Ekonomi Bakanı Zeybekci Aa Finans Masası'nda Açıklaması

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, "Herkes şundan emin olsun ki Mısır'la Ro-Ro hatlarının iptal edilmesi kaynaklı olarak ihracatımız ve taşımacılığımız bir zorluk yaşamayacak" dedi.

Zeybekci, gündemdeki son gelişmeleri Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası'nda değerlendirdi.

Avrupa ülkeleriyle Rusya arasında yaşanan karşılıklı ambargoların Türkiye'ye etkilerinin ve Rusya'ya sürdürülebilir ihracatın yapılması noktasında Türkiye'nin taleplerinin nasıl karşılandığının sorulması üzerine Zeybekci, genel anlamda bakıldığı zaman dünyanın ekonomi haritasının yeniden çizildiğini söyledi.

Rusya'nın son dönemde çok hızlı geliştiğine işaret eden Zeybekci, bu ülkenin, yeniden çizilen haritada çok farklı bir rol oynadığını ifade etti.

Zeybekci, Ukrayna'da yaşanan olaylar nedeniyle Batı ülkelerinin Rusya'ya uyguladığı bir ambargonun olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Rusya büyük bir ekonomi. Türkiye'nin buna, 'Aman bana bir fırsat doğdu, bunu değerlendireyim' gözüyle bakmadığını tüm dünya biliyor ama dünyada ekonomi haritalarının yeniden çizildiği bir ortamda merhum İnönü'nün dediği gibi, 'Yeni bir dünya kurulur ve Türkiye o yeni dünyada yerini alır' sözünü biz artık öyle söylemiyoruz. Yeni bir dünya kurulurken, Türkiye o yeni dünyayı kuran ülkelerden biri olur, biz artık o gözle bakıyoruz. Bizim Rusya'da ve Rusya vasıtasıyla Asya'da menfaatlerimiz var. Biz Rusya'yı birçok alanda işbirliği yapabileceğimiz bir ülke olarak görüyoruz.

Rusya ile şu anda 32 milyar dolarlık dış ticaret hacmimiz var ama biz Rusya'yı, Cumhurbaşkanımızın ve Rusya liderinin ortak koyduğu hedefle 100 milyar dolara çok kısa sürede ulaşılabilecek bir ülke olarak görüyoruz. Rus Ekonomi Bakanı ile birkaç kez görüştük ve teknik heyetler görüşmeye devam ediyor. Hedefimiz, Türkiye ile Rusya arasındaki taşımacılık alanındaki tüm sınırlamalar ve kotalar ile akreditasyon, sertifikasyon ve laboratuvarlarla ilgili önümüzdeki tüm engelleri yıl sonuna kadar kaldırmayı, bitirmeyi hedefliyoruz. Önümüzdeki sene de Türkiye ile Rusya arasındaki ekonomi alanındaki tüm engelleri ortadan kaldırarak, çok hızlı bir şekilde Asya ülkeleriyle, yani Rusya, Belarus, Kazakistan, ardından Kırgızistan... Bu ülkelerle çok hızlı bir işbirliğine gireceğiz."

Zeybekci, "Rusya'dan ihracat garantisi alabilecek miyiz?" sorusu üzerine de şu anda o alanla ilgili çok pozitif çalışmaların olduğunu bildirdi.

Mısır'ın, Ro-Ro ve Karayolu Transit Taşımacılığı Alanında İşbirliğine Dair Mutabakat Muhtırası'nı feshetmesine ilişkin soruyu yanıtlarken de Zeybekci, "Herkes şundan emin olsun ki Mısır'la Ro-Ro hatlarının iptal edilmesi kaynaklı olarak ihracatımız ve taşımacılığımız bir zorluk yaşamayacak" dedi.

Bakan Nihat Zeybekci, Mısır'ın da Türkiye'nin de kadim devletler olduğunu belirterek, bazı olumsuzlukların, iki ülkenin de gelecekle ilgili ekonomik bağlarını negatif yönde etkilemesine izin verilmemesi gerektiğini ifade etti. "Birbirimizi yok saymamız mümkün değil" diyen Zeybekci, "Bazı hassasiyetlerimizi ayrı tutarak söylüyorum, iki ülkenin ekonomik menfaatlerinin zarar görmeyeceği veya en az zarar göreceği yolların bulunacağına inanıyorum" değerlendirmesinde bulundu.

"Demek ki bir yerde bir yanlış var"

Ermenek'te maden ocağında işçilerin mahsur kalmasının ardından gündemdeki yerini koruyan maden kazalarına ilişkin soru üzerine Zeybekci. dünyada gelişmiş ülkelerin kömür üretiminden vazgeçmediklerini söyledi. Zeybekci, Almanya'nın elektrik enerjisi üretiminin yüzde 40'ın üzerindeki kısmının kömürden sağlandığını, ABD'nin de yüzde 40 civarında enerji üretimini kömürden yaptığını belirtti.

