Kabak Çekirdeğinde "Taş Fırın" Lezzeti

BEHÇET ALKAN/OSMAN AYTEKİN - İnce ve uzun yapısıyla bilinen, "Ürgüp sivrisi" ve "çerçeve" türü bulunan Nevşehir yöresine özgü çerezlik kabak çekirdeği, hasadın ardından taş fırınlarda kavrularak lezzet kazanıyor.

İl genelinde 187 bin dekar alana ekimi yapılan çerezlik kabak çekirdeğinden yıllık ortalama 14 bin 250 ton verim elde edilirken, kent ekonomisine yaklaşık 300 milyon lira katkı sağlanıyor.

Çerezlik olarak yurt içi piyasasına sunulan çekirdek, hasadın ardından açık alanlara serilerek kurutuluyor. 10 gün boyunca güneş altında bekletilen ürün, daha sonra işletmelerde sanayi tipi fırınlarda, köy ve beldelerde ise tepsi içinde taş fırınlarda kavruluyor.

Mahalle aralarındaki fırınlarda, saman ateşiyle ısıtılan taş fırınlarda, kadınlar tarafından kavrulan çekirdek, meşakkatli çabanın ardından tüketime hazır hale getiriliyor.

Tarım ve Orman İl Müdürü Okan Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Nevşehir'in, kabak çekirdeği ekim alanı bakımından ülke genelinde ikinci sırada yer aldığını, il ekonomisine patatesin ardından en çok katkı sağlayan ürün olduğunu belirtti.

Yılmaz, hasadı devam eden ürünün tarladan kilogramı ortama 15 liradan, kavrulduktan sonra ise yaklaşık 30 liradan satışa sunulduğunu kaydetti.

Türkiye'de sertifikalı kabak çekirdeği üretiminin olmadığını, sertifikalı tohum üretimini Nevşehir'de başlatmak amacıyla kısa süre içinde çalışmalara başlanılacağını dile getiren Yılmaz, kabak çekirdeğinin tüketilmesinin içerdiği mineraller dolayısıyla insan sağlığına faydalı da olduğunu söyledi.

Nevşehir'in çerezlik kabak çekirdeği üretimi ve kalitesi bakımından önemli şehirlerden olduğuna dikkati çeken Yılmaz, şöyle konuştu:

"Bölgemizde dekar başına kıraç arazide 50, sulu tarımda 100 kilogram verim elde ediliyor. Kabak çekirdeği Nevşehir ekonomisine yılda yaklaşık 300 milyon lira katkı sağlıyor. Üreticiler kendi yetiştirdikleri ürünlerden tohumluk da elde ediyor. İlimizde Ürgüp sivrisi ve çerçeve adı verilen türler yetiştiriliyor. Üretimi artarak devam etmekte, düşük risk, üretim maliyeti ve karlılığı dolayısıyla çiftçiler bu ürünü ekmeye yönelmektedir. Türkiye'de kabak çekirdeğinin sertifikalı tohumu bulunmamaktadır. Sertifikalı üretim için havza ve korunaklı yerlerde yapılması lazım, bu da birkaç senelik titiz çalışma gerektirmektedir. Yürütülen patent çalışmalarının ardından ilimizde sertifikalı tohum üretmeye başlayacağımızı ümit ediyorum."

"Kaliteli ve lezzetli olması nedeniyle ilgi görüyor"

Taş fırında kavurma işlemi yapan üreticilerden Kamil Pala, saman aleviyle ısıtılan fırında zahmetli bir süreçle kavrulan çekirdeğin lezzetine lezzet kattığını ifade etti.

Ürünün yetiştirilmesinden çerezlik olarak sofraya geldiği aşamalardan bahseden Pala, "Mart-nisan ayında tarlasını hazırlıyoruz, tohumları 80 santimetre mesafeyle ekiyoruz. Yetişme süresince devamlı olarak çapalama ve sulama yapılıyor. Tarladan alındıktan sonra yaklaşık 10 gün kurutuluyor. Sonra mahalle aralarındaki halk fırınlarında ateşte kavuruyoruz. Kaliteli ve lezzetli olduğu için ilgi görüyor." dedi.

Kabak çekirdeği hasadı için tarlada hasat yapan üreticilerden Feridun Döşeyici de yörenin toprak yapısı ve rakımın üretime uygunluğu sayesinde dekar başına ortama 125 kilogram verim elde ettiklerini söyledi.

Döşeyici, "Kaliteli tohumları kendi ektiğimiz ürünlerden seçiyoruz. Verim ve kalite açısından iyi sonuç elde ediyoruz. Nevşehir yöresinin rakımı ve toprak çeşidi nedeniyle çerezlik kabak çekirdeğimiz kaliteli. 110 dekar alana ekim yaptım, dekar başı yaklaşık 125 kilogram ürün alıyoruz." şeklinde konuştu.