Batum Anlaşması 95. Yıl Dönümünde Anıldı

Osmanlı Devleti ile Azerbaycan arasında imzalanan ilk anlaşma olan Batum Anlaşması 95. yıl dönümünde Azerbaycan'da anıldı.

Başkent Bakü'de, Uluslararası Avrasya Araştırmaları Enstitüsü tarafından organize edilen 4 Haziran 1918'de Azerbaycan ve Osmanlı devleti arasında imzalanan Batum Anlaşması'nın 95. yıl dönümü etkinliğine Türkiye'nin Bakü Büyükelçisi İsmail Alper Coşkun, büyükelçilik çalışanları, Azerbaycanlı milletvekilleri, Yukarı Karabağ göçmenleri, şehit aileleri ve çok sayıda davetli katıldı.

Etkinlikte konuşan Büyükelçi Coşkun, 1918 yılında Anadolu'nun da en zor günlerini yaşadığı bir dönemde Türk ordusunun Azerbaycan'ın yardımına koştuğunu, girdiği savaşlarda çok sayıda şehit verdiğini ve nihayetinde zafer kazanarak Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasına katkı sağladığını belirtti.

Azerbaycan'ın birçok bölgesinde Osmanlı askerlerinin mezarlarının bulunduğunu ve her iki devletin bayraklarının dalgalandığı bu mezarları gururla ziyaret ettiklerini ifade eden Coşkun, "Sizler, Anadolu'nun evlatlarının mezarlarını vefa örneği göstererek korudunuz. Azerbaycan ve Türkiye, dünyada bir örneği daha bulunmayan şekilde kardeşlik ve dostluk ilişkisi sergileyen iki ülkedir. Biz Türkiye olarak, Azerbaycan'ın kendi iradesi ile tarih sahnesinde her zaman ilerleyen ve kalkınan bir ülke olarak kalmasını arzu ediyoruz. Bundan sonra da daima Azerbaycan'ın yanında olacağız" dedi.

Toplantıya ev sahipliği yapan Uluslararası Avrasya Araştırmaları Enstitüsü Başkanı milletvekili Genire Paşayeva yaptığı konuşmada, 95 yıl önce Osmanlı Devleti ve Azerbaycan arasında imzalanan anlaşmanın Azerbaycan açısında büyük önem taşıdığını, anlaşma sonrasında yardıma gelen Osmanlı ordusunun ülkeyi Ermeni ve Bolşevik çetelerden temizlediğini, Bakü'yü kurtardığını söyledi.

Mustafa Kemal Atatürk'ün "Azerbaycan'ın sevinci bizim sevincimiz, kederi bizim kederimizdir" ve merhum Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in "Bir millet iki devlet" sözlerine atıfta bulunan Paşayeva, "Azerbaycan ve Türkiye, birbirine ne kadar kenetlense, ne kedar yakınlaşsa o kadar güçlü olacaktır" diye konuştu.

Etkinlik, Türkiyeli sanatçı Jale Parıltı'nın konseriyle son buldu. Parıltı'nın söylediği Türkçe ve Azerice şarkılar, izleyiciler tarafından dakikalarca alkışlandı.

-Batum Anlaşması-

Batum Anlaşması Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ile Osmanlı Devleti arasında 4 Haziran 1918'de Batum'da imzalandı. İki devlet arasında siyasi, hukuki, ticari ve askeri alanlardan dostane ilişkilerde bulunma amacı ile imzalanan anlaşmanın 4. Maddesine istinaden, Azerbaycanlı yetkililer Osmanlı Hükümeti'nden askeri yardım isteğinde bulundu. Enver Paşa'nın kardeşi Nuri Paşa'nın (Killigil) büyük çabasıyla kurulan Kafkas İslam Ordusu, daha sonra Filistin Cephesi'nden getirilen 106. ve 107. piyade ve 56. topçu alayları ile takviye edilerek Bakü ve Azerbaycan'ın diğer illerinin Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtarılması için görevlendirildi.

25 Mayıs 1918'de Gence'ye ulaşan Kafkas İslam Ordusu'ndaki asker sayısı, Azerbaycan kolordusundan yapılan bin kişilik takviyeyle 12 bine ulaştı. Güzergahındaki Göyçay, Salyan, Ağsu ve Kürdemir'i de Bolşevik birlikleri ve Ermeni çetelerinden temizleyen ordu, 15 Eylül 1918'de Bakü'yü kurtardı.

Kafkas İslam Ordusu, Bakü'nün kurtuluşu için yaptığı mücadelede bin 130 şehit verdi. - Baku