"İhraç Ediyoruz Ama Yeterince Yemiyoruz"

MEHTAP YILMAZ - Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkan İbrahim Yetkin, "İhraç ediyoruz ama yeterince et yemiyoruz, daha sağlıklı nesillerin yetişmesi için et tüketiminin arttırılması gerekiyor" dedi.

AA muhabirine açıklamalarda bulunan Yetkin, Türkiye'nin geçen yıl kişi başına ortalama 32,6 kilogramlık et tüketimiyle AB ve dünya ortalamasının altında kaldığını söyledi. ABD'de kişi başı 108,9 kilogram, AB ülkelerinde ise 77,1 kilogram et tüketildiğini belirten Yetkin, geçen yıl dünyada kişi başı ortalama 38,7 kilogram et tüketildiğini bildirdi. 2012 yılında Türkiye'de yaşayanların günlük ortalama 89,3 gram et tükettiğini kaydeden Yetkin, bu rakamın ABD'de 298,3 gram, AB ülkelerinde ise 211,2 gram olarak gerçekleştiğini ifade etti.

Türkiye'de yıllık kişi başı 32,6 kilogramlık et tüketiminin; 10,7 kilogramını sığır, 19,3 kilogramını piliç, 1,5 kilogramını da koyun eti oluşturduğunu dile getiren Yetkin, geri kalan kısmın ise av hayvanlarının etinden oluştuğu bilgisini verdi.

"Büyükbaş hayvan yüzde 25 arttı"

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2008 yılındaki büyükbaş hayvan sayısının bir önceki yıla göre yüzde 1,58 azalarak, 10 milyon 946 bin 239'a düştüğünü hatırlatan Yetkin, büyükbaş hayvanlardan sığır sayısının ise yüzde 1,60 azalarak 10 milyon 859 bin 942'a gerilediğine işaret etti. 2010 yılından bu yana desteklerin artmasıyla, bir önceki yılla kıyaslandığında büyükbaş hayvan sayısının yüzde 6 artarak 11 milyona, küçükbaş hayvan sayısının ise yüzde 9 artarak, koyunda 23 milyona ve keçide 6 milyona ulaşıldığının altını çizen Yetkin, şöyle devam etti:

"2011 yılı rakamlarına göre, artış devam ederek büyükbaş  hayvan sayısı yüzde 9 artışla 12 milyon 484 bin, koyun sayısı  25 milyon 31 bin, keçi sayısı 7 milyon 277 bin oldu. 2012'de büyükbaş hayvan sayısı 14 milyonun üzerine, koyun sayısı 27 milyona çıktı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerine göre, büyükbaş hayvan sayısı son 10 yılda yüzde 25 artmış görünüyor. Bu durum, önlem alındığı ve kararlı biçimde uygulandığı takdirde ülkemizdeki et açığının kapatılabileceğini gösteriyor. Ancak bu önlemler gerçekleştirilemezse, geçtiğimiz yıllarda Devlet Planlama Teşkilatı'nca yapılan projeksiyona göre  2015 yılında ülkemizde 170 bin ton civarında et açığı oluşacaktır."

"Et üretimi arttı"

Türkiye'de 2011 yılında toplam kırmızı et üretiminin 776 bin 915 ton olarak gerçekleştiğini anımsatan Yetkin, 2012'de bu rakamın 915 bin 845'e yükseldiğine değindi. Yetkin, Türkiye'nin et üretimindeki geleceğine ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:

"2013 yılının ilk çeyreğinde kırmızı et üretimi 208 bin 597 ton olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam, geçmiş yılların aynı dönemleriyle kıyaslandığında, 2011 yılında 157 bin 932 ton, 2012 yılında 171 bin 465 ton olmuştu. Yani, 2013 yılı üretiminin, geçmiş yıllara göre daha yüksek olacağı görülmektedir."

Sığır sayısı ve sığır eti üretimindeki artışa ve koyun, keçi gibi küçükbaş hayvanların sayısının artmasına karşın, bunlardan elde edilen et üretiminin giderek azaldığına dikkati çeken Yetkin, "Örneğin 2011 yılında 644 bin 906 ton olan sığır eti üretimi, 2012 yılında 799 bin 344 tona yükselmiştir. Geçen yılın 1. çeyreğinde 149 bin 722 ton olan sığır eti üretimi, bu yılın 1. çeyreğinde 180 bin 764 ton olarak gerçekleşmiştir. Buna karşılık, 2011 yılında 107 bin 76 ton olan koyun eti üretimi, 2012 yılında 97 bin 334 tona düşmüştür. Aynı şekilde 2011 yılında 23 bin 318 ton olan keçi eti üretimi, 2012 yılında 17 bin 430 tona düşmüştür" ifadelerini kullandı.

"Hayvan ihracatı çok büyük başarı"

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği'nin ortaklaşa yürüttüğü ırk ıslah çalışmaları sonucu geliştirilen Siyah Alaca Holştayn ırkı düvelerin, Türkmenistan'a ihraç edilmesinden duyduğu mutluluğu anlatan Yetkin, şöyle konuştu:

"Destekler sayesinde, kırmızı et üretimi ve hayvan sayısı her geçen gün arttı. Artık ülkemizde yeterli et üretimi var, bu noktada sorun yok. Öyle ki ülkemiz, hayvan sayısı yetersiz olduğu için ithalat yapan ülke iken, bugün ihracat yapan ülke konumunda. Türkiye'de hayvan ihracatın yapılması çok ciddi bir başarı. İlk hayvanlar Türkmenistan'a yollandı, inşallah devamı da gelecek.

Üretimde istenilen noktaya gelindi ancak et tüketiminde problem var. İhraç ediyoruz ama yeterince et yemiyoruz, daha sağlıklı nesillerin yetişmesi için et tüketiminin arttırılması gerekiyor."

Okul sütü projesi gibi et tüketimini teşvik için de çalışmalar yapılabileceğine değinen Yetkin, Et ve Süt Kurumu aracılığıyla; çocuk esirgeme kurumlarına, çocuk yuvalarına, okullara, öğrenci yurtlarına, huzurevlerine, kadın sığınma evlerine, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ile Emniyet Genel Müdürlüğü'ne (EGM) ve yoksulluğu belgelenmiş kişilere et dağıtımı yapılabileceğini ifade etti. - Ankara