegene yabancı kalmayın

Evlere kapandık ama doğayla aramızdaki bağı güçlendirmek mümkün. İşte çevremizdeki hayvanlarla bitkileri tanımamıza yardımcı olacak, pratik bilgiler de verecek aplikasyonlar...

Merhaba bitki, tanışalım mı?

PlantNet/ iOS ve Android

Son derece pratik ve aynı zamanda popüler bir uygulama. Yapmak gereken tek şey söz konusu bitkinin yakın plandan ve ayırt edilebilir bir fotoğrafını çekmek ve programa tanıtmak. Siz bitkiyle ilgili bilgi alırken aynı zamanda büyük bir vatandaşlık bilim projesi olan uygulama, fotoğrafı çekilen ve tanımlanan bitkilerle kendini sürekli geliştiriyor.

Dünyamızda neler oluyor?

Piqqo Projects/ iOS

Macaristan'da çöpü yeşil enerjiye çeviren yenilenebilir enerji projesinden Meksika'da topraklarını korumaya çalışan köylülere, güneş enerjisi ile beslenen bir anaokulu projesinden yağmur ormanlarındaki yerlilerin mücadelesine kadar gezegen için yapılanlardan bu uygulama sayesinde haberdar olabilirsiniz.

Selam Dünyalı, ben dostum

Good on you/ iOS

Bu aplikasyon çevre dostu bütün markaları, aynı zamanda bir puanlama sistemiyle karşınıza çıkarıyor. İhtiyacınız olan ürünleri seçiyorsunuz, uygulama fiyat ve bir tür çevre dostu puan sıralaması yapıyor.

Göremesen de dinle...

Relaxio/ iOS ve Android

Rahatlatıcı okyanus, yaz ormanı, çağlayan, dağ ormanı, yağmur sesi, sakin gece, kamp ateşi... Relaxio, Google Play'den indirebileceğiniz ve doğadaki sesleri dinleyebileceğiniz ücretsiz bir uygulama. Ses uygulamaları içinde en iyilerden biri olarak kabul ediliyor. Ayrıca sesleri kişiselleştirme olanağı da sunuyor. (www.relaxio.net)

Bir kuş sesi duydum sanki!

Merlin Bird ID/ iOS

Bir kuş gördünüz ve ismini merak ediyorsunuz. 3 soruyu cevaplayın veya bir fotoğraf yükleyin ve Merlin Bird ID gizemi çözmenize yardımcı olsun. Alanında dünyanın en iyilerinden olan Cornell Ornitoloji Lab tarafından geliştirilen uygulama, vatandaş bilimi projesi olan 'eBird'deki 650 milyondan fazla gözlemden yararlanıyor.

Rambo olma kılavuzu

Offline Survival Manual/ Android

Aplikasyon temel ilkyardım, sığınak yapma, yiyecek bulma, tuzak kurma gibi birçok konuda bilgi veriyor. Kampçılığı, doğada vakit geçirmeyi seven kimseler için birçok farklı pratik bilgi de içeriyor.