Dünyada bununla ilgili teknolojinin olduğunu belirten Zeybekci,  "Türkiye olarak bazen olumsuzluktan sonraki refleks ve tepki uygulamalarımızla bazı işlerimizi olumsuz hale getirme riskini görüyorum. Biraz sakin olmamız ve aklımızı toparlamamız lazım. Türkiye'nin ekonomik realitelerini gözardı etmeden bu çözümleri bulmamız lazım. Teknik olarak alınması gereken tedbirlerle ilgili hiçbir müsamaha gösterilmemesi gerektiğine inanıyorum. Tedbirlerin sonuna kadar teknolojik olarak alınması gerektiğine inanıyorum. Demek ki bir yerde bir yanlış var" diye konuştu.

Türkiye'de denetim konusunda mali müşavirlerde, yapı denetimde olduğu gibi çok iyi uygulamaların yapıldığına dikkati çeken Zeybekci, "Bu mantıkla Türkiye'de bu ocakların denetimini uzman özel sektöre bırakarak, bu alanların denetimi ile ilgili iş güvenliği, çalışma standartları ile ilgili bir alan açmak lazım" dedi.

Enerji fiyatlarındaki düşüş

Petrol fiyatlarına ilişkin de açıklamalarda bulunan Zeybekci, petrol fiyatlarındaki yaklaşık yüzde 25 seviyesindeki iyileşmenin doğalgaza da yansımasıyla Türkiye'ye getireceği katkının 12-15 milyar dolar civarında olacağını belirtti.

Zeybekci, cari açıktaki yüzde 35 seviyesindeki iyileşmenin enerji fiyatlarından kaynaklanmadığını, henüz o kalemin rakamlara yansımadığını belirterek, bu rakamların dördüncü çeyrek ve 2015'e yansıyacağını ifade etti.

Enerji fiyatlarındaki düşüşün ihracatı rahatlatacağını, büyümeye ve enflasyona doğrudan etkisi olacağını ifade eden Zeybekci, "Enflasyonla mücadelede Türkiye'de yeni bir anlayışa geçmemiz gerektiğine inanıyoruz. Şu andaki dünyadaki enerji ve petrol fiyatlarındaki gelişmeleri büyük bir tebessümle karşılıyoruz" dedi.

Irak'a ihracat

Irak'ta yaşanan güvenlik sorunları nedeniyle bu ülkeye yönelik ihracatta yaşanan düşüşe ilişkin soru üzerine Zeybekci, bu yılın haziran ayında IŞİD terörünün söz konusu ayda ihracatı yüzde 30-35 civarında gerilettiğini söyledi. Ekimde ihracattaki azalmanın biteceğine hatta bir noktada artıya geçeceğine inandığını ifade eden Zeybekci, Irak'ta ertelenen tüketim talebinin çok hızlı bir şekilde geri geleceğini kaydetti.

Nihat Zeybekci, Irak'a ihracatın yüzde 30'unun Kuzey Irak, kalanının ise güney bölgesine yönelik olduğunu, şu anda taşımacılığın güvenli bir şekilde sürdüğünü belirtti.

Zeybekci, 2023 ihracat hedefleri konusunda değerlendirmelerde bulundu. Zeybekci, 500 milyar dolar ihracat hedefinin 450 milyar dolar olarak gerçekleşmesi halinde bunun büyük bir başarı sayılması gerektiğini bildirdi. Türkiye'nin hizmet ihracatında 2023 hedefi olan 150 milyar doları aşabileceğine inandığını ifade eden Zeybekci, bu alanda ülkenin yüzde 100 cari fazla verdiğini dile getirdi. Zeybekci, Türkiye'nin 2023 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girmeyi ve Avrupa'nın da 3. büyük ekonomisi olmayı başarabilecek seviyede olduğunu ifade etti.

Teşvik uygulamaları

Teşvik sistemine ilişkin bir soru üzerine Zeybekci, şu andaki teşvik sisteminin yenilenebilen, interaktif bir sistem olduğunu söyledi.

Türkiye'de yatırım yapmak isteyen vatandaşlar veya yabancı yatırımcılar açısından "kişiye özel ceket dikmeye" hazır olduklarını dile getiren Zeybekci, şu ana kadar teşvik kanununda 5 defa değişiklik yaptıklarını kaydetti.

Katma değerli ürün üretiminin önemine değinen Zeybekci, Türkiye'nin ihraç ettiği ürünlerin kilogram fiyatının 1,64 dolar seviyelerinde bulunduğunu bildirdi.

Türkiye'nin toplam ihracatı içinde yüksek teknolojili ürünlerin payının da yüzde 4 civarında olduğunu belirten Zeybekci, bu anlamda Ar-Ge, inovasyon, eğitim ve bilime kaynak aktarılması gerektiğini söyledi.

- Ankara