"İlişkiler Tümüyle Kopmadı"

İsrail Savunma Bakanlığı üst düzey yetkililerinden, Siyasi - Güvenlik Bölümü Başkanı Amos Gilad, Türkiye ile İsrail'in birbirinden tümüyle kopmasının söz konusu olmadığını söyledi.

İsrail'de yayınlanan Jerusalem Post gazetesinde İsrail-Türkiye ilişkilerine ilişkin yer alan bir makale

İsrail'in "yeni, keskin ve iyi hesaplanmış bir diplomasi oyunu oynaması ve ilk adımı Türkiye'nin atmasına izin vermesi gerektiği" belirtildi. Efrat Aviv tarafından "Sıfır sorun politikasından 10 sorun politikasına" başlıklı makalede ilk olarak bir Türk deyimine göndermede bulunularak, ip ile ilişkiler arasında paralellik bulunduğunu kaydedildi. Bir ip kesildiğinde onu yeniden bağlamanın mümkün olduğu; ancak düğümden kurtulma şansı bulunmadığı dile getirildi.

Efrat Aviv, "Eğer konu İsrail'e geldiğinde Türkiye'nin seçtiği yol buysa İsrail'in başı büyük dertte. Ancak bu çatışmadan Türkiye de çok kazançlı çıkmayacaktır" ifadesini kullandı. Mavi Marmara baskınının, olay sonrasında Ankara'dan gelen şok tepkiyi nitelemek için Türkiye-İsrail ilişkilerinin 11 Eylül'ü olarak yorumlandığını belirten yazar, alınan tüm önlemlere rağmen Türklerin filonun bu şekilde sonuçlanacağını asla hayal etmediklerini savundu.

9 Türk'ün öldürülmesinin adeta bir savaş ilanı olarak algılandığını ifade eden Jerusalem Post yazarı, Ankara'nın çok öfkelendiğini ve konuyu İsrail ile ilişkilerinde boyun eğmediği ve özür dilemediği müddetçe çıkmaza dönüştürdüğü kaydetti. Aviv, Türklerin ayrıca, Başbakan Benjamin Netanyahu'nun ilk etapta özür dilemeyi kabul etmesi gibi, İsrail'de bilgi sızmalarından şikayetçi olduklarını kaydetti.

Bar-İlan Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Departmanında öğretim görevlisi olan Efrat Aviv, şöyle devam etti: "İsrail, Türklerin bu konuya verdiğini önemi ve olayın ilişkilere etkilerini daha dikkatli incelemeliydi. Ayrıca iki şeyi aklında tutması gerekiyordu: 1. Başbakan Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve AKP hükümeti sorunun sadece bir parçası. Türk topluma da dikkate alınmalıydı. Mavi Marmara baskınına verilen tepkiler Türk toplumunun her kesiminde benzerdi, İsrail'e karşı giderek artan bir eleştiri yaratıldı. Aslında AK Parti'nin 2011 seçim kampanyası "Hedef 2023" şeklindeydi; Ancak bunu kimse garanti edemez"

Ardından "İsrail Erdoğan'dan sonra Türklerin dostluğunu nasıl kazanır?" diye soran İsrailli yazar, "2. Ortadoğu'nun olağandışı diplomasisinde Kudüs neden pragmatizmi ihmal ediyor, özellikle de büyük Türk örneğine bakabildiğinde? Niye Erdoğan'dan nasıl arabuluculuk yapılacağını ve gerçeği kendi ihtiyaçlarımız ve çıkarlarımız doğrultusunda döndürebileceğimizi öğrenmedik? Bazıları özellikle bu bölgede özür dilemenin aşağılama, boyun eğme ve ulusal gurura bir darbe olduğuna inanıyor.

Ancak Türklerin bir imparatorluk oldukları dönemde zirve yapan en ünlü pragmatizmleri onlara sadece fayda sağlamıştı. İsrail neden geçmişte zaten ilişkileri düşürme çağrısında bulunmuş Erdoğan'a kolaylık sağlamaya bu kadar ilgili? İsrail neden iki ülkenin yıllık ticaret hacmi olan zaten düşmekteki 2, 6 milyar dolardan vazgeçmeli? Neden Türk Başbakanı'nın taktiklerinden bir şeyler öğrenmek yerine onun tuzaklarına düşüyor? İsrail yeni, keskin, iyi hesaplanmış bir diplomasi oyunu oynamalı ve ilk hamleyi Türklerin yapmasına izin vermeli" ifadelerini kullandı.

İsrail bu olaydan en büyük kaybeden olarak ortaya çıkarken Türkiye'nin de galip gelemeyeceğini savunan Jerusalem Post yazarı, Türkiye'de özellikle CHP eksenli olarak kararlara yönelik bir eleştiri olduğunu ve Erdoğan'ın sıfır sorun politikasının bir yandan kendisini ispatlamadığını, diğer yandan da bedelinin çok yüksek olduğunu yazdı.

Türkiye'nin PKK ile mücadele için özel askeri ekipmana olan ihtiyacının Ankara için bir endişe olduğunu kaydeden Aviv, Suriye'deki sorunlar ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın Türkiye'ye karşı hararetli açıklamalarının sıfır sorun politikasını bu bölgeye daha uygun hale getirmediğini savundu.

Türkiye'nin AK Parti iktidarından bu yana dünyayı, özellikle de Batı'yı aynı zamanda hem demokratik hem de Müslüman bir ülke olmanın mümkün olduğuna, ikinci bir İran olma gibi planı olmadığını ve Doğu ile Batı arasında aracı olabileceğine ikna etmeye çalıştığını belirten yazar, "İlişkileri düşürdükten ve İsrail'i ekstra tedbirlerle tehdit ettikten sonra Türkiye'nin 'dengeli politikasını' hepimize ispat etmek için daha fazla çalışması gerekecek" dedi.

ISRAIL - - TEL AVIV