Spk, Bilgi Suistimali ve Piyasa Dolandırıcılıyla Mücadele Esaslarını Belirledi

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı fiillerinin işlendiğine dair makul şüphe bulunan hallerde veya bu fiillerin işlendiğinin tespit edilmesi halinde gerekli tedbirlerin alınarak piyasanın etkin ve sağlıklı işleyişinin temin edilmesi amacıyla düzenleme yaptı. 3 ay sonra yürürlüğe girecek düzenlemeye göre Kurul tarafından yapılan incelemelerde, haklarında makul şüphe bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişilerin yetkilileri hakkında, incelemenin sonuçlanması beklenmeksizin Kurul tarafından borsalarda işlem yapma yasağı kararı verilebilecek.

SPK'nın "Bilgi Suistimali ve Piyasa Dolandırıcılığı İncelemelerinde Uygulanacak Tedbirleri Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun 106. ve 107. maddelerinde sayılan fiillerin işlendiğine dair makul şüphe bulunan hallerde veya bu fiillerin işlendiğinin tespit edilmesi halinde gerekli tedbirlerin alınarak piyasanın etkin ve sağlıklı işleyişinin temin edilmesini amaçlayan düzenleme üç ay sonra yürürlüğe girecek. SPK'dan tebliğe ilişkin yapılan açıklamaya göre Mülga 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun yürürlükte olduğu süre boyunca işlem yapma yasağı, takas yöntemlerinin ve teminat yükümlülüğü değiştirilmesi şeklindeki tedbirler Kurul Karar Organı'nın ilke kararları çerçevesinde uyguladı. Ancak bu Tebliğ ile bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı fiillerinde uygulanacak tedbirler tek bir düzenleme altında toplandı ve ayrıntılı şekilde düzenlendi.Söz konusu Tebliğ uyarınca Kurul tarafından uygulanmasına karar verilebilecek tedbirler şöyle olacak:

"•İşlem yapma yasağı uygulaması,

•Yatırımcı veya sermaye piyasası aracı bazında brüt takas uygulaması,

•Yatırımcı veya sermaye piyasası aracı bazında kredili alım, açığa satış, ödünç alma ve verme işlemlerine ilişkin sınırlama getirilmesi,

•Yatırımcı veya piyasa bazında işlem veya pozisyon limiti getirilmesi,

•Yatırımcı veya sermaye piyasası aracı bazında teminat yükümlülüğü getirilmesi veya mevcut yükümlülüklerinin değiştirilmesi,

•Yatırımcı veya sermaye piyasası aracı bazında önceden depo şartı getirilmesi,

•Sermaye piyasası araçlarının işlem sıralarının geçici olarak durdurulması,

•Piyasa verilerinin dağıtım kapsamının sınırlanması,

•Sermaye piyasası araçlarının farklı pazar veya piyasalarda işlem görmesi veya bunlar için farklı işlem esaslarının belirlenmesi

•Yatırımcı, yatırım kuruluşu veya sermaye piyasası aracı bazında emir iletim kanallarının kısıtlanması."

-İŞLEM YAPMA YASAĞI HUSUSLARINDA KISMİ DEĞİŞİKLİK-

Tebliğ ile SPK'nın ilgili düzenlemesi çerçevesinde uygulanan işlem yapma yasağı hususlarında kısmi değişikliklere gidildi. Bu çerçevede Tebliğ uyarınca, Kanun'un 106. ile 107. maddelerinde sayılan bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı fiillerin işlendiğine dair şüphe oluşması durumunda 6 ay işlem yapma yasağı verilebilecek. İnceleme sonucunda Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmesi durumunda ise ilgili kişiler hakkında geçici işlem yapma yasağı süresi 2 yıl olarak uygulanacak. Tebliğ uyarınca hakkında işlem yapma yasağı uygulanan kişinin işlem yapma yasağı süresinde başka kişilerin hesaplarını kullanarak Kanun'un 106. ve 107. maddelerinde sayılan fiilleri işlemesi nedeniyle Kanun'un 115. maddesi uyarınca Kurul tarafından Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmesi durumunda söz konusu kişi hakkında 5 yıllık sürekli işlem yasağı uygulanacak.

-BİLDİRİMLERİN GİZLİLİĞİ VE BİLDİRİMDE BULUNANLARIN KORUNMASINA YÖNELİK ESASLAR BELİRLENDİ-

SPK'nın Bilgi Suistimali veya Piyasa Dolandırıcılığı Suçları Hakkında Bildirim Yükümlülüğü Tebliği de bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. Tebliğ 1 Temmuz 2014 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek. SPK'dan yapılan açıklamaya göre Sermaye Piyasası Kanunu'nu çerçevesinde hazırlanan tebliğde, Kanun'da tanımlanmış olan bilgi suistimali veya piyasa dolandırıcılığı suçları hakkında yapılması gereken bildirimler düzenlendi.

Tebliğ ile esas olarak; Bildirimlerin yatırım kuruluşları tarafından Kurula yapılması uygulaması benimsendi. Yatırım kuruluşlarının faaliyetleri sırasında karşılaştıkları şüpheli işlemlerin en geç beş iş günü içerisinde Kurula bildirilmesi düzenlendi. Şüpheli işlemler hakkındaki bildirimlerin MASAK düzenlemeleri kapsamında nasıl değerlendirilmesi gerektiği belirtildi.

Kanun ve bu Tebliğ kapsamında bildirim yapılmış olması, 5549 sayılı Kanun ve bu kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan mevzuatla getirilen bildirim yükümlülüğü ile 5549 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığına şüpheli işlem bildirimi yapılmış olması, Kanun ve bu Tebliğ kapsamında yapılması gereken bildirim yükümlülüğünü ortadan kaldırmadı.

Bildirimlerin gizliliği ve bildirimde bulunanların korunmasına yönelik esaslar belirlendi. Bildirimlerin usulü ve şekil şartlarına ilişkin yol gösterici düzenlemelere yer verildi. Tebliğ ile piyasalarımızın güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil ve rekabetçi bir ortamda işleyişinin ve gelişmesinin sağlanması ile yatırımcıların hak ve menfaatlerinin korunması amaçlandı.