Gazze, coğrafi konumu ve siyasi durumuyla dikkat çeken, Orta Doğu'da bulunan bir bölgedir. Gazze'nin bulunduğu bölge, tarih boyunca çeşitli uluslar ve kültürler tarafından kontrol edilmiştir ve günümüzdeki durumuyla da uluslararası dikkatleri çekmektedir. İnsani durumuna gelince, Gazze'deki sivil halk, siyasi çatışmalar ve ekonomik zorluklar nedeniyle temel insani ihtiyaçlarını karşılamakta zorluklar yaşamaktadır. Gazze hangi ülkede?
Gazze, Doğu Akdeniz kıyısında yer alan ve Filistin topraklarının bir parçası olan bir bölgedir. Toplamda yaklaşık 365 kilometrekarelik bir alanı kaplayan Gazze Şeridi, İsrail'in güneyinde ve Mısır'ın kuzeydoğusunda bulunur. Coğrafi olarak stratejik bir konuma sahip olan Gazze, tarih boyunca çeşitli kültürlerin etkisi altında kalmıştır.
Gazze, Filistin topraklarının ve bölgenin siyasi ve toplumsal açıdan karmaşık bir parçasıdır. 1948 Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra Gazze, Mısır tarafından yönetilmiş ve 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan sonra İsrail tarafından kontrol altına alınmıştır. Daha sonra 2005 yılında İsrail'in tek taraflı geri çekilmesiyle Gazze, Filistin Yönetimi'nin kontrolüne geçmiştir. Bugün Gazze Şeridi, Filistin Ulusal Yönetimi'nin kontrolü altında olan ve uluslararası alanda tartışmalı bir konuma sahip bir bölgedir.
Gazze, uzun yıllardır devam eden siyasi çatışmalar ve ekonomik zorluklar nedeniyle insan hakları ve yaşam koşulları açısından zorlu bir durumla karşı karşıyadır. Bölgedeki sivil halk, temel insani ihtiyaçlarını karşılamakta zorluklar yaşamaktadır. Uluslararası yardımlar ve insani organizasyonların çabalarıyla bölgedeki insani durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yürütülmektedir.
Künye
Genel Durum
Yaklaşık 400 yıl Osmanlı İmparatorluğu tarafından yönetilen, Ürdün Nehri ile Akdeniz arasında kalan tarihi Filistin toprakları, imparatorluğun tarih sahnesinden çekilmesiyle önce İngilizler tarafından işgal edildi, daha sonra bu topraklarda İsrail devleti kuruldu.
19. yüzyılın başından itibaren yoğun Yahudi göçüne maruz kalan tarihi Filistin toprakları, 1917'de ilan edilen Balfour Deklarasyonu ile hızlanan Yahudi göçüyle sarsıldı. İngiliz mandasının kontrolündeki Kudüs ve Filistin'de durum Müslümanlar aleyhine tehdit edici boyut kazandı.
Ulusal Yahudi Konseyi, tarihi Filistin toprakları üzerinde 14 Mayıs 1948'de İsrail Devleti'nin kurulduğunu ilan etti. İsrail devletinin ilanından sonra başlayan Arap devletleri ile İsrail arasındaki savaşta İsrail, BM'nin 1947'de ilan ettiği taksim planının aksine sınırlarını genişletti. Bu tarihten sonra Batı Kudüs İsrail'in, Doğu Kudüs Müslümanların yönetimine geçti.
Ürdün'ün kontrolündeki Doğu Kudüs ve Batı Şeria, 1967'deki 6 gün savaşında İsrail tarafından işgal edildi. İslam dünyası tarafından Mekke ve Medine'den sonra kutsal şehir sayılan Kudüs ve buradaki İslam mukaddesatı, fanatik Yahudilerin saldırılarına maruz kaldı.
Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat, 1977'de İsrail'e ve Kudüs'e yaptığı resmi ziyaretle İsrail'i ve Kudüs'teki hakimiyetini kabul eden ilk Arap lider oldu. Bundan yaklaşık 2 yıl sonra ABD öncülüğünde Mısır-İsrail arasında Camp David Barış Anlaşması imzalandı.
İsrail, 1980'de Kudüs'ü doğusuyla-batısıyla birleşik olarak İsrail'in başkenti ilan etti. BM Güvenlik Konseyi, Kudüs'ün İsrail'in başkenti olarak ilan edilişini tanımadı.
Gazze ve Batı Şeria'da 1987'de başlayan ve geniş halk yığınlarının katıldığı 1. İntifada, 1993 Oslo Antlaşması ile sonuçlandı. Oslo antlaşması ile FKÖ, Filistin'in resmi temsilcisi kabul edildi. FKÖ'nün kontrolünde, Doğu Kudüs hariç Batı Şeria ile Gazze'de sınırlı otoriteye sahip Filistin Özerk Yönetimi kuruldu.
İsrail'in eski Başbakanı Ariel Şaron'un 2000 yılında yüzlerce korumasıyla Mescid-i Aksa'yı ziyaret etmesiyle 2. İntifada patlak verdi. İsrail, 2002'de Batı Şeria'ya 'Koruyucu Kalkan' askeri harekatını başlattı. Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Yasir Arafat'ın Ramallah'taki ofisini kuşattı ve Arafat'ın bu ofisten ayrılmasına bir daha izin vermedi. Askeri harekatın ardından güvenlik gerekçesiyle Batı Şeria'yı Doğu Kudüs'ten ayıran 700 kilometrelik bir duvar inşa etmeye başladı. "Utanç Duvarı" adı verilen duvar, Batı Şeria'da yaşayan birçok Filistinliyi evinden, okulundan koparmanın yanı sıra doğrudan İsrail denetimi altındaki toprakları da genişletti.
İsrail'in fiili işgali altındaki Batı Şeria'da 400 bin, Doğu Kudüs'te 200 bini aşkın Yahudi yerleşimci bulunuyor. Uluslararası hukuka göre, buradaki Yahudi yerleşimlerin tümü yasa dışı kabul ediliyor.
İsrail ile Filistin arasındaki barış görüşmeleri, İsrail'in "1967 sınırlarını, zorunlu göçe maruz bırakılan Filistinlilerin geri dönüş hakkını ve Yahudi yerleşim birimleri inşasına son vermeyi kabul etmemesi" nedeniyle Nisan 2014'te durmuştu.
Sonuç olarak, Gazze, Orta Doğu'da bulunan ve tarih boyunca çeşitli kültürlerin etkisi altında kalmış önemli bir bölgedir. Siyasi ve coğrafi açıdan karmaşık bir konuma sahip olan Gazze, uluslararası alanda da dikkat çeken bir bölge olarak önemini korumaktadır.
Son Dakika › Dünya › Gazze hangi ülkede? Coğrafi, siyasi ve insani durumu: Orta Doğu'nun karmaşık bölgesi - Son Dakika
Sizin düşünceleriniz neler ?