200 Madde İlk Kez Karşımıza Çıkıyor

YükselKarkınKüçük Avukatlık Ortaklığı'nın düzenlediği seminerde konuşan İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abuzer Kendigelen Yeni Türk Ticaret Kanunu'nu ile ilgili dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu.

"Yeni Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Sermaye Şirketlerinde Yönetim Semineri", YükselKarkınKüçük Avukatlık Ortaklığı tarafından İstanbul Four Seasons Bosphorus Otel'de gerçekleştirildi. Seminerde, akademisyenler Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun, kanunda sermaye şirketleri olarak adı geçen anonim/ limited şirketler ve yönetimlerine ilişkin düzenlemeler ile bu düzenlemelerin iş hayatına etkilerini katılımcılara anlattı. Çok sayıda yabancı ve yerli sermayeli şirket yöneticisinin ve hukuk müşavirinin katıldığı seminerin açılış konuşmasını YükselKarkınKüçük Avukatlık Ortaklığı'nın Yönetici Ortak Avukat'larından Murat Karkın yaptı. Karkın seminerin, akademisyenler tarafından ilgili yönetici ve hukukçuların aydınlatılması bakımından oldukça büyük bir öneme sahip olduğunu söyledi.

Seminerin ilk bölümünde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abuzer Kendigelen, "Sermaye Şirketlerinde Yönetim" konusunda katılımcıları bilgilendirdi. Abuzer Kendigelen, son zamanlarda gündeme gelen eleştirilere istinaden Yeni Ticaret Kanunu'nda yapılacak potansiyel değişiklik ve düzeltmelere dikkat çekerek, yeni bir değişiklik paketine tabi olacak 50 kadar maddeyi tam olarak bilmediklerini; ancak basın yoluyla bazı şeyleri öğrenebildiklerini ifade etti.

Yeni kanunun getirdiği yeniliklerin toplumun büyük bir kesimini etkileyeceğini belirten Kendigelen: " Gelir İdaresi Başkanlığı'nın verilerine göre düzenli vergi ödeyen 80 bin anonim, 600 bin limited şirket var. Her şirketin 3 yöneticisi olduğunu varsayarsak, bu kanunun hukuki sorumluluk bakımından minimum 2 milyon yöneticiyi yakından ilgilendireceğini söyleyebiliriz. Bazı maddelerin izleri mevcut kanunda bulunsa da, bu maddelerin dahi bazen bir virgülle ya da bir kelimeyle büyük bir değişikliğe uğradığını göreceksiniz" dedi.

YAKIN GELECEKTE DAHA SOFİSTİKE BİR ŞİRKETLER TOPLULUĞU HUKUKUYLA KARŞILAŞABİLİRİZ

Türk Ticaret Kanunu'na getirilen şirketler topluluğu düzenlemelerine ilişkin yeniliklerle ilgili olarak Prof. Dr. Abuzer Kendigelen şunları söyledi: "Yeni Türk Ticaret Kanunu Almanların 300 maddeyle çözmeye çalıştığı şirketler topluluğu kavramını 15 maddede çözmeye çalışmış. Bu, yabancı sermayeli şirketleri ve holding şirketlerini yakından ilgilendiren bir yenilik. Eskiden her tüzel kişilik, grup şirketi çatısında da olsa, şirketler hukuku kapsamında ayrı değerlendiriliyordu. Yeni kanunda ele alındığı şekilde, eğer "tam hakimiyet" söz konusu ise, yavru şirket yöneticilerine hakim şirketin verdiği talimatlara uyma zorunluluğu getirilmiştir. Talimata uyma zorunluluğu olan yöneticilerin de talimatlara uyarak gerçekleştirdikleri fiillerden sorumlu olmaları beklenemez. Dolayısıyla, şirketler topluluğunda hukuki sorumluluk talimatı veren hakim şirket ile onun yöneticilerine ait olacaktır. Fakat hakim teşebbüsün merkezinin yurt dışında bulunmasına rağmen pay sahiplerinin ve alacaklılarının açacağı davalar, bağlı şirketin merkezinin bulunduğu yerde, yani Türkiye'de açılabilecektir."

TEK ORTAKLI ŞİRKET DÜZENLEMESİNE PARALEL OLARAK YÖNETİM KURULU DA BİR GERÇEK VEYA TÜZEL KİŞİDEN OLUŞABİLECEK

Yeni kanunun anonim ve limited şirketlerin yönetim yapısını kökten değiştirebileceğini ifade eden Abuzer Kendigelen; "Bundan sonra anonim şirketlerde 5, limited şirketlerde en az 2 ortağın bulunması şart değil. Artık tek ortaklı anonim şirket veya limited şirket kurulabilecek. Buna paralel olarak anonim şirketin yönetim kurulu en az 3 üyeden oluşmak zorunda değil. Yönetim kurulu yeni sistemde 1 kişiden oluşabiliyor. Limited şirkette ise eski sistemden farklı olarak ortak sıfatı otomatikman müdür sıfatını doğurmayacak, fakat (istisnası tek kişilik limited şirket olmak üzere) en az bir ortak müdür olacak. Diğer bir değişiklik ise şu: Eskiden anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi olmak ve göreve başlamak için pay sahibi olmak gerekiyordu ve bu da yönetim kurulu üyelerine uygulamada sembolik bir pay devredilmesini gerektiriyordu. Yeni sistemde ise yönetim kurulu üyesi seçilmek ve göreve başlamak için pay sahibi olmak şartı kaldırıldı. Yeni sistemde tüzel kişiler de yönetim kuruluna üye olarak seçilebilecek. O tüzel kişinin gönderdiği bir gerçek kişi görevi ifa edebilecek. O tüzel kişi istediği zaman gönderdiği gerçek kişiyi değiştirmek, geri almak ve yerine yenisini görevlendirmekle yetkili oluyor. Başka bir değişiklik ise; yeni sistemde anonim şirketlerde en az bir üyenin hem Türk vatandaşı olması hem de yerleşim yerinin Türkiye olması şartının getirilmesi. Limited şirketlerde ise en az bir müdürün T.C. mukimi olması şartı aranıyor, vatandaşlık şartıysa aranmamış. Anonim şirket yönetim kurulu üyesinin sahip olması gereken bu nitelik, bahse konu 50 maddelik değişiklik paketinde ele alınabilir. Basına yansıyan bilgiler bu yönde. Hep birlikte neler olacağını göreceğiz." dedi.

YÖNETİM KURULU TOPLANTILARINDA YILLARDIR KARIŞIKLIĞA MAHAL VEREN TOPLANTI VE KARAR YETER SAYILARI NETLEŞTİRİLİYOR

Abuzer Kendigelen yeni kanunda, şirketlerin yönetim kurulu toplantılarında en çok tartışmaya neden olan çoğunluk sağlanmasıyla ilgili maddenin de değiştiğini belirtti. Kendigelen, mevcut kanunda, yönetim kurulunun toplanması ile ilgili ''yarısından bir fazlası" ifadesinin Türk hukuku için her zaman sorun oluşturduğunu, yeni düzenlemede bu sorunun kanun koyucu tarafından kanun maddesi "yönetim kurulu çoğunlukla toplanır ve çoğunluğun kararıyla karar alabilir" şeklinde düzenlenerek, çözüldüğünü belirtti. Böylece 5 kişiden oluşan bir yönetim kurulu 3 üyeyle toplanabilecek, 2 kişiyle karar alabilecek.

ŞİRKETE KARŞI BORÇLANMA YASAĞI

Kendigelen, çok sayıda platformda tartışılan pay sahiplerinin şirkete borçlanma yasağının yanı sıra, artık yönetim kurulu üyesi ve yakınlarının, yakınlarının ortağı oldukları şahıs şirketleri ile onların en az %20'sine iştirak ettigi sermaye şirketlerinin dahi anonim şirkete borçlanamayacakları hususu üzerinde durarak, şirketin bu kişilere kefalet, garanti, teminat veremeyeceğini, bunların sorumluluklarını devralamayacağını; eğer bunun tersi yapılırsa, alacaklıların doğrudan bu kişileri takip edebileceğini, borçlananların cezai sorumluluğunun doğacağını ve adli para cezası yaptırımına tabi olacağını sözlerine ilave etti. Kendigelen, halihazirda üzerinde çalışılan 50 maddelik değişiklik paketinde, buradaki adli para cezasının idari para cezasına dönüştürülme ihtimali olduğunu da belirtti.

ELEKTRONİK TOPLANTILAR GELİYOR

Yeni kanunun birçok yeniliği de beraberinde getirdiğini belirten Abuzer Kendigelen, "Yeni kanunla elektronik ortamda karar alınmasına ve toplantı yapılmasına izin veriliyor" dedi. Bu imkan, farklı ülkelerde ikamet eden yönetim kurulu üyelerine fiziki ortamda ulaşma zorluğunu ortadan kaldıracak, daha hızlı ve efektif karar alınması imkanı doğuracaktır.

Yeni kanunun, yönetim kurullarında üyelik görevi yapmadığı halde, üyeymiş gibi gösterilen kişilerle ilgili de sert düzenlemeler getirdiğini belirten Kendigelen, "Birçok anonim şirket kuruluyor. Ama bir bakıyorsunuz ortağı şirketin çaycısı, şoförü vs. Kanun koyucu buna tepki olarak yeni bir hüküm getirmiş. Sermaye taahhüdünde bulunanlar ödeme yeterliliğine sahip değilse ve üyeler bunu biliyor ise onların ödeyemediği şeylerden dolayı yönetim kurulu üyeleri sorumlu olacaktır" şeklinde konuştu.

YÖNETİM KURULU ÜYELERİ İÇİN MALİ MESULİYET SİGORTASI YAYGINLAŞACAK

Günümüzde gelişmiş ülkelerde yaygın olarak görülen ve yönetim kurulu üyelerinin görevlerini yerine getirirken kusurlarıyla şirkete verebilecekleri zararları teminat altına almak için yapılan mali mesuliyet sigortasının (D&O insurance) da yeni kanunda yer bulduğuna işaret eden Kendigelen, "Şirket sermayesinin %25'ini aşan bedelle sigorta edilebileceğini ve bu primin şirketçe ödenebileceğini" ifade etti.

DAHA ÇOK BANKALARDA KARŞILAŞTIĞIMIZ TEFTİŞ KURULLARI DİĞER SERMAYE ŞİRKETLERİNDE DE KURULACAK

Kendigelen, yeni kanunda iç denetim amacıyla artık bankalar ve finans kurumları harici diğer sermaye şirketlerinde komite ve komisyonların kurulabileceğini, bunun yöneticilerin özel borcunun ifasının denetlenmesi için elzem olduğunu dile getirdi.

ORTAKLARIN VERGİ BORÇLARINDAN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN TEK DEĞİŞİKLİK LİMİTED ŞİRKETLERDE

Anonim şirketlerde (özellikle vergi alacakları anlamına gelen) kamu alacaklarından sorumluluk konusunda mevcut düzenleme değiştirilmezken, Kendigelen; limited şirketlerde, yeni sistemde devletin borcun tamamını her ortaktan sermaye oranında isteyebileceğini ifade etti. Limited şirketlerde ortakların mevcut durumda sorumluluğu sadece şirketin sermayesi ile sınırlıyken, artık 50 bin TL'lik bir sermayeye sahip bir şirketin 100 bin TL'lik vergi borcunun tamamı ortaklarından sermayeleri oranında tahsil edilebilecek.

İNTERNET SİTESİ OLMAYAN ŞİRKETLERE CEZA GELEBİLİR

Seminerin konuşmacılarından İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Mahmutoğlu ise yöneticilerin cezai sorumlulukları hakkında katılımcılara bilgiler verdi. Mahmutoğlu yeni kanunun ticari ve cezai anlamda ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, birçok değişiklikle ilk kez karşılaşıldığını söyledi. Kanunun, çağın gerekliliklerine uygun olabilmesi için de çeşitli düzenlemelerin yapıldığına dikkat çeken Mahmutoğlu, "Mesela internet sitesi açmamak, yeni kanunda 6 ay kadar hapis ceza getirebiliyor" dedi.