Diyarbakır Üzümü Pazardaki Yerini Aldı, Pestil Hazırlıkları Başladı

Diyarbakır'ın Çermik, Eğil ve Çüngüş ilçelerinin en önemli meyvelerinden olan şıra üzümü pazarlardaki yerini aldı. Pazarlarda adeta kapışılan şıra üzümünden pekmez, pestil ve sucuk yapımı için de hazırlıklara başlandı.

Diyarbakır'ın önemli meyveleri arasında bulunan şıra üzümü yavaş yavaşq pazardaki yerini almaya başladı. Özellikle Diyarbakır'ın Çermik, Eğil ve Çüngüş ilçeleri başta olmak üzere Ergani ve Dicle ilçelerinin de en önemli meyvelerinden olan şıra üzümü pazarda yerini alırken, vatandaşlar da pekmez, pestil ve sucuk yapımı için hazırlıklara başladı.

Söz konusu ilçelerde hemen hemen bütün mahallelerde yetişen, tadı ve aroması ile büyük rağbet gören şıra (şire) üzümünün, bu yıl geçen yıllara göre bol olduğunu belirten üzüm yetiştiricileri, bunun sonucu olarak başta pekmez olmak üzere pestil, sucuk ve kesmenin geçen bu yıl göre fiyatının daha düşük olacağını söyledi.

Halk arasında pişme olarak bilinen pekmez ve pestil yapımı ile ilgili hazırlıklara başlandığını, özellikle bakır kazanların kalaylandığını, pestil için gerekli bez ile yine sucukların asıldığı çatal ağaçların da hazırlıklarına başladıklarını bildiren bağ sahipleri, "Hemen hemen hazırlıklar tamamlandı. Üzümlerin toplanmasına başladık. Kısa sürede üzümleri sıkarak şırasını çıkarmaya başlayacağız. Şıraların pişirilmesi sırasında tanıdıkları ve komşularımıza da dağıtmaya başlayacağız. Aslında pişme süresi bir yerde şenliktir de. O nedenle bizim açımızdan çok önemlidir. Pişme sırasında yapılan pestiller kurumak üzere serilirken ayrı bir güzellik oluşturmaktadır. Yine sucukların asılması da yine görülmeye değerdir" diye konuştular.

Pazarlarda adeta kapışılıyor

Bu arada pazara getirilen şıra üzümleri adeta kapışılırken, bu yıl havaların güzel geçmesi ürün artışını da beraberinde getirdi. Pazara getirilen şıra üzümünün bir salkımı bir kilo gelirdi.
Kilosu 2, 2.5 liradan satılan şıra üzümü çevre il ve ilçelere de götürülerek, "Çermik üzümü" olarak satılıyor. Tadı ve aroması ile sadece ilçemizde yetişen şıra üzümünün bol olması tüketicileri de sevindiriyor. Manavlar, "Şıra üzümünün çıkması nedeniyle dışarıdan gelen üzümleri alıp satmıyoruz. Çünkü kimse almıyor. Satışlardan son derece memnunuz" diye konuştu.

Birçok derde deva şifa kaynağı pekmez

Diyarbakır'da her yıl bağ bozumunda toplanan yüzlerce ton üzüm, potasyum, demir, A ve B vitamini içeren pekmeze dönüştürülüyor. Bölgedeki bağ bozumu dönemlerinde toplanan üzümler çuvallara doldurulup ''şırana'' adındaki ahşap teknelere konularak eziliyor.

Daha sonra elde edilen ''şıra'' adı verilen üzüm suyu büyük kazanlara konularak, içine katılan bir miktar asit giderici ''pekmez toprağı'' ile yaklaşık 4 saat boyunca odun ateşinde kaynatılıyor. Koyu bir kıvam alan kaynamış şıra dinlendirilirken, içindeki tortular dibe çökererek berraklaşıyor. Bir gün süren dinlendirme işleminin ardından süzülerek yeni bir kazana aktarılan şıra pekmez kıvamına gelinceye kadar kaynatılır. İstenilen kıvama gelince soğumaya bırakılan pekmez, kaplara konularak serin ve kuru bir yerde bekletilir.

Bölge üzüm bağlarıyla çevrili

Bölgenin gerek coğrafi ve gerekse ekolojik koşullar bakımından geniş üzüm bağlarıyla çevrili. Diyarbakır'ın Eğil ve Ergani başta olmak üzere Çermik, Hani, Lice, Kulp ve Çüngüş ilçelerindeki geniş bir alanın üzüm bağlarıyla çevrili. Üzümler; sofralık, şıralık ve şaraplık olarak yetiştiriliyor. Diyarbakır'daki 190 bin 900 dekarlık alanda yılda 120–130 bin tona yakın ürün üretiliyor. Üretilen bu ürünlerin yüzde 30'u pekmez, pestil ve cevizli sucuk olarak değerlendiriliyor.

KAYNAK: ÖZGÜR HABER GAZETESİ