Başörtülü Milletvekili Tartışması

EMRAH GÜNEY - Üniversitede başörtü yasağıyla ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) yaptığı başvurusu reddedilen Leyla Şahin, bazı milletvekillerinin TBMM Genel Kurulu'na başörtülü olarak geleceği konusundaki tartışmalara ilişkin, "Her insan gibi milletvekilleri için de hizmetini vermesi noktasında başörtüsü bir engel değildir. Elbette tamamen siyasi olarak farklı sonuçlar ortaya çıkacaktır. Ancak Türkiye'nin toplumsal bazda başörtüsü konusuna artık hazır olduğunu, kaldırabileceğine inanıyorum" dedi.

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde 5. sınıf öğrencisiyken, 1998'de derslere başörtülü girdiği gerekçesiyle okuldan atılması üzerine AİHM'e yaptığı başvuru reddedilen, ardından yaptığı temyiz başvurusu da 2005'te geri çevrilen doktor Leyla Şahin, o dönem yaşadıklarını ve kamuda başörtüsü serbestisine ilişkin görüşlerini, AA muhabirine anlattı.

Üniversitede o dönemde başörtü yasağının birden bire başlamadığını ve ilk önce bazı binalara, derslere girememe gibi sorunlarla karşılaştıklarını ifade eden Şahin, "O dönem Prof Dr. Kemal Alemdaroğlu, Genel Cerrahi'de bölüm başkanıydı. Zaten kendi kliniğine başörtülü öğrenci hiç almıyordu. Daha önceki yıllarda da kendisi şahsi olarak da bunu uyguluyordu. Yine ilk o başlattı. Kliniğinde çalışan ve staj yapan başörtülü arkadaşlar girememeye başladılar. Sonrasında da kendisi rektör olunca, 'yasağı bütün fakülteye uygulayacaksınız' direktifini gönderdi" dedi.

O dönem Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu'nun dersine kayıt yaptıran başörtülü öğrencilerin, kayıtlarını iptal etmek durumunda kaldığını ifade eden Şahin, Alemdaroğlu'nun o dönem okulda asistan doktor olan başörtülü bir arkadaşını, "Başörtülü asistan çalıştırmam. İstemiyorum, kabul etmiyorum" diyerek genel cerrahi bölümünün altındaki müzeye kilitlediğini öne sürdü.

"Sınıfınıza dönün, eşyalarınızı toplayın ve terk edin" uyarısı

Bir gün derste iken başörtülü iki arkadaşıyla birlikte tüm bölüm hocalarının olduğu bir odaya çağrıldıklarını aktaran Şahin, şöyle devam etti:

"Bölümün bütün hocalarını toplamışlardı. Bize ayrılan 3 tabureye oturduk. Sonra anlatmaya başladılar. 'Yasaktır... Bundan sonra başörtülü giremeyeceksiniz...' O an neler anlattıklarını yarım yamalak hatırlıyorum. Çok üzülmüştüm ve ağlayarak dinledim. Sonra da toplantının yapıldığı sınıftan çıktık. 'Sınıfınıza dönün, eşyalarınızı toplayın ve terk edin' denildi."

Tüm yaşananların ardından 1999'da eğitimine Viyana'da devam etmek zorunda kaldığını anlatan Şahin, kendisi için üzücü olayı AİHM'e taşıdığını ve davanın mahkemede reddedildiğini kaydetti. Leyla Şahin, "Bu bir hak ve özgürlükler davası. Ama olay hak ve özgürlükler açısından değerlendirilmemişti. Gerekçeli kararda, benim mağduriyetimle ilgili bir gerekçe yoktu. 'Bir kız öğrenci var. Başörtüsüyle üniversiteye gidemiyor.' Mahkemenin kararında, 'Bu gitmeli midir, gidememeli midir?' bununla ilgili hiç bir açıklama yapılmamıştı" diye konuştu.

Şahin, reddedilen davayı temyize götürme nedenini ise "Karar sadece, 'Türkiye'nin şartlarına ve durumuna göre kendi içinde karar verilebilir' şeklindeydi. Benimle ilgili bir cümle dahi bulamamıştım" diye açıkladı.

"Çıkan kararda şu anki CHP İzmir Milletvekili Rıza Mahmut Türmen etkili oldu"

Temyiz başvurusunun da geri çevrildiğini hatırlatan Şahin, AİHM'de o dönem Türkiye'yi temsil eden hakimin de şu anki CHP İzmir Milletvekili Rıza Mahmut Türmen olduğunu belirtti. Şahin, "Onun başörtülü bir öğrenciye karşı olan tavrını bildiğimden, kararın böyle çıkması çok şaşırtmadı. Çünkü onun yaptığı bir takım kulis çalışmaları sonucunda hakimlerin böyle bir karar verdiğini düşünüyorum"  ifadelerini kullandı.

Şahin, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Mahkeme heyetine okuldaki tavrım, diğer öğrencilerle olan diyaloğum, derslerdeki başarılarım... Hepsi ispatlanmasına rağmen hiçbiri dikkate alınmadı. Bireysel olarak eğitim özgürlüğümün elimden alındığını, okula giremediğimi, 5. sınıfa kadar okurken atıldığımı, birden bire yasağın başlatıldığını, neyin değiştiğini açıklayacak hiçbir gerekçe göstermeksizin, tamamen siyasi bir içerikle karar aldılar. Bunda da etkili olanın o dönem Türkiye Cumhuriyeti'nin hakimliğini yapan, şu an CHP'den milletvekili olan Rıza Bey'in olduğunu düşünüyorum. Derdimi anlatmak için duruşmalara gittim. Ama bu hakimlerle birebir görüşmedim. Sadece mahkeme salonunda bir kez duruşmada görüştüm. Benim bir kez onlara anlatmam farklı bir şey. Sürekli beraber oturdukları, aynı ortamları paylaştıkları, aynı kurumda çalıştıkları bir insanın onlara anlattıkları şeylere inanmaları belki daha kolay gelmiş olabilir."

"Önümüzde toplumsal barış gibi bir tablo var"

Leyla Şahin, Türkiye'ye 2007 yılında dönüş kararı aldığını ve şu an da bir kamu hastanesinde aile hekimi olarak görev yaptığını anlattı. Kamu kurum ve kuruluşlarda başörtülü çalışma şartlarının düzenlenmesinin önemli olduğunu dile getiren Şahin, "Başörtüsü sorunu çıktığı zaman bizim başı açık veya kapalı hiçbir arkadaşımızla bir sorunumuz yoktu. Ama toplum bazında çok daha geniş bir kabullenme var. Önümüzde toplumsal barış gibi bir tablo var. Türkiye için güzel bir şey. İnşallah bir daha o dönemlere dönülmez. Kimse o sıkıntıları yaşamaz diye açıkcası bugünleri iyi ve güzel buluyorum" ifadelerini kullandı.

"Meclise, milletvekili seçildikleri günden itibaren başörtülü girebilselerdi"

Bazı milletvekillerinin TBMM Genel Kurulu'na başörtülü olarak geleceği konusundaki tartışmalara ilişkin Leyla Şahin, "Keşke baştan beri bu yasakla karşılaşmasalardı da meclise, milletvekili seçildikleri günden itibaren başörtülü girebilselerdi. Bu durum Türkiye'nin iyi yönde gittiğini gösteren bir haber" dedi.

Türkiye'deki fikir ve düşünce özgürlüğü kapsamında farklı siyasi düşüncelerin olduğunu kaydeden Şahin, "Başörtüsü takmayan bir bayanın nasıl bir siyasi düşüncesi varsa bunu ifade edebiliyorsa başörtü takan bir milletvekilinin de elbette bir siyasi yönü vardır. Bunu ifade etme özgürlüğü de vardır" ifadelerini kullandı.

Leyla Şahin, milletin seçtiği vekillerin en doğal haklarından birinin başörtüsü olabileceğini vurgulayarak şunları söyledi:

"Her insan gibi milletvekilleri için de hizmetini vermesi noktasında başörtüsü bir engel değildir. Elbette tamamen siyasi olarak farklı sonuçlar ortaya çıkacaktır. Ancak Türkiye'nin toplumsal bazda başörtüsü konusuna artık hazır olduğunu, kaldırabileceğine inanıyorum. Çünkü çok uzun bir süre bu konuda emekler verildi, acılar çekildi. Ödenen bedeller fazlasıyla ödendi. Toplum da bunu bu şekilde kabul ettikten sonra artık kimsenin milletvekillerimize hayır dememesi gerektiğine inanıyorum." - İstanbul