İngiltere ve Çin Arasında İşbirliği ve Yatırım Anlaşmaları İmzaladı

LONDRA (AA) – Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in İngiltere'ye resmi ziyareti kapsamında iki ülke arasında büyük çaplı ikili ticaret ve yatırım anlaşmalarına imza atıldı.

İngiltere Başbakanı David Cameron, Şi'nin ziyaretinin son gününde Manchester'da İngiliz yayın kurumu BBC'ye yaptığı açıklamada, "Bugün Manchester için ve ülkenin kuzeyi için büyük bir gün. Kuzey santralinin (ülkenin kuzeyinin kalkındırılması projesi) güçlendiğini görebiliriz. Şimdi Çinlilerin de desteği var" değerlendirmesinde bulundu.

Ülkenin kuzey illerinin güç kazanması ve rekabetini artırması için geçen ay ihale süreci başlayan HS2 hızlı tren projesine büyük önem taşıyor. İngiltere Maliye Bakanı George Osborne toplam maliyeti 11,8 milyar sterlini bulması beklenen projeye yakın zamanda Çinli yatırımcıları davet etmişti. 2017 yılında inşasına başlanacak hızlı tren projesinin Londra, Birmingham, Leeds ve Manchester'ı birbirine bağlaması planlanıyor.

Dört günlük ziyaretinin son gününde Başbakan Cameron'la birlikte Manchester'ı ziyaret eden Çin Devlet Başkanı Şi, bir dizi sosyal etkinliğe katıldı. İngiltere Premier Lig takımlarından Manchester City kulübünün akademisini ziyaret eden Şi, Arjantinli futbolcu Sergio Agüero ile fotoğraf çektirdi.

Manchester Üniversitesi'nin bilimsel araştırmalara önderlik eden Ulusal Grafen Enstitüsü'nü de ziyaret eden Şi'nin katılımı ile iki ülkenin eğitim kurumları arasında çeşitli işbirliği anlaşmaları imzalandı.

Bu arada, Manchester Havaalanı'na Çin'den doğrudan gelecek uçuşları başlatacak yeni anlaşmaya da imza atıldığı bildirildi. Manchester ekonomisine 50 milyon sterlinlik katkı sağlayacağı tahmin edilen anlaşma çerçevesinde, başkent Londra'nın yanı sıra Çin'den Manchester şehrine Haziran 2016'dan itibaren direkt uçuşlar yapılabilecek.

Büyük hacimli ticaret ve yatırım anlaşmaları imzalandı

Çin Devlet Başkanı Şi, İngiltere'ye yaptığı dört günlük resmi ziyaret kapsamında farklı sektörlerde kapsamlı ticaret ve yatırım anlaşmalarına imza atıldı. Özellikle İngiltere ve Çin arasındaki enerji alanındaki işbirliği ve yatırım anlaşmaları stratejik öneme sahip olması açısından dikkati çekti.

Çin devletine ait nükleer enerji şirketi CGN (China General Nuclear Power Group), "Hinkley Point" nükleer santral projesinden yüzde 33,5 oranında hisse payını 6 milyar sterlin değerinde yatırım yaparak satın aldı.

Daha önce proje çalışmalarını daha önce mali sebeplerle ertelemek zorunda kalan Fransız enerji şirketi EDF'nin (Electricite de France) ise toplamda 66,5 oranında hisse payı bulunacağını, toplam hisse payını yüzde 50'nin altına düşürmemek kaydıyla santral projesine yeni yatırımcılar arayabileceğini açıkladı.

Bazı enerji uzmanlarına göre nükleer santral projesine gelecek aylarda yeni Çinli yatırımcıların katılmasının mümkün olabileceği düşünülüyor.

Öte yandan İngiltere ve Çin arasında nükleer enerji alanındaki ortaklığın mevcut nükleer santrallerin yeni reaktörlerle geliştirilmesinde de devam etmesi bekleniyor. CGN ve EDF arasındaki anlaşma, İngiltere'nin Essex bölgesindeki Sizewell ve Bradwell'deki santrallerin geliştirilmesini de içeriyor. "Hinkley Point C" nükleer santralinin 2025 yılında tamamlanmasının ardından ülkenin toplam enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 7'sini karşılaması öngörülüyor.

İngiltere ve Çin'in enerji alanındaki anlaşmaları sadece nükleer enerjiyle sınırlı kalmadı. İngiliz British Petroleum (BP) ise Çinli Huadian Corporation'a toplam 6,5 milyar sterlin değerinde gelecek  20 yıl boyunca 1 milyon sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) satışında bulunacağına yönelik anlaşma imzaladığını duyurdu.

Petrol fiyatlarındaki düşüşün arama ve keşif çalışmalarını zorlaştırdığı bir ortamda İngiliz petrol şirketi BP ve Çin'in ulusal petrol şirketi CNPC uluslararası kaya gazı keşif aramalarında ve üretiminde işbirliğini kapsayan stratejik ortaklık anlaşmasını imzaladı.

İngiliz Rolls-Royce ise Çinli HNA Group ile motor üretimi ve servis hizmetlerini kapsayan 1,4 milyar sterlin hacminde bir anlaşmanın tamamlandığını duyurdu. Çin ve İngiliz basınında ise İngiliz Carnival şirketi ve CSSC (China State Shipbuilding Corporation) arasında gelecek 10 yıl boyunca yüzde 50 ortaklıkla 7 yolcu gemisinin üretilmesi için toplam hacmi 2,6 milyar sterlin değerinde bir anlaşmaya imza atıldığına yer verildi.

Öte yandan Doğu Londra'daki Royal Albert Limanı'nın yenilenmesi için Çinli yatırımcıların toplamda 1,7 milyar sterlin yatırım yapma kararı aldığı duyuruldu.

Çinli C .Banner Holdings de Hong Kong Borsası'na yaptığı yazılı açıklamada, İngiltere'nin 255 yıllık dünyaca ünlü oyuncak perakendecisi Hamleys'in satın alınması görüşmelerinde "ileri bir aşamada" olduklarını kaydetti.

Uluslararası piyasalarda "BRIC" ( Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin) kavramının mucidi olarak tanınan Goldman Sachs'ın eski Portföy Yönetimi Başkanı ve İngiltere Hazine Bakanı Jim O'Neill son aylarda Çin ve İngiltere arasındaki yakınlaşmanın mimarı olarak görülüyor. Geçen ay İngiltere Maliye Bakanı George Osborne İngiliz ve Çin borsalarındaki hisselerin her iki borsada işlem görmesi için fizibilite çalışmalarına başlanmasına karar verildiğini duyurmuştu.

İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi'nin verilerine göre, İngiltere'nin Çin'e olan ihracatı 2003 yılından bu yana yaklaşık 5 kat artış kaydetti. İngiltere'nin ihracat pazarları içerisinde 12 yıl önce 9. sırada yer alan Çin, böylece 5. sıraya yükseldi.

İngiltere ayrıca, Avrupa içerisinde yaklaşık 11,8 milyar sterlinle Çin'den en çok doğrudan yabancı yatırımı çeken ülke konumunda bulunuyor. Öte yandan İngiltere'nin toplam ihracatında Çin'in payı, yüzde 3,6 düzeyinde bulunuyor. İngiliz hükümeti 2025 yılına kadar Çin'e olan ihracatını dikkate değer seviyede artırarak, ülkeyi ihracat pazarları içerisinde ikinci sıraya taşımayı hedefliyor.