BM En Az Gelişmiş Ülkeler Toplantısı

Birleşmiş Milletler (BM) En Az Gelişmiş Ülkelere (EAGÜ) Yönelik İstanbul Eylem Programı'nın Yüksek Düzeyli Kapsamlı Ara Dönem Gözden Geçirme Toplantısı'nın sonunda oy birliğiyle kabul edilen En Az Gelişmiş Ülkeler 2011- 2020 Eylem Planı Bildirisinde, "Ekosistemin korunması ve güçlendirilmesine yönelik önlemlerin alınması, Dünya Ticaret Örgütünün, EAGÜ'ye yönelik çok yönlü ticaret sisteminin bu ülkelerde güçlendirilmeli." ifadesine yer verildi.

Antalya'da düzenlenen BM EAGÜ İstanbul Eylem Programı'nın Yüksek Düzeyli Kapsamlı Ara Dönem Gözden Geçirme Toplantısı'nda, ekosistemin korunması ve güçlendirilmesine yönelik önlemlerin alınması gerektiği belirtilerek, Dünya Ticaret Örgütünün, EAGÜ'ye yönelik çok yönlü ticaret sisteminin bu ülkelerde güçlendirilmesinin önemine işaret edildi.

Bildiride ayrıca, ekonomiyi, yapısal dönüşümü, kadın ve gençlerin üretim alanında yer almasını, gıda güvenliği konularının gelişiminin desteklediği aktarılarak, söz konusu alanlarda ilerlemeyi destekleyecek ulusal ve uluslararası seviye iş birliklerinin kurulması gerektiği belirtildi.

Dünya Sağlık Örgütünün (WHO), EAGÜ'ye yönelik bilgi, mevzuat ve yapısal ticari faktörler alanında yardım etmesi, serbest ticaret alanlarının artırılması, EAGÜ'nün bu alanlarda yapısal iyileştirmeler yapmasına destek olmasına değinilen bildiride, yenilik, yatırım ve teknolojik dönüşümün sınır içi ve sınır ötesinde altyapıda gerçekleştirilerek bölgesel ticari iş birliklerin artırılması gerektiğine dikkat çekildi.

Bildiride, EAGÜ'nün yatırım imkanlarının artırılmasına, uluslararası örgütlerin ve diğer hissedarların, bu imkanların artmasına ve bölgesel ekonomik ve iklim sorunlarının çözülmesine destek vermesinin altı çizilerek, Birleşmiş Milletlerin (BM) EAGÜ'de yatırımların artması için teşvik ve yatırım fırsatlarının yükseltilmesine yardımcı destek sunması, EAGÜ'de yatırım teşvik rejimlerinin hayata geçirilmesi kararlaştırılarak Uluslararası Ticaret ve Finans Örgütlerinin bu alanda katkı sunması gerektiği vurgulandı.

İstanbul Eylem Planının amaçları arasında yer alan iyi yönetişimin, EAGÜ'de ekonomi, siyasi, hukuki, sosyal alanlarda uygulanması sağlanarak, ülkelerde rüşvet ve yolsuzluğa karşı adımları atılması gerektiği ifade edilen bildiride, yine ülkelerin sürdürülebilir kalkınmayı sağlaması için ülke içi ve bölgesel zeminde var olan aşırıcılık ve şiddet mekanizmalarının saf dışı bırakılması yönünde uluslararası toplumun EAGÜ'ye destek sunması gerektiği vurgulandı.

Ayrıca bildiride, yetenekli insan kaynağının artırılması için gerekli teknolojik, bilimsel ve yüksek eğitim standartlarının EAGÜ'de oluşturulmasına yardım edilmesi gerektiğine değinildi.

Ticaret ve yatırım

Bildiride, kız ve erkek çocukların, genç kız ve erkeklerin toplumda cinsiyet eşitliğine göre yaşaması bu anlamda eğitim, yasal ve yönetim alanlarında iyileştirilmelerin yapılması, kadın ve kız çocukların maruz kaldığı cinsel saldırının her çeşidinin engellenmesinin EAGÜ'nün ulusal kalkınma planın yer alması, insan haklarının korunması konularına önem verilmesine dikkati çekildi.

EAGÜ'lerin, finansal işlem takip kapasitelerinin geliştirilmesi, vergilendirmelerin yönetilmesi, gümrük hizmetlerinin kolaylaştırılması, yasadışı finansal hareketlerle başa çıkılması, (finansal) suçların araştırılıp yargılanması için, uluslararası toplumun desteğiyle teşvik edileceğinin kaydedildiği bildiride, kadınlar ve mikro işletmeler dahil olmak üzere mobil bankacılık, ödeme platformları, dijital ödemeler gibi yenilikçi araçlara erişimin teşvik edileceği belirtildi.

Bildiride, kamu finansının desteklediği diğer uluslararası çalışmalar ve üzerinde ittifak edilen kalkınma iş birliğinin etkililik prensibi dahil olmak üzere kalkınma iş birliğinin kalite, etki ve etkinliğin arttırılması için devam eden çabaların hoş karşılandığı vurgulanarak, ülke sistemleri ve program temelli yaklaşımların güçlendirilmesi, işlem maliyetlerinin düşürülmesi, şeffaflık ve karşılıklı hesap verebilirliğin arttırılmasına katkıda bulunulacağına işaret edildi.

Ayrıca bildiride, politika tutarlılığı takibinin sağlanabilmesi ve sürdürülebilir kalkınmada, bu eylemlerin her düzeyde ve tüm aktörler tarafından desteklemesinin üstelenildiği kaydedildi.

Güney-Güney İşbirliği

Güney-Güney iş birliğinin, Kuzey-Güney iş birliğinin ikamesi olarak değil, uluslararası iş birliğinin tamamlayıcı unsuru olarak geliştirilmesinin önemli olduğu ifade edilen bildiride, farklı tarih ve hususiyetlerin artan öneminin kabul edildiği, Güney-Güney iş birliğinin, bölge ülkelerindeki insanların, ortak deneyimler ve hedeflerle dayanışmasının ifadesi olarak görülmesi gerektiği belirtildi.

Yoksulluğun ortadan kaldırılması ve sürdürülebilir kalkınma için Güney-Güney iş birliğinin artan katkılarından duyulan memnuniyetin aktarıldığı bildiride, gelişmekte olan ülkelerin, Güney-Güney iş birliğinin güçlendirilmesi için gönüllü olarak gayretlerini arttırmasının teşvik edileceği kaydedildi. Ayrıca, kalkınma iş birliğinin faydalı olması için alakalı tecrübe ve uzmanlık araçları olarak "Üçgen İşbirliği"nin sağlamlaştırılacağı taahhüt edildi.

Ülkesine döviz gönderen göçmen işçilerin, para transferi ortalama işlem maliyetlerinin, 2030'a kadar gönderilen paranın yüzde üçünden az hale getirilmesi için çalışılacağının aktarıldığı bildiride, havale ücretlerinin özellikle belirli düşük hacim ve yüksek maliyet koridorları konusunda endişe duyulduğu, havale ücreti koridorunun 2030'a kadar yüzde 5'ten fazla olmaması için çalışılacağı kaydedildi.

Bildiride şu ifadelere yer verildi:

"EAGÜ'lerin, kritik teknolojilere erişim ve istifade kapasitelerinin geliştirilmesi için çabalarının desteklenmesine olan bağlılığımızı yineliyoruz. Gerekli hukuki çerçeve ve çevrenin oluşturulması, şirketlere ileri teknolojilere yatırım yapmaları, yeni ortaklıkların oluşturulması, yerel firmaların kendi teknolojilerini geliştirme ve adapte etmeleri için güven aşılayacağını kabul ediyoruz.

EAGÜ'ler için Teknoloji Bankasının tam olarak faaliyete geçirilmesine bağlılığımızı bir kez daha teyit ediyoruz. Bu bağlamda, gönüllülerin katkılarıyla 2017'de faaliyete başlaması için gerekli adımların özetlendiği 22 Kasım 2015'te alınan 70/216 kararına önem veriyoruz."

BM sistem desteği

Bütün gelişim ortaklarının ve EAÜG'lerin çeşitli bağlam özellikli programlardan ve enstrümanlardan tam olarak yararlanmaya davet edildiği bildiride, EAGÜ'lerin, ekonomik krizlere, doğal ve çevresel afetlere karşı zafiyetlerini azaltma ihtiyacının altını çizilerek, bu sayede, bunlar ve bunlar gibi sorunları, dayanıklılıklarını arttırarak alt edebilecekleri ve diğer ülkelerle ulusal ve uluslararası bazda önlemler alabilecekleri kaydedildi.

Küresel ekonomi yönetişiminde gelişmekte olan ülkelerin sesinin ve katılımının daha fazla ve daha güçlü olması gerektiğinin vurgulandığı bildiride, Basel Komitesi'nin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Komitesi'i gelişmekte olan ülkelerin endişelerini dikkate almaya davet edildi.

Uluslararası ekonomi sisteminin EAGÜ'nün ihtiyaçlarına cevap vermesi ve bu ülkelerin etkili katılımını sağlayarak, seslerinin tüm seviyelerde duyurması gerektiği belirtilen bildiri, şu ifadelerle son buldu:

"İstanbul Eylem Planı'nı daha da uygulamaya geçirme noktasındaki bağlılığımızı yeniliyoruz ve en az gelişmiş ülkelerin karşılaştığı büyük problemleri alt etme yöntemleri bulunmasının aciliyetini tekrardan vurguluyoruz. Krizleri azaltma ve dayanıklılık arttırma yöntemlerindeki gelişmeleri fark ediyor ve bu önlemlerin her seviyede alınabileceğini bildirmek istiyoruz.

Birleşmiş Milletler En Az Gelişmiş Ülkeler Yüksek Komiserliği'nin, Kara ile Çevrili Gelişmiş Ülkeler Yüksek Komiserliği'nin ve Küçük Adalar'dan Oluşmuş Gelişmiş Ülkeler Yüksek Komiserliği'nin, BM Genel Sekreterine yardımcı olacak şekilde görevlerini yerine getireceklerini ve Istanbul Eylem Planı'nın etkin bir gözlemini ve uygulamasını yapacağını tekrar ederiz. Bu Eylem Planı'na böylelikle Birleşmiş Milletler sistemi çerçevesinde gerekli koordinasyon sağlanacaktır.

Genel Kurulun, En Az Gelişmiş Ülkeler hakkında Beşinci Birleşmiş Milletler Konferansı'nı 2021 yılında toplamayı düşünmesini destekliyoruz."

(BİTTİ